Het ministerie van Financiƫn heeft onlangs bekendgemaakt dat er US$ 10 miljoen aan retentiedollars beschikbaar zijn gesteld voor noodzakelijke importen. De eerste tranche van dit kapitaal is toegewezen voor de import van medicijnen, basisgoederen en brandstof. Echter merken wij ruim twee weken na deze bekendmaking dat de prijzen van basisgoederen in de winkels nog steeds sky high zijn. Voor een fles spijsolie moet men al SRD 40 neertellen. Recentelijk circuleerde er een filmpje op social media waarbij men een fles spijsolie heeft buitgemaakt. Vele huishoudens kunnen zich geen basisgoederen meer permitteren en zitten met de handen in het haar.
Alhoewel de situatie vrij ernstig is roept het retentie-systeem van de regering wel vragen op. Zo is niet bekend aan welke specifieke importeurs de retentiedollars beschikbaar zijn gesteld. Voorkomen moet worden dat deze dollars ter beschikking worden gesteld van bedrijven van familie en vrienden.
Verder is niet bekend op basis van welke criteria de importeurs in aanmerking (kunnen) zijn gekomen. Een aantal importeurs tasten eveneens in het duister over de evenredigheid van de toewijzing van deze dollars. Ook een specifiek overzicht van basisgoederen die onder deze retentieregeling vallen ontbreekt. Deze onduidelijkheden kunnen voor veel spanning zorgen en zijn zeer corruptiegevoelig.
De regering is voornemens om regelmatig dollars beschikbaar te stellen. De importeurs en de samenleving dienen in kennis gesteld te worden of dit op maandbasis, kwartaalsgewijs of anderszins zal geschieden, gezien de prijzen van deze goederen nog steeds enorm fluctueren. Dit zijn enkele zaken die zeer belangrijk zijn voor transparant en goed bestuur.
Voorts is het van belang dat in het kader van corruptiebestrijding, voorkomen wordt dat bepaalde bedrijven bevoordeeld worden en oneerlijke concurrentie hiermee wordt gestimuleerd.
De kosten voor levensonderhoud zijn in de afgelopen maanden enorm gestegen. De regering heeft met haar belofte aan het begin van dit jaar om de prijzen van basisgoederen met 20 procent te verlagen, nul op het rekest gescoord. Integendeel vliegen de prijzen de pan uit.
Als de retentieregeling succes zal boeken, zal in de toekomst moeten blijken. Wil men enige kans van slagen hebben met deze regeling, dan zullen de goedkope dollars structureel ter beschikking gesteld moeten worden van de importeurs. Het is alom bekend dat de belangrijkste eis van het IMF is, het volledig loslaten van de wisselkoers. De hamvraag hierbij is dus, hoe deze regeling past binnen het kader van het IMF-programma?
Intussen blijft het volk snakken naar goedkope basisgoederen. De afschaffing van de subsidie op elektra en het loslaten van de wisselkoers, biedt geen rooskleurig perspectief. Prijsverhogingen worden hiermee gestimuleerd, terwijl het sociaal vangnet van de regering om de zwakke huishoudens overeind te houden, vooralsnog uitblijft. Voedselpakketten zijn er niet, of worden incidenteel verstrekt. Het volk blijft reikhalzend uitkijken naar de verlichting die de retentiedollars teweeg moeten brengen. Hopelijk is dit geen politieke stunt. Regering setā eng, want neks no set ete!
mr. Patrick Kensenhuis
Lid van De Nationale Assemblee