Het traditioneel gezag van inheemse en tribale volken helpt met zijn bijdrage, vorm te geven aan de inhoud van de conceptwetten als onderdeel van de uitvoering van het “Stappenplan ter Realisering van de Wettelijke Erkenning van de Grondrechten der Inheemse en Tribale Volken in Suriname”, meldt Regionale Ontwikkeling (RO) via het NII.
Zijn input wordt meegenomen in de wetsvoorstellen die worden voorbereid door het Managementteam Grondenrechten der Inheemse en Tribale volken in Suriname (MT), ondersteund door drie technische commissies.
De traditionele leiders hadden vrijdag en zaterdag tijdens een tweedaagse ontmoeting met het MT te Galibi in het district Marowijne de gelegenheid hun ideeën te geven over de inhoud van de wetsontwerpen. Eerder hadden ze ook al meegewerkt aan het scheppen van de contouren daarvan.
Zowel Wensley Misiedjan, voorzitter MT, als gastheer kapitein Ricardo Pané sprak na afloop van een historisch doorbraak in het streven naar wettelijke erkenning van de grondenrechten van de inheemse en tribale volken in Suriname. Het MT en de commissies hadden in mei dit jaar de eerste consultaties met het traditioneel gezag.
Max Ooft, voorzitter commissie Wetgeving, geeft aan dat het verschil met deze sessie te Galibi is dat er deze keer echt inhoudelijke input is gevraagd. De sessies hebben geresulteerd in drie hoofdpunten, te weten: een voorstel voor grondwetswijziging, een algemene wet over grondenrechten en een wet over het traditionele bestuur. Dit alles is voorgelegd aan de traditionele gezagsdragers, waarbij zij hun mening en adviezen konden geven.
Dit is een nieuw concept in de wetgeving, waarbij de collectieve rechten zullen worden vastgelegd. Er zijn werkgroepen gemaakt, die een reeks van vragen hebben gekregen en waarover zij zelf konden antwoorden. Het MT en de commissies hebben volgens Ooft veel informatie verkregen over fundamentele zaken zoals hun visie op grondenrechten, de bevoegdheid van het traditioneel gezag, hoe zij denken over de demarcatie en hoe zij de voorlichting doeltreffend gemaakt kan worden.
MT-voorzitter Misiedjan zegt dat er nog enkele ontmoetingsmomenten zullen volgen met het traditioneel gezag. Bij de laatste bijeenkomst zullen de concepten van de wetsvoorstellen zoals die zijn geformuleerd, worden gepresenteerd. Pas daarna zullen ze eind september worden overhandigd aan RO-minister Edgar Dikan. Die zal ze naar verwachting ter hand stellen van president Desire Bouterse. De concepten zullen uiteindelijk ter goedkeuring worden aangeboden aan De Nationale Assemblee.
Het hoofddoel van de uitvoering van het stappenplan is om te komen tot een breed gedragen Surinaams model van wettelijke regelingen van de grondenrechten der inheemse en tribale volken, dat consistent is met het internationale recht.
Aanwezig waren onder meer: granman Asongo Alalaparu van de Trio’s, Theo Jubitana (voorzitter Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname), waarnemend granman Jozef Forster van de Pamaka’s, hoofdkapitein John ‘Lesina’ Sintanie (als vertegenwoordiger van de Ndyuka-granman Bono Velantie) en vertegenwoordigers op verschillende niveaus van andere inheemse en tribale volken.