âWe are governed by the rule of law if we can keep it; we zijn een rechtsstaat als we die weten te behouden.â Met dit citaat benadrukt Roy Shyamnarain, voorzitter van het bestuur van de Stichting Juridische Samenwerking Suriname-Nederland (SJSSN), dat op eenieder de plicht rust om de rechtsstaat te verdedigen tegen mogelijke gevaren die er dreigen.
Deze gevaren kunnen sluipend komen, maar kunnen ook abrupt zijn, gaf hij te kennen bij de start van de tweedaagse conferentie in Hotel Torarica met als thema ‘Democratie, Rechtsstaat en Rechtspleging, een agenda voor de toekomst’.
Hij voerde aan dat uit de jonge geschiedenis als onafhankelijke staat men ondertussen weet wat het betekent om geen rechtsstaat meer te hebben. Continue waakzaamheid is daarom geboden om de rechtsstaat te beschermen, zegt hij. Volgens hem hebben burgers en organisaties een actieve plicht om bij te dragen aan de beleving van de bescherming van de rechtsstaat. Bescherming kan ook met het leveren van intellectuele input om structuren en regels die de rechtsstaat raken, te versterken.
Shyamnarain zei verder dat de rule of law een continu proces is, waarbij er steeds werk aan de winkel zal zijn. De participatie van de aanwezigen ziet hij als een bevestiging van de oproep om de rechtsstaat levend te houden.
De waarnemend president van het Hof van Justitie, Iwan Rasoelbaks, gaf te kennen dat de grondwetten van 1975 en 1987 voldoende ingrediënten hebben om te doen menen dat de staatsvorm in Suriname een democratische rechtsstaat is waarin sociale aspecten in zijn verweven. Volgens hem is het niet uitdrukkelijk in de grondwet gesteld dat er vanuit een democratische rechtsstaat wordt uitgegaan, maar het kan gehaald worden uit de verschillende bepalingen.
Het verschil met andere democratische rechtsstaten die hun spoor op dit gebied nog steeds aan het verdienen zijn, ligt slechts in de uitingsvorm van het rechtsstatelijk denken door de overheidsdienaar. Volgens hem gaat het niet zozeer om hoe de regel is geformuleerd; het gaat erom wat eruit begrepen wordt en hoe het goed uitgevoerd kan worden. Dat vraagt goede wil, vertrouwen en een aantal eisen, is Rasoelbaks van oordeel.
Vrijdag werd de eerste conferentiedag bezocht door de zittende en staande magistratuur, juridische ondersteuners, opvolgingsambtenaren, advocaten, notarissen, wetgevings- en bedrijfsjuristen en andere belangstellenden. Het ligt in de bedoeling dat aan het einde van de conferentie een slotdocument als âeen agenda voor de toekomstâ wordt aangeboden aan de minister van Justitie en Politie, Stuart Getrouw.
Vishmohanie Thomas