Wie solt met ons staatsrecht en met de staatsorde moet de gevolgen dragen als persoon en als president. Geen upside down logica inbrengen alsof er zomaar uit het niets een vonnis is. Uitgaande van een goed functionerende trias politica, kan de wereld het terecht totaal niet begrijpen wat er in Suriname gebeurt, dat het orgaan van de uitvoerende macht van staat oorlog voert met de rechterlijke macht en haar verhindert haar werk te doen.
Volkspropagandisten van de partij van de president worden ingezet tegen de rechterlijke macht met allerlei wilde uitspraken. Schandalig! Maar wie is begonnen met de aanval op de staat in 1980 al? Die persoon moest zich koste wat het kost voor zijn daden begaan in 1982 verschuilen achter de staat en coûte que coûte president worden, denkende zo niet gevonnist te kunnen worden. Maar Suriname is geen failed state, Suriname beleeft de democratie en dat is op 29 november goed doorgedrongen tot de persoon en staatshoofd die zich in gedaanten verwisselt met slechts maar een persoonlijk doel.
En, zegt Sam Polanen: “De president kan de persoon gratie verlenen.” Dus de dader maakt zichzelf straffeloos vanwege zijn ambt en zijn zelfde rechtssysteem straft wel andere moordenaars. Dit tik-takspel vindt de wereld echt vreemd. Een complete ontwrichting van de staatsorde door dit duale tik-tak denken van gedaante verwisselingen waar de rechterlijke macht niet voor gezwicht is, maar zakelijk recht heeft gesproken zonder aanzien des persoon. Het wordt politiek, omdat de president de persoon is die zichzelf gratie kan geven.
De economische en politieke wanorde vloeien verder voort uit dit tik-tak denken. De staat Suriname wordt nu met het vonnis van de persoon die bewust staatshoofd is geworden de das omgedaan. De wereld lacht ons uit, want ons staatshoofd draait het om; hij is het die de das wordt omgedaan door de rechters van de krijgsraad. Met zijn belangenverstrengeling van partijleider en president zweept hij zijn achterban op tegen zijn eigen staatsorgaan, ontwricht hij zijn eigen staatsinrichting, dus vecht hij tegen zichzelf als hoofd van de staat.
Als wij ons al niet de vraag stelden of wij met de grondwet van 1987 het paard van Troje hebben binnengehaald, moeten wij ons nu de vraag stellen of wij niet met de persoon van deze president de hele wereld naar binnen hebben gehaald om ons uit te lachen en opnieuw te koloniseren. De combinatie van partijleiderschap en presidentschap met enorme belangenverstrengeling politiek en economisch vertroebeld de rust en vrede in de samenleving op het moment wanneer persoonlijke belangen op het spel staan, zoals nu de veroordeling van de krijgsraad, maar ook wanneer het gaat om economische belangen in het binnenland.
De politisering van alle overheidsinstanties en instituten vergroot verder de instabiliteit van ons bestuur. Hopelijk wordt niet vanwege het vonnis ook een gepolitiseerd Constitutioneel Hof in het leven geroepen naast een politieke invulling van een hofpresident, want dan raken wij steeds verder van huis. De overige werkarmen van de uitvoerende macht inclusief het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) en de Centrale Bank van Suriname (CBvS) verliezen steeds meer hun imago van onafhankelijkheid. Het is tot nu toe de rechterlijke macht die de rechtsstaat heeft verdedigd en zich niet heeft laten overrulen en haar rug recht heeft weten te houden, tot grote ergernis van de persoon met een vonnis van moord op zijn naam.
Met dit gegeven van strategische schijnheiligheid en gedaanteverwisselingen worden strategische partnerschappen aangegaan, maar de Chinezen zijn niet gek, hun ontwikkelingshulp is in de vorm dat alles weer terugvloeit in hun boezem en economie. Zij komen de projecten zelf uitvoeren en met het geleende geld betaalt Suriname de geraamde begrotingsonkosten. Suriname heeft een schuld aan China van honderden miljoenen Amerikaanse dollars.
De president van Tanzania zegt niet voor niets: “Chinese loans are only for mad people (aldus hotinjuba.com/tanzanian-president-says-chinese-loans-are-only-for-madpeople/). Partijleiderschap en staatshoofd tegelijk verzwakken de democratie. Dit bleek bij monde van de partijleider en president dat niet de regering, maar de grootste politieke partij in de regering het gewoon heeft klaargespeeld om tegen de grondwet in een wet op verhoging van de staatsschuld in te dienen in De Nationale Assemblee. (“Bouterse: wetswijziging is een stuk van de NDP”).
Busladingen loyalisten vertrokken naar de luchthaven om hun president te verdedigen. Tegen wie? Van een nationale opstelling van onze president kan daarom geen sprake zijn, daarom kan onze president ook nooit staatsman zijn. Maar wat is een staatsman? Politicoloog Stefaan Walgrave van de Universiteit van Antwerpen zegt er het volgende over: “Hoe definiëren we een staatsman? “Ik zou zeggen: iemand die onpopulaire beslissingen neemt en compromissen durft te sluiten in ’s lands belang. Iemand die daarbij ook tegen zijn eigen partij durft ingaan,” aldus Walgrave.
Carl Devos van de Universiteit van Gent zegt: “Het vooral los kunnen komen van eigen partijbelangen. Het gaat om een hoger doel dienen, ook al ligt dat bij de kiezer soms moeilijk. Een staatsman hanteert een strenge deontologie en handelt bedachtzaam,” aldus Carl Devos (bron: de Standaard 26-10- 2018). Staatsmanschap dat is de echte bromtji djari, al het overige is schone schijn.
Angela Fernald
afernald34@gmail.com