In het artikel van 4 november 2016 heb ik als outsider geen uitspraken willen doen over de vraag of Amerika verstandig of onverstandig zou kiezen. Dat prerogatief liet ik volledig over aan de Amerikanen zelf. Dit betekent niet dat ik geen mening over deze vraag had/heb. Ik heb wel aangegeven dat Donald Trump, thans president-elect, een populist en egotripper is. Ik blijf bij deze uitspraak. Dit impliceert echter niet dat ik per definitie of zelf suggestief de keuze van het Amerikaanse volk, categoriseer als onverstandig. Nee, volstrekt niet.
Dat de president-elect, Donald Trump, ondanks zijn vele eigenaardige en zelf wispelturige karaktereigenschappen als ook de anticampagne van grote delen van āzijn partijtoppersā en de media, toch heeft weten te zegevieren, hadden weinigen zien aankomen. Het is dus een feit dat er duidelijk sprake is van verbijstering. Ik praat dan niet eens over de campagne van de antagonist van Donald Trump. Het is nu kijken en analyseren hoe het voornamelijk in politiek Washington zal gaan en welke effecten dit zal hebben op primair de sociaaleconomische, maatschappelijke situatie in de Verenigde Staten en secundair welke geo-economische en geopolitieke consequenties dit zal hebben. De issues, Trade, Climate, IS, NAVO, Foreing Investment, Migrants etc., zijn belangrijke zaken die de relatie met de rest van de wereld zullen bepalen. Dit in het kader van de positie die de Verenigde Staten zowel economisch als politiek, kortom als supermacht, in de wereld innemen.
Interne barriĆØres
De president-elect zal allereerst de verstoorde relatie met het Republikeinse establishment moeten herstellen, wil hij verzekerd zijn van het kunnen nakomen van zaken die hij tijdens de campagne heeft beloofd aan zijn aanhangers. Zonder het congres, dat bestaat uit het huis van afgevaardigden en de senaat, kan hij niet tot realisatie van vele van zijn gedane beloften geraken. Ik denk dat, uitgaande van het eerder geschetste karakter van Donald Trump en ook het feit dat het establishment zijn positie in de Amerikaanse politiek zal willen herstellen en consolideren, er sprake zal zijn van een zeer moeilijke klus om tot de noodzakelijk herstelde relatie te komen. Dit betekent dat een van de partijen veel water bij de wijn moet doen.
Ik voorspel dat het establishment er niet zoveel zin in zal hebben om sterk in te binden. Immers, er moet aan damage control gedaan worden met als uiteindelijk doel positie consolidatie in de Amerikaanse politiek. Overigens is eerder bewezen dat populisten geen lang politiek leven beschoren zijn. Dit omdat men niet altijd beloften heeft kunnen waarmaken. Men kent over het algemeen de praktijk van het politieke vak niet. Vandaar dat men niet de juiste scan maakt van wetmatigheden binnen de politiek. U zult zien dat de president-elect, Donald Trump, zich in de eerste, zeg maar 100 dagen, zal laten omringen door vrienden en vertrouwelingen, die niet altijd over de juiste en voldoende expertise zullen beschikken.
Tot nu toe worden onder andere namen van Newt Gingrich, Rudy Giuliani en Sarah Palin genoemd. Uit de informatie die beschikbaar is, blijkt dat het arsenaal aan vrienden met de specifieke deskundigheid (van de president-elect), niet voor het oprapen ligt. Gelegenheid voor opportunisten om hun slag te slaan dus. De vicepresident, Mike Pence, zou een brug kunnen slaan naar het kader dat bij het Republikeinse establishment hoort, maar de vraag blijft of hij de president-elect Donald Trump, zal meekrijgen. Die heeft ook iets te verdedigen. Kortom het zal niet zo simpel gaan om de afvallige Republikeinen en het Republikeinse establishment op een lijn te krijgen. Het mag niet verwaarloosd worden dat het Republikeinse en het Democratische establishment op bepaalde issues zullen samenspannen tegen de populist Donald Trump. Het gevolg zal zijn dat er minder van de beloften gedaan tijdens de campagne door Donald Trump, gerealiseerd zullen worden. De ontevredenheid bij de achterban, zal snel zichtbaar worden.
Conclusie
Ik ga ervan uit dat het politieke establishment voor een moment verslagen is. De nieuwe heersers/elite, zullen in het congres staan tegenover gerenommeerde politici die de praktijk van het vak kennen. Het is vooralsnog niet gebleken dat Donald Trump zijn paradigma (denken en handel over mens en maatschappij) zal veranderen. De consequenties zullen ook niet uitblijven. Ik ben het oneens met analytici die denken dat er een nieuwe wijze van politiekvoering in Washington permanent zich zal manifesteren. Er kan voor wat mij betreft tenminste sprake zijn van adaptatie in strategieƫn vanuit het Republikeinse als ook het Democratische establishment.
Bert Eersteling