Het door de president Bouterse in een adem noemen van ‘harde acties’ tegen criminelen en het ‘binnen regelgeving’ houden van de sociale protestdemonstraties, door inzet van politie en leger(!), is vanuit rechtstatelijk oogpunt niet acceptabel. Het Nationaal Leger heeft als constitutionele taak (artikel 177, lid 1) ‘de verdediging van de souvereiniteit en de territoriale integriteit van Suriname tegen buitenlandse gewapende militaire agressie.
Slechts ‘bij wet’ kan het leger met ‘bijzondere taken’ worden belast. Met de inzet van het leger als repressief instrument tegen Surinamers die demonstreren tegen wanbeleid en voor betere leefomstandigheden, schendt de president de grondwet en handelt hij dictatoriaal. Deze antidemocratische tendens is des te verontrustender als de president beweert dat ook ‘criminelen’ zouden meelopen in de demonstratie. Bouterse is bovendien hoofdverdachte van meervoudige moord in het 8 decemberstrafproces.
De Duterte-tactiek
Het misbruiken van de strijd tegen criminaliteit om maatschappelijk draagvlak te creëren, voor het militariseren van de staat en het publieke leven, heeft een zeer extreme vorm gevonden in de Filipijnen van president Duterte. Zonder vorm van proces worden van drugscriminaliteit verdachte burgers door doodseskaders en politie-eenheden geliquideerd. Deze willekeur maakt de staat een schuldige aan een nog grotere misdaad, namelijk misdrijven tegen de menselijkheid.
Criminaliteit staat niet los van armoede, niet los van bestuurlijke corruptie en wordt aangemoedigd door het negatieve voorbeeld van bestuurders die zich gedragen alsof zij boven de wet staan. Bijvoorbeeld door rechtsvervolging tegen hen ingesteld, door middel van machtsmisbruik te obstrueren. Een eenzijdige repressief-militarische aanpak van verdachten van criminaliteit, getuigt van een volstrekt verkeerde analyse van het maatschappelijke probleem. De dramatisch groeiende criminaliteit getuigt immers van de toenemende uitzichtloosheid van veel jongeren, onder het loze-beloften-regime van Desi Bouterse.
Theo Para