Het is net weer eind van de maand geweest. De inkomsten zijn binnen. Velen van ons kunnen gelukkig rekenen op een vast inkomen, die op een vaste dag van de maand op onze vaste rekening wordt gestort. Vaak weet je ook van te voren, dat de inkomsten de uitgaven niet geheel zullen dekken, maar je arbeid onvermoeibaar de hele maand door om aan het eind tenminste de meest noodzakelijke dingen te kunnen dekken.
Als je geluk hebt zit je in een eigen stekkie, maar hoe het ook mag zijn voor vrijwel iedereen geldt dat je maandelijks de volgende zaken zal moeten voldoen. Huur, licht en water, school, benzine, voeding, telefoon, verzekeringen en misschien een hypotheek of aflossing van een lening. De zogenaamde vaste lasten waar je niet onderuit komt als je jezelf niet in gigantische problemen wil manoeuvreren.
Mijn moeder zei altijd: “A moni no eh meki pkin.” (Het geld vermenigvuldigd zichzelf niet). Gek genoeg redde ze het toch nog elke keer weer, met 5 kinderen en Pa als enige kostwinner. Ze had een toverstokje, want ik weet heel zeker dat de inkomsten de uitgaven niet konden dekken. Misschien bij benadering, maar er bleven altijd zaken over die dan naar een soort wensenlijst werden overgeheveld of helemaal aan de onderkant van de prioriteiten kwam te staan in de hoop dat ze een keer toch nog gerealiseerd konden worden. Elke Surinamer, of mooier nog elke Surinaamse vrouw/moeder, heeft waarschijnlijk zo’n toverstokje. Want hoe ze dat redden, zeker in deze tijd, is een compleet raadsel. Bewust of onbewust zijn ze allemaal sterren in het begroten!
Ik heb er mijn PRISMA woordenboek voor opgeslagen en daar staat dan in: Begroten: ramen/spijten/te duur voorkomen. Begroting: schatting van uitgaven en inkomsten
We begroten dus allemaal. Op micro, meso, en macro niveau. Al doende leert men. Als je jezelf niet in de schulden wilt werken zal de schatting van de inkomsten versus de uitgaven toch wel redelijk in balans moeten zijn. Wanneer we dan de begrotingsbehandeling van het land nemen en de uiteenzetting die daaraan wordt gekoppeld, dan zijn de vraagtekens die erbij geplaatst kunnen worden, zeer veel.
Jaarlijks wordt hieromheen weer een uren lange vertelling gehouden in het hoogste college van staat. Aannames, schattingen, ramingen, cijfers en plannen. Keer op keer met als eindcitaat, dat de uitgaven vele malen meer zijn dan de inkomsten, maar wel een goedkeuring en doordrukken van de begroting, want ja de regering moet ruimte krijgen om door te werken. Mooiiiiii, dat is weer geregeld!
Doormodderen, maar met die weinige middelen en die grootse plannen. Bezuinigingsmaatregelen en plannen om de verdiencapaciteit van de regering – van het land – te vergroten, worden ook wel vluchtig genoemd, maar de echte uitvoering van vooral de cruciale bezuinigingen blijven uit. Bij de laatste begrotingsbehandeling was het niet anders. Ik heb het eerlijk gezegd niet echt gevolgd, want het is telkens weer een herhaling? Op de achtergrond staat het nieuws wel aan, dan pik je toch nog iets op. Zo vond ik de rekensom van de minister van Financiën echt toppi. Iets over A+B+C theorie en dat je het met een beetje wiskundekennis wel moet snappen.
Ik kwam niet meer bij. Meende hij dat nou echt? Ik wil niet zeggen dat het volk, mijn volk, ongeschoold is, maar ik weet zeker dat een groot deel dat wiskundige sommetje van hem niet snapt. Komt nog bijkijken dat als je het dan wel snapt, er zoveel tijd gaat zitten in hard werken – hosselen – de eindjes aan elkaar knopen – dat er geen tijd over blijft om te besteden aan begrotingssommetjes uitdokteren om de richting van de regering te begrijpen.
Met nog zo weinig tijd voordat we weer gaan bepalen wie over is naar de volgende 5 jaar is het zaak dat er vooral duidelijkheid is, ‘transparantie’ met een groot woord, over wat we met dit land van plan zijn. Het lijkt allemaal nog te veel op kraaltjes-spiegeltjes-fabels- en sprookjes verhalen, waarmee je nog wel net genoeg winst behaald om de touwtjes in handen te blijven houden.
Met de introductie van de wet ‘sociaalzekerheidsstelsel’ is er ook weer gescoord. Dat er in de praktijk nog genoeg haken en ogen hieraan zitten, nemen we op de koop toe. Vooral de basiszorgverzekering, welke als eerst in dit kader is geïntroduceerd, is nu gesprek van de dag. Het laatste woord daarover is nog niet gezegd. Vergeet u niet om ook dat mee te nemen op uw (persoonlijke) maandelijkse begroting.
Ernestina Gӧdeken