De uitslag van de presidentsverkiezingen in de VS volgende maand kan een kantelpunt brengen in de mondiale strijd tegen klimaatverandering, zeggen experts. Als de Democraat Joe Biden gekozen wordt, kan een grote samenwerking ontstaan tussen Europa, China en de VS. Een tweede termijn van Donald Trump daarentegen brengt de Parijsdoelen uit zicht.
Als Biden de verkiezingen wint, wil hij de klimaatambities van Europa overnemen, en direct terug in het klimaatakkoord van Parijs. Die opstelling staat haaks op de koers van president Trump. Zijn tweede termijn zal een voortzetting zijn van het huidige beleid, waarin praktisch alle milieumaatregelen overboord worden gegooid.
Het Parijsakkoord: alle landen, behalve ’s werelds grootste economie
Dat Amerikaanse verkiezingen grote invloed kunnen hebben op de strijd tegen klimaatverandering, bleek al in 2016. Amper een jaar nadat de wereld het ‘historische’ klimaatakkoord van Parijs sloot, won Donald Trump – en trok de VS uit het akkoord terug. Een uitzonderlijke stap, bijna alle andere landen in de wereld doen wel mee, maar de grootste economie niet.
“Met de verkiezing van Trump verloren we momentum”, zegt Marcel Beukeboom, een Nederlandse klimaatgezant. “De euforie van Parijs verdween zo snel als hij kwam. Sindsdien is met man en macht gewerkt om de beweging terug te krijgen.”
Daarbij verwijst Beukeboom vooral naar de Europese Unie, die erin slaagde de ‘green deal’ te sluiten. Dit plan moet Europa in 2050 klimaatneutraal maken en de uitstoot van CO2 al in 2030 (ruim) halveren.
De jaarlijkse VN-klimaattoppen verzandden echter in politiek getouwtrek over energiebelangen. Er waren de afgelopen jaren nauwelijks vorderingen te melden.
Een kleine kans, die plots groter werd door Chinese toezegging
De gevolgen van die vertraging zijn groot. Volgens afspraak hadden landen dit jaar nieuwe doelen moeten indienen om de uitstoot op korte termijn te verlagen. De bestaande doelen leiden tot 3 of meer graden opwarming: twee keer zo veel als afgesproken in Parijs.
In het huidige tempo van opwarming wordt de 1,5-gradengrens al over vijftien jaar overschreden. Om er nog onder te blijven moet de wereldwijde CO2-uitstoot idealiter in de komende tien jaar halveren, en rond 2050 op nul uitkomen.
Zo leek het Parijsdoel aan een steeds dunner draadje te hangen. Tot vorige week China aankondigde vóór 2060 CO2-neutraal te willen zijn. Een grote stap, zeggen experts – die in één klap de temperatuurverwachting voor de aarde met een kwart graad verlaagt.
NU.nl