Er is bewijs dat Iran het neergestorte Oekraïense vliegtuig heeft neergehaald, zegt de Canadese premier Justin Trudeau donderdag op basis van inlichtingen. Ook de Britse premier Boris Johnson zegt dat er bewijs is dat het vliegtuig door een raket uit de lucht is geschoten.
Beide premiers bevestigen uitspraken van anonieme Amerikaanse regeringsbronnen eerder op de dag. De Amerikaanse krant The New York Times publiceerde in de nacht van donderdag op vrijdag een video, waarop de mogelijke raketinslag te zien is.
De Boeing 737-800 van Ukraine International Airlines stortte in de nacht van dinsdag op woensdag neer, kort nadat het toestel was vertrokken van de luchthaven in Teheran. Alle 176 inzittenden, onder wie 63 Canadezen en vier Britten, kwamen om het leven.
Volgens Trudeau is het momenteel niet duidelijk of Iran het vliegtuig doelbewust uit de lucht heeft geschoten. Hij zegt ook dat het te vroeg is om conclusies te trekken. Johnson houdt het bij “een mogelijke onopzettelijke actie”.
Bronnen binnen de Amerikaanse regering verklaarden eerder op de dag dat het vliegtuig per ongeluk was neergeschoten door Iraanse luchtverdediging. Het hoofd van de Iraanse burgerluchtvaart zei vervolgens dat het “onmogelijk is dat een raket het Oekraïense vliegtuig heeft geraakt”.
Twee minuten na het vertrek van het vliegtuig zouden twee raketten zijn gedetecteerd, aldus een Amerikaanse regeringsbron. Kort daarna zou in de buurt van het vliegtuig een explosie hebben plaatsgevonden en uit satellietdata zou blijken dat het vliegtuig vervolgens in brand vloog en daarna neerstortte.
Iran: Landen kunnen vertegenwoordigers sturen
De Iraanse regering spreekt donderdagavond van “psychologische oorlogsvoering”. “Alle betrokken landen kunnen vertegenwoordigers sturen en we dringen er bij Boeing op aan vertegenwoordigers te sturen zodat zij kunnen meehelpen bij het onderzoek”.
Iran heeft laten weten dat het de zwarte dozen van het neergestorte vliegtuig in eigen land houdt, zegt Trudeau. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zou inmiddels wel toestemming hebben gekregen om in Iran een eigen onderzoek uit te voeren.
Oekraïne maakte donderdagmiddag al duidelijk zelf onderzoekers te willen sturen naar de plek waar de Boeing is neergekomen. Dit was omdat het land nog rekening hield met verschillende scenario’s. Iraanse onderzoekers meldden eerder op de dag dat de crash mogelijk was veroorzaakt door een technisch mankement.
Diverse vliegtuigmaatschappen, waaronder KLM, besloten woensdag niet langer over Iran en Irak te vliegen. Dit was niet vanwege de vliegtuigcrash, maar door de opgelopen spanningen in de regio na de Amerikaanse aanval op de Iraanse generaal Qassem Soleimani. Vanwege zijn dood voerde Iran in de nacht van dinsdag op woensdag een raketaanval uit op twee legerbases in Irak waar ook Amerikaanse militairen zitten.
NU.nl