ComitƩ Boni uit haar grote ongerustheid over het onrechtmatige proces bij de totstandkoming van het voornemen van de Nederlandse regering om op 19 december 2022 excuses aan te bieden vanwege haar actieve rol bij de door het VN benoemde gepleegde misdaad tegen de menselijkheid, Nederlands trans-Atlantische mensenhandel en slavernijverleden.
In de regeringsbrief van 30 november 2022 – betreffende de stand van zaken kabinetsreactie op het adviesrapport van de dialooggroep slavernijverleden – wordt er melding gemaakt van een publieke boodschap van minister-president Mark Rutte en vervolgbijeenkomsten in het Caribische deel van het Koninkrijk, en in Suriname door leden van het Nederlandse kabinet.
De achterban van ComitƩ Boni veroordeelt met name het gebrek aan democratische besluitvorming, de uitsluiting van meningen en opinies van belangenorganisaties en de minachtende houding naar de vertegenwoordigers van de nazaten van slachtoffers van de trans-Atlantische mensenhandel en de slavernij.
De door de Nederlandse regering eenzijdige beslissingen in deze zwaarwichtige emotionele kwestie zijn zonder voldoende transparantie op onfatsoenlijke wijze gepresenteerd.
De afhandeling van excuses die decennialang zijn voorbereid wordt nu vanwege verborgen redenen versneld en slordig uitgevoerd op 19 december 2022, terwijl de unieke datum 1 Juli 2023, precies 160 na de wettelijke afschaffing van de slavernij, zelfs geheel wordt genegeerd in de communicatie.
Het laten lekken van geldbedragen – het bedrag 200 miljoen is een paar keer genoemd – toont de minachtende VOC-houding: wederom met spiegels en kralen handel te willen gaan drijven. Op geen enkele wijze is de hoogte van het bedrag onderbouwd of op een andere manier gerechtvaardigd. Het overduidelijke koopmansgedrag van balletjes opgooien, geldbedragen noemen om vervolgens besluiten af te dwingen is onze achterban niet ontgaan en wordt als zeer vernederend ervaren.
Deze bestuurlijke en politieke misstappen belichten de koloniale houding van het kabinet-Rutte IV en zijn onacceptabel voor ComitƩ Boni en haar achterban.
ComitƩ Boni eist een terugkeer naar een ordentelijk proces zoals beschreven in onder andere de Durban Declaration and Programme of Action (2001), Caricom Reparations Commisions (CRC) 10 point plan for reparatory justice (2014) en/of het programma van activiteiten voor de Implementation of the International Decade for People of African Descent (2015) met kernwaarden zoals: erkenning, rechtvaardigheid en ontwikkeling.
ComitƩ Boni ageert tegen de overhaaste, onrechtmatige en overduidelijk koloniale afwikkeling van een historisch cruciaal proces binnen het Koninkrijk de Nederlanden en stelt de volgende punten centraal in haar protest:
– De excuses betreft – volgens velen – de grootste misdaad tegen de menselijkheid ooit. Elke vorm van onzorgvuldigheid, onoprechtheid en achteloosheid moet te allen tijde vermeden worden om een nationale en internationale blamage te voorkomen.
– Onzorgvuldigheid: Het door de Tweede Kamer gelaste onderzoek āStaat en slavernij: Een terreinverkenning van het Koninkrijk der Nederlandenā is nog lopende. Er mag logischerwijs verwacht worden dat de uitkomsten van een dergelijk onderzoek de excuses mede gaan bepalen.
– Koloniale houding: de Nederlandse overheid heeft in dominante mate het proces, de tijdlijnen, de inhoud en de representatie bepaald van de voltrekking van de excuses en verdere afhandeling. De verhouding Nederland, Suriname en bestaande koloniĆ«n wordt hiermee wederom op scherp gezet.
– Ondemocratisch, schenden democratisch recht: zwaarwichtige besluiten zijn in zeer korte tijd genomen zonder afstemming met organisaties die de nazaten van de slavernij vertegenwoordigen en zonder op de juiste wijze de Eerste en Tweede Kamer te informeren.
– Achterkamer politiek: Overleg wordt gepland (8 december) nadat besluiten bekend zijn gemaakt (30 november). Grote onduidelijkheid wordt in de hand gewerkt door niet mede te delen welke organisaties en personen op welke manier inspraak hebben gehad in de planning en besluitvorming.
– Onoprechtheid: uitsluiting van representatieve partijen uit de Nederlandse en Surinaamse samenleving die decennialang betrokken zijn bij het dossier. Deze partijen worden plots genegeerd bij de besluitvorming en niet geconsulteerd in de afhandeling van het proces.
– Achteloosheid: er wordt geschermd met bedragen (200 miljoen, 27 miljoen) afkomstig uit de staatskas. Een bedrag dat willekeurig lijkt, ongefundeerd is en geen recht doet aan de grote van de misdaad, waarvoor excuses wordt aangeboden. Eerder worden deze bedragen gebruikt om het debat de kop in te drukken en anderzijds processen te sturen.
ComitƩ Boni