De Verenigde Staten en Venezuela hebben een diplomatieke doorbraak bereikt met een grootschalige gevangenenruil. Venezuela heeft tien Amerikaanse burgers vrijgelaten die vastzaten in Venezolaanse detentiecentra. Tegelijkertijd zijn in El Salvador 252 Venezolanen vrijgelaten, die eerder dit jaar door de regering-Trump waren gedeporteerd en ondergebracht in de zwaar beveiligde CECOT-megagevangenis.
De vrijgelaten Venezolanen zijn inmiddels met twee vliegtuigen naar hun geboorteland teruggevlogen. Volgens internationale media betreft het merendeels mannen die zonder een formeel proces El Salvador waren binnengestuurd op basis van vermoedens van bendeactiviteiten. Deze uitzettingen gebeurden onder de zogeheten Alien Enemies Act, een wet uit 1798 die historisch slechts drie keer is toegepast. Advocaten en familieleden van de betrokkenen stellen dat er geen bewijs was voor de vermeende banden met criminele organisaties.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio, bedankte via X de Salvadoraanse president Nayib Bukele voor zijn rol in het tot stand brengen van de deal. “Elke Amerikaan die onterecht vastzat in Venezuela is nu vrij,” aldus Rubio.
Ook de Venezolaanse president Nicolás Maduro reageerde verheugd. Tijdens een nationale toespraak noemde hij het “een dag vol zegeningen en goed nieuws” voor het Venezolaanse volk.
President Bukele van El Salvador bevestigde eveneens op X dat Venezuela bij de deal ook politieke gevangenen heeft vrijgelaten. Hij benadrukte dat het resultaat het gevolg was van maandenlange, moeizame onderhandelingen “met een tiranniek regime”, doelend op de regering van Maduro.
De rol van El Salvador in deze uitwisseling is opvallend, gezien de kritiek van mensenrechtenorganisaties op de omstandigheden in de CECOT-gevangenis, waar de Venezolanen werden vastgehouden. Er zijn al langer zorgen over overbevolking, mishandeling en het ontbreken van juridische procedures in deze faciliteit.
Met deze gevangenenruil lijkt een nieuw hoofdstuk te zijn geopend in de complexe betrekkingen tussen Washington, Caracas en San Salvador. Internationale diplomatieke waarnemers zien in de overeenkomst een mogelijke aanzet tot verdere gesprekken tussen de VS en Venezuela, ondanks de blijvende spanningen.
