Onlangs hebben wij in de media vernomen dat de Centrale Bank van Suriname (CBvS) een vrijwaringsclausule wil hebben in de overeenkomst met de lokale banken, inzake de terugbetaling van de veronderstelde gestolen of verduisterde kasreserve van US$ 100 miljoen.
De CBvS zit al weken aan tafel met de lokale banken, om de terugbetaling van de US$ 100 miljoen te bespreken en in een overeenkomst vast te leggen. Tot nu toe heeft men geen overeenstemming kunnen bereiken. Waarom? De CBvS wil een civiel- en strafrechtelijke vrijwaringsclausule in de overeenkomst met de lokale banken.
Wat houdt deze vrijwaringsclausule in?
Dit houdt in dat de CBvS wil dat de CBvS, haar bestuurders en alle betrokkenen bij de CBvS niet aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de verdwijning van de kasreserve. Je kunt geen schadeclaim indienen voor geleden verliezen.
Verder wil de CBvS dat, ook indien mocht blijken dat er daadwerkelijk gestolen of verduisterd is, de betrokken personen geen straf krijgen. Dus een diefstal of verduistering vanuit de CBvS wil men legaal (straffeloos) maken met deze overeenkomst.
Mooi is dat. Je bent taxichauffeur en je verdient je inkomsten met de auto die je daarvoor gebruikt. Je gaat op vakantie naar het buitenland en geeft jouw auto aan een vriend om erop te letten totdat je weer terug bent. Tijdens je afwezigheid verkoopt de vriend jouw auto en maakt het geld op. Als je terug bent van vakantie, ontdek je dat je auto verkocht is en dat de verkoopopbrengst ook verdwenen is. Dit is verduistering, het is strafbaar en je kunt drie jaar ervoor gevangenisstraf krijgen.
Door ‘verdwijning’ van de auto, kun jij je beroep als taxichauffeur niet meer uitoefenen en je lijdt een enorme schade daardoor. Je kunt jouw gezin niet meer verzorgen.
Je vraagt jouw vriend hoe het zit en hij zegt: “Luister noh boi, ik wil je wel binnen acht jaar terugbetalen, maar dan onder de voorwaarde dat ik geen enkele schade betaal, en ook onder de voorwaarde dat de politie mij niet oppakt”. Ik hoor u al denken, dat dit niet acceptabel is. Het kan toch niet zo zijn dat iemand zoiets doet en ook nog een grote mond wil hebben dat hij geen enkele schade betaalt en dat hij niet strafbaar mag zijn? Het kan toch ook niet zo zijn dat zo iemand zelf de voorwaarden van terugbetaling wil bepalen?
De situatie zoals geschetst in het bovengenoemde voorbeeld, is aan de orde bij de CBvS. De CBvS wil geen enkele aansprakelijkheid voor geleden verliezen en ze willen ook dat niemand strafbaar mag zijn, ook al zouden ze verduisterd of gestolen hebben. Met een overeenkomst willen ze een eventuele verduistering of diefstal legaal maken (legaliseren).
Kan dat?
Neen. Zo een overeenkomst zou in strijd zijn met de wet (Wetboek van Strafrecht). Anders zou iedereen met een overeenkomst het hele Wetboek van Strafrecht buitenwerking kunnen stellen. Het moet niet gekker worden dan het al is.
Als de CBvS en de betrokkenen aldaar weten dat zij niets gedaan hebben, waarom willen zij dan straffeloosheid afdwingen bij een overeenkomst? Hieruit valt af te leiden dat zij heel goed weten wat zij gedaan hebben en dus ook bewust zijn van het risico van strafvervolging en/of schadeclaims. Overigens getuigt dit weer van een valse start van de nieuwe governor.
Als de banken hiermee akkoord gaan, is de geloofwaardigheid van het totale systeem in gevaar. Er is dan geen enkele strafdreiging voor een eventuele diefstal of verduistering van uw banktegoeden. Gevolg: uw geld is dan nergens meer veilig. Uit vrees voor boeven brengt u uw geld naar de bank, die juist de boef blijkt te zijn.
Sunil Sookhlall en Kries Mahabier