In een serie artikelen over de grote “Handen-in-onschuld-wasshow van Van Trikt”, zal ik de komende dagen en weken het dossier stapsgewijs uitpluizen en helder presenteren, zodat we weer een duidelijk beeld hebben van wat er werkelijk gebeurd is. Van Trikt probeert ons namelijk, samen met zijn futu bois, te misleiden met allerlei social media-berichten en mediacampagnes. Het is inmiddels een tijd geleden en velen zijn de oorzaak vergeten. Lees ook deel 1, “Vermoorde onschuld van Van Trikt,” en vandaag verschijnt deel 2, “Wat stonk in de zaak en waarom een aanklacht tegen Van Trikt.”
Deel 1: stank en aanklacht
Wat was ook alweer de aanleiding, de verdenking en de reden om hem te verhoren en aan te houden? Het ging niet om het kleinzielige geruzie over de anti-corruptiewet of een politiek gemotiveerd proces opgezet door de Oranjes. De reden was de ordinaire cowboypraktijken van Van Trikt, die de Raad van Commissarissen (RvC), de minister van Financiën, Hoefdraad, en president Bouterse deden besluiten om eerst te onderzoeken wat de verdenking precies was, en pas daarna een verzoek bij het Openbaar Ministerie (OM) in te dienen. Dit proces is zorgvuldig verlopen, in tegenstelling tot wat Van Trikt en zijn futu bois verkondigen.
In de samenleving, zowel bij de toenmalige NDP-regering, de oppositie, als de bredere gemeenschap, was bekend dat Van Trikt een extravagant leven leidde op kosten van de Centrale Bank van Suriname (CBvS), en dus op kosten van de samenleving. Denk hierbij aan verhalen over gepantserde auto’s, een Lexus en een Range Rover. Hij hield zich bezig met zaken waar de bank zich normaal niet mee zou bemoeien, zoals vastgoedhandel in het binnenland en, via Blauwmeer, de aankoop van een stuk bos ver weg.
Daarnaast is het onduidelijk wat hij wist over het Pan American-project via SPSB. Volgens Parbhoe was hij bovendien al diep betrokken bij Bitcoin en andere schimmige financiële activiteiten. Kortom, hij gedroeg zich als een cowboy in een organisatie die juist een baken van rust had moeten zijn, de Centrale Bank.
Dit veroorzaakte destijds genoeg onrust en een onaangename geur om de RvC ertoe te bewegen een professional in te huren voor een snelle scan, om vast te stellen of er daadwerkelijk troep was die deze stank veroorzaakte.
De RvC huurde een advocaat in om een aantal punten, waarschijnlijk niet uitputtend, te onderzoeken en te beoordelen of deze aanleiding gaven tot bezorgdheid en verder justitieel onderzoek. Op basis van deze snelle doorlichting vroeg de RvC, op verzoek van Hoefdraad – dus niet op verzoek van de VHP, de huidige regering of Santokhi – het OM om nader onderzoek te doen naar ten minste drie zaken. Deze zaken hadden betrekking op overeenkomsten tussen de CBvS en:
1. Clairfield Benelux N.V. (een bedrijf in België)
2. Orion Assurance & Advisory (Van Trikt’s eigen bedrijf)
3. Robert van Trikt zelf (de bank en de governor privé)
Lees de brief van de RvC aan het OM. Het proces verliep toch ordentelijk? De RvC, als verantwoordelijke toezichthouder, uitte haar zorgen. Zij stemde af met de minister van Financiën, Hoefdraad, de ongekroonde koning van toen, die de CBvS kende uit zijn eerste vijf jaren in Suriname en dus precies wist waar hij zich zorgen over moest maken. Hoefdraad handelde bovendien niet zonder toestemming van president Bouterse, die destijds partijleider van de NDP en regeringsleider was. Kortom, de NDP-regering was bezorgd en vond dat er een onaangename geur hing rondom de zaak!
Er waren verschillende vermoedens rond de overeenkomsten, zoals dat ze onrechtmatig zouden zijn, mogelijk te veel betaald is, of dat Van Trikt is bevoordeeld, mogelijk zelfs sprake van belangenverstrengeling, enzovoort. Wanneer je de lijst van overeenkomsten bekijkt en het extravagante gedrag van Van Trikt in ogenschouw neemt, zijn al deze vermoedens begrijpelijk. Wees eerlijk:
a. Welke weldenkende bankier, baas van de bank, huurt zijn eigen bedrijf in? Dit stinkt tot voorbij Tokio en wijst op een fout zaakje, dat zowel corrupt als gewoon onhandig kan zijn.
b. Welke weldenkende bankier en opdrachtgever huurt een buitenlands bedrijf (Clairfield) in, dat vervolgens weer deels het bedrijf van Van Trikt (Orion) inhuurt? Dit stinkt tot voorbij Kaapstad, tot Antarctica zelfs. Het lijkt erop dat Van Trikt een netwerk heeft opgezet om zijn eigen bedrijf te bevoordelen. Als je jouw eigen bedrijf bevoordeelt, gaat de winst van dat bedrijf niet naar Huize Ashiana, toch? Waar gaat die winst dan naartoe?
Hoezo dan niet ten eigen bate? Dus bespaar de sprookjes van “niet ten eigen bate” voor de kabouters en de smurfen. De rechter acht het, volgens het vonnis, niet bewezen, maar dat betekent niet dat het niet zo was. Wie had gedacht dat belastend bewijsmateriaal op de salontafel zou blijven liggen? De rechter handelt op basis van wat wettig bewezen is. (Noot ter vergelijking: In Suriname ging een grote drugsbaas vrijuit omdat er niet kon worden vastgesteld dat er sprake was van cocaïne, aangezien er geen labtest was gedaan. Dat betekent niet dat er geen cocaïne was of dat de drugsbaas een heilige was.)
c. Welke weldenkende bankier gaat een lening aan met zichzelf? Als je geld wilt lenen, zijn er genoeg andere banken waar je terecht kunt om de zaak zuiver te houden. Zie hier de hele draaikonterij rond de auto’s: het was niet helder, niet zuiver, en allerminst verstandig. (Noot: Het komt vaker voor dat bedrijven aan hun medewerkers nevenvoordelen geven, zoals banken met lage rentes of luchtvaartmaatschappijen met gereduceerde tickets. Daar gaat het hier echter niet om.)
Ik herhaal, zowel Hoefdraad als Bouterse, en dus de NDP-regering, hebben opdracht (!) gegeven voor justitieel onderzoek. Ook zij hadden vermoedens, gebaseerd op de initiële bevindingen van een jurist die was ingeschakeld door de RvC. Deze jurist rook duidelijk ongemak, net als Hoefdraad en Bouterse, die eveneens de stank opmerkten. Let wel, Hoefdraad en Bouterse zijn geen kleuters die zomaar door iemand, zelfs niet door een ervaren zakenman zoals de voorzitter van de RvC, omgepraat konden worden. Het stonk, en niet zo’n beetje ook—tot voorbij Tokio en zelfs voorbij Kaapstad. Overigens was het hele land in beroering.
Er waren immers al lange tijd vragen over wat er precies gaande was bij de CBvS, zoals: Hoe komt het dat Chotelal zoveel Amerikaanse dollars tegen zo’n lage prijs kon verkrijgen? Van Trikt kon, of wilde, hier niet eens een simpel antwoord op geven.
Ondertussen gingen er geruchten rond dat de hele stad als een doos werd geschoven, en dat de governor zich meer als een huisbaas gedroeg door panden te kopen, in plaats van zich bezig te houden met monetair beleid.
Ter herinnering, hier een lijst van panden die Van Trikt in die periode heeft gekocht, naast de geruchtmakende Blauwmeer-deal.
Begrijpt hij dan niet dat er alle reden was voor nader onderzoek? Hij kan de schuld bij sommige mensen leggen, alsof Hoefdraad, Bouterse en andere NDP’ers zouden zijn voorgelogen en dat het een Oranje-kongsi tegen hem is, maar lees de feiten en de tijdlijn. Oranje, VHP en Santokhi waren toen in geen velden of wegen te bekennen. Dit is geen politiek proces van Oranje. In het volgende deel meer over de dagvaarding vanuit het OM, zodat we ook daarin kunnen lezen wat het onderzoek, naast de bovengenoemde drie overeenkomsten, heeft opgeleverd.
Het ging in het begin niet eens vooral om de Anticorruptiewet of andere beleidsinzichten en excuses. Het ging om ordinaire, onfatsoenlijke praktijken die zo veel stank veroorzaakten dat verstandige toezichthouders zoals de RvC, de minister van Financiën en zelfs de president met een beetje fatsoen dit niet konden laten passeren.
Tenslotte is het opvallend dat dezelfde Van Trikt, die zelf een ruime levensstijl had als governor op kosten van de bank en dus de gemeenschap, nu via allerlei berichten op social media deze regering de maat wil nemen. Dan zie je dat de man niets heeft geleerd van zijn “fouten”, totaal geen fatsoen heeft, en totaal geen berouw toont. Dus als hij straks de kans krijgt, zal hij hetzelfde weer doen. En die kans moet de gemeenschap hem niet geven. Als de NDP dat niet wil begrijpen, moet de NDP ook de consequenties daarvan accepteren.
De NDP heeft plotseling Van Trikt in de armen gesloten en verwijt Oranje dat er nu sprake zou zijn van een politiek proces. Hoe bizar wil je het hebben? De NDP moet de prijs van hun keuze accepteren, en dat betekent niet weer aan de macht mogen komen. Het is vreemd dat de NDP de man aanklaagt, de rechter hem veroordeelt op basis van de aanklacht van de NDP tot acht jaar straf, en dat de NDP hem nu ineens omarmt en de schuld bij Oranje en deze regering legt. Die NDP lijkt de weg kwijt te zijn.
Van Trikt heeft met zijn huidige houding alles van een recidivist en zal straks met de NDP alles weer overdoen. De oliedollars komen eraan. De nachtmerrie van het volk is dat met Van Trikt en de anderen, zoals Hoefdraad en Kromosoeto, die allen weer in de armen van de NDP zijn gesloten, straks met die oliedollars nog gekkere dingen gaan gebeuren: privéjets in plaats van gepantserde Range Rovers? Slapeloze nachten voor het volk, lijkt mij.
Hikmat Mahawat Khan