De Amerikaanse regering heeft de Venezolaanse president Nicolás Maduro en verschillende andere Venezolaanse functionarissen beschuldigd van betrokkenheid bij drugshandel en ‘narcoterrorisme’. Dat werd vandaag bekend op een persconferentie van het Amerikaanse ministerie van Justitie. De Amerikaanse justitie wil Maduro en andere Venezolaanse functionarissen strafrechtelijk vervolgen. De Amerikaanse regering geeft zelfs een beloning tot US$ 15 miljoen in contanten voor informatie die zal leiden tot de arrestatie van president Maduro.
Maduro wordt beschuldigd van samenzwering met de Colombiaanse rebellen FARC om de Verenigde Staten te overspoelen met cocaïne. “We schatten dat tussen de 200 en 250 ton cocaïne via deze routes vanuit Venezuela wordt verscheept. Die 250 ton komt overeen met 30 miljoen dodelijke doses”, zei de Amerikaanse justitie.
Toen de aanklachten werden onthuld, kondigde de Amerikaanse minister Mike Pompeo aan dat het ministerie van Buitenlandse Zaken contante beloningen tot US$ 55 miljoen zou aanbieden voor informatie die zou leiden tot de arrestaties of veroordelingen van Maduro en vier van zijn medewerkers. Behalve beloningen tot US$ 15 miljoen voor Maduro, wordt tot US$ 10 miljoen per persoon voor de anderen aangeboden in het kader van het Narcotics Rewards Program van de afdeling, dat meer dan US$ 130 miljoen aan beloningen heeft betaald voor informatie over ongeveer 75 drugshandelaren sinds de oprichting in 1986.
“Hoewel zij sleutelposities bekleedden in het Maduro-regime, schonden deze individuen het vertrouwen van het publiek door de verzending van verdovende middelen vanuit Venezuela te vergemakkelijken, waaronder controle over vliegtuigen die vertrekken vanaf een Venezolaanse luchtmachtbasis en controle over drugsroutes door de havens in Venezuela”, zei minister Pompeo in een verklaring.
Escalerende spanningen
De aanklacht tegen een functionerend staatshoofd is hoogst ongebruikelijk en zal de spanningen tussen Washington en Caracas doen oplopen, aangezien de verspreiding van het coronavirus een gezondheidssysteem en een olie-afhankelijke economie dreigt te laten instorten die diep in de grond is gedreven door jaren van corruptie en de VS-sancties.
Analisten zeggen dat de actie de herverkiezingskansen van Trump in de belangrijkste swingstaat Florida zou kunnen vergroten, die hij in 2016 met een kleine marge won en waar Venezolanen, Cubanen en Nicaraguanen die autoritaire regimes ontvluchten politieke kracht hebben.
Maar het is onduidelijk hoe het Venezuela dichter bij een einde brengt aan een 15 maanden durende confrontatie tussen Maduro, die de steun heeft van Rusland en China, en de door de VS gesteunde oppositieleider Juan Guaidó, die vorig jaar de grondwet inriep om zichzelf tot interim-president te benoemen. Het zou ook de door de VS geleide coalitie tegen Maduro kunnen fragmenteren als Europese en Latijns-Amerikaanse bondgenoten denken dat de Trump-regering te ver gaat.
“Dit soort acties helpen niet om tot een onderhandelde oplossing te komen – iets dat al erg moeilijk is”, zegt Roberta Jacobson, die tot 2018 de hoogste diplomaat van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken was voor Latijns-Amerika.
Maduro, een 57-jarige ex-buschauffeur, beschuldigt het ‘imperium’ van de VS al lang van het zoeken naar een excuus om de controle over ‘s werelds grootste oliereserves over te nemen, en vergelijkt de plannen met de invasie van Panama in 1989 en de verwijdering van generaal Manuel Noriega tegen de aanklacht wegens drugshandel in Florida.
De aanklachten tegen Maduro waren geen gemakkelijke taak. Zittende buitenlandse leiders genieten normaal gesproken immuniteit tegen vervolging volgens de Amerikaanse wet en internationale normen.
Maar de VS behoort tot de 60 landen die Maduro niet langer als staatshoofd beschouwen. In plaats daarvan erkennen ze Guaidó, het hoofd van het congres, als de rechtmatige leider van Venezuela na de herverkiezing van de socialist in een race die in 2018 werd ontsierd door beschuldigingen van fraude en een boycot van de oppositie.
Het bewijs tegen Maduro werd gedurende meerdere jaren verzameld door onderzoekers in Miami, New York, Houston en Washington die aanklachten tegen drugshandel, buitenlandse omkoping en witwassen van geld hebben ingediend tegen verschillende hoge Venezolaanse functionarissen, militairen en zakenlieden die met de regering zijn verbonden.
Tot verbazing van velen is de zorgvuldig uitgekozen erfgenaam van Hugo Chávez hardnekkig aan de macht gebleven, ondanks maandenlange straatprotesten vorig jaar en zelfs een poging tot door de VS gesteunde militaire opstand, terwijl miljoenen Venezolaanse migranten vluchten voor hyperinflatie en wijdverbreide voedseltekorten.
Met steun op straat voor het wegebben van Guaidó, verhoogde de Trump-regering vorig jaar de druk op Maduro, trok de steun in voor een door Noorwegen gesponsorde bemiddelingspoging en verlengde de sancties zodat zelfs buitenlandse bedrijven te maken kregen met vergelding omdat Maduro een reddingslijn werd verleend.
De verspreiding van de coronavirus-pandemie vertraagde de aankondiging, die oorspronkelijk gepland was voor 16 maart. Het coronavirus zal waarschijnlijk de aandacht van Washington verder afleiden en dreigt de oppositie te versplinteren, van wie sommigen bereid zijn met Maduro samen te werken om de crisis een halt toe te roepen. Het zou ook Maduro’s oproep aan de VS om de sancties te verlichten, een nieuw leven kunnen inblazen, een idee waar verschillende bondgenoten van de Europese Unie ook warm voor zijn gegaan.
De Venezolaanse regering heeft nog niet gereageerd op de aanklachten.