Heeft Tetary het alleenrecht? Ik citeer uit het artikel ‘Het recht van Tetary’ op Suriname Herald van zaterdag 23 september 2017. “De Hindustaanse contractanten (immigranten) hebben tijdens hun contractperiode enorm veel strijd moeten leveren tegen het koloniaal bestuur en de koloniale planters in Suriname. In de periode vanaf 1873 tot 1916 zijn er 40 verzetten geweest vanuit de contractanten, waar er bij enkele van de verzetten vele doden te betreuren waren. De immigranten werden tijdens de verzetten op een lafhartige wijze door het koloniaal bestuur en de koloniale planters geliquideerd.
Het verzet op de plantage Zorg en Hoop aan de rechteroever van de Commewijnerivier (in de directe omgeving en gelegen tussen de huidige plantages: Hecht en Sterk en Welgevallen), welke strijd op 24 september 1884 was begonnen, groeide in een korte periode uit tot een hevige strijd. De strijdende contractanten werden op een lafhartige wijze om het leven waren gebracht door geweerschoten op een zeer korte afstand van ongeveer twee meter. […..]
Janey Tetary (contractant I-491), was erg moedig en dapper. Zij was tewerkgesteld op de plantage Zorg en Hoop. Zij kon de onderdrukking, de uitbuiting, het onrecht wat de contractanten en de andere arbeiders ondergingen, niet meer aan. […..]
Op 26 september 1884 werd Tetary geliquideerd in opdracht van Lyon. Samen met haar nog zeven anderen.” [einde citaat]
De liquidatie van Tetary c.s. is te vergelijken met de liquidatie van 15 personen op 8 december 1982, bekend als de Decembermoorden. De 15 personen in kwestie streden tegen de militaire dictatuur onder leiding van opperlijder D.D. Bouterse, in wiens opdracht zij op een zeer lafhartige en zeer beestachtige manier werden geliquideerd, afgeslacht.
Zoals Tetary een standbeeld heeft gekregen, zo hebben ook de voornoemde 15 personen evenveel recht op een standbeeld.
Bij deze wordt de Surinaamse regering beleefd doch dringend verzocht zich in te zetten, dat pal naast het standbeeld van Tetary (staat symbool voor dekolonisatie) een standbeeld komt ter herinnering aan de 15 geliquideerden (staat symbool voor demilitarisatie).
Ik besluit met de volgende belangrijke opmerking.
Janey Tetary streed tegen onderdrukking, onrecht en uitbuiting. Ongeregistreerde nikaah (moslimhuwelijk niet aangegeven bij de Burgerlijke Stand) is (religieus geïnspireerde) onderdrukking, onrecht en uitbuiting. Waar zijn de Tetary’s van vandaag? En oh ja, moslimmannen die ongeregistreerde nikaah goedkeuren, goedpraten of praktiseren, zijn niet waardig om als een imam (voorganger) te functioneren.
Ahmad Jhawnie