Het woord spookambtenaar is in 2005 ontstaan. Wikipedia zegt: “Een spookambtenaar is een ambtenaar die formeel in dienst is van een overheidsinstelling en salaris krijgt betaald, maar door disfunctioneren van de werkgever langdurig niet op het werk hoeft te verschijnen. Een spookambtenaar heeft voor deze langdurige afwezigheid geen geldige reden, zoals ziekte of bijzonder verlof.”
Het fenomeen spookambtenaar is een vorm van fraude en corruptie (patronagepolitiek). Is de regel ‘no work, no pay’ wel of niet van toepassing op spookambtenaren? Het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (MinOWC) gaat het salaris van spookambtenaren blokkeren. Ik citeer uit de nieuwssite dbsuriname.com van 12/12/2017.
“De voorlopige resultaten van een recent onderzoek naar spookambtenaren op het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (MinOWC) zijn binnen. Onderwijsminister Robert Peneux zei maandag tijdens de begrotingsbehandeling in De Nationale Assemblee (DNA) dat de grootste groep niet regelmatig op zijn of haar werkplek verschijnt vanwege langdurige ziekte en of ontheffingen. Derhalve kan hij deze groep niet rekenen tot spookambtenaren. Van personen die zonder een geldige reden afwezig zijn, is het salaris reeds geblokkeerd in aanloop naar het ontslagproces. Het probleem van spookambtenaren is al decennia een probleem bij diverse ministeries. Het is publiek geheim dat een groot deel van overheidspersoneel regelmatig niet aan het werk verschijnt, maar maandelijks wel het salaris normaal ontvangt.”
Wanneer zullen de andere ministeries het goede voorbeeld van MinOWC volgen?
Onderstaand enkele nieuwsberichten hoe het gesteld is met spookambtenaren (ghost officers) in andere landen.
‘Spookambtenaren kosten Eindhoven zes ton’
De gemeente Eindhoven is ruim zes ton kwijt aan ambtenaren die wel op de loonlijst staan, maar die niet werken. Dat blijkt uit antwoord op vragen van raadslid Rennenberg van het Ouderenappèl.
Vorig jaar bleek uit een onderzoek van het blad Binnenlands Bestuur dat er in Nederland veel zogenoemde spookambtenaren zijn: mensen die wel geld opstrijken maar niet werken.
Omroepbrabant.nl d.d. 15/2/2006
‘De spookambtenaren van Tanzania’
Tanzania heeft bij een grootschalige accountantscontrole 10.000 spookambtenaren bij overheidsorganen ontdekt. Maandelijks incasseerden deze niet-bestaande werknemers omgerekend ongeveer 1,8 miljoen euro aan salaris. De controle wordt voortgezet en de overheid verwacht nog meer spookambtenaren te ontdekken, zo meldde het kabinet van de minister-president. “We zoeken uit wie er achter deze fraude zit en brengen ze voor de rechter,” zegt een regeringswoordvoerder.
Meer Afrikaanse landen kampen met het fenomeen van de spookambtenaar. In februari 2016 ontdekte de regering van Nigeria bijna 24.000 spookambtenaren. Het schrappen van hun namen van de loonlijst levert een maandelijkse besparing op van zo’n 10 miljoen euro.
Transparency.nl d.d. 17/5/2016
‘Marokko telt 90.000 spookambtenaren’
Tijdens een bijeenkomst in Tanger van de regerende PJD partij sprak Najib Boulif over de kwalijke zaak van de ‘spookambtenaar’.
Volgens Boulif telt Marokko niet minder dan 90.000 spookambtenaren die Marokko jaarlijks miljarden dirhams kosten. Na een snelle rekensom kwam Boulif uit op 189 miljoen dirham per maand aan salarissen voor mensen die er niks voor doen. Jaarlijks ligt het bedrag rond de 2,26 miljard dirham, dat is nog meer dan de gehele begroting voor het Sociaal Solidariteitsfonds.
Het Kamerlid voor de PJD zorgde met de uitspraken voor de nodige ophef in de regering. De meningen over het aantal spookambtenaren verschillen maar het moge duidelijk zijn dat Marokko met een groot probleem kampt. De regering heeft eerder besloten de oorlog aan te gaan en zoveel mogelijk ambtenaren die niet werken voor hun geld op te sporen.
Nieuws.marokko.nl/ d.d. 13/4/2012
‘Franse burgemeester in de maag met ‘spookambtenaren’
De burgemeester van het Zuid-Franse Montpellier heeft woensdag bekendgemaakt dat zeker dertig ambtenaren die al meer dan tien jaar op de loonlijst van de gemeente staan, helemaal niet bestaan. Het blijken ‘spookambtenaren’ die door frauderende collega’s in het leven zijn geroepen.
De gemeente heeft de niet-bestaande ambtenaren al die jaren een normaal salaris uitbetaald. De boze burgemeester Philippe Saurel heeft aangekondigd dat de ontmaskering van deze spookambtenaren als gevolg van een gemeentelijke reorganisatie, zal leiden tot juridische stappen tegen de fraudeurs.
Gelderlander.nl d.d. 14/1/2016
Ahmad Jhawnie