Het aantal nieuwe gevallen van lepra vertoont wereldwijd een dalende trend, zowel bij volwassenen als kinderen. In 2010 werden nog 20.648 kinderen getroffen door deze ziekte, ook wel bekend als de ziekte van Hansen of melaatsheid. In 2019 werden 14.981 kinderen getroffen door de ziekte. Dit betekent een afname van ongeveer 27 procent.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil dit percentage tegen 2030 terugbrengen tot 0,8 per miljoen kinderen per jaar. Ook onder volwassenen nam het aantal nieuwe gevallen af, hoewel de daling in deze groep trager is verlopen, en wel met 11,8 procent. Lepra is een chronische infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacil, Mycobacterium leprae.
De bacil vermenigvuldigt zich langzaam en de incubatietijd van de ziekte is gemiddeld vijf jaar. Symptomen kunnen binnen een jaar optreden, maar het kan ook twintig jaar of zelfs langer duren voordat ze optreden. De ziekte treft voornamelijk de huid, de perifere zenuwen, het slijmvlies van de bovenste luchtwegen en de ogen.
Overdracht lepra
Vermoedelijk wordt lepra overgedragen via druppeltjes, uit de neus en mond, tijdens nauw en frequent contact met onbehandelde gevallen. De ziekte is te genezen met Multidrug-therapie (MDT). Behandeling in een vroeg stadium kan invaliditeit voorkomen. Onbehandeld kan lepra permanente schade veroorzaken aan de huid, zenuwen, ledematen en ogen, in het laatste geval met blindheid als gevolg. Dat met lepra besmette mensen nog blijvend invalide raken, duidt volgens de WHO indirect op een vertraagde opsporing, wellicht omdat er onvoldoende bewustwording is over vroege tekenen van lepra en het belang van een goede behandeling.
Volledige genezing mogelijk
âAls iemand kenmerken vertoont van lepra en die worden op tijd behandeld, dan is volledige genezing mogelijk. Ik weet nog dat ik als kind leerde om naar elke vlek te kijken op je lichaam en als je een naald erin steekt en je voelt niets, dan moet je naar de dokter gaan. Ik denk dat die kennis ervoor zorgt dat mensen vroegtijdig naar de dokter gaan en vroegtijdig worden behandeld. Maar ik wil niet geloven dat lepra volledig verdwenen is. Ik denk dat het tegenwoordig op tijd behandeld wordt, waardoor het zich dan niet kan manifesteren als zodanig,â zegt microbioloog Ricky Stutgard. Besmetting met lepra kan grotendeels worden voorkomen door een goede hygiĂ«ne te hanteren.
Verschillende hygiënevormen
Er zijn verschillende vormen van hygiëne: omgevingshygiëne, keukenhygiëne, bedrijfshygiëne en persoonlijke hygiëne. Persoonlijke hygiëne wordt weer onderverdeeld in lichamelijke verzorging en handhygiëne. Van al deze vormen van hygiëne is handhygiëne de belangrijkste, omdat mensen met hun handen ziektekiemen van de ene naar de andere plek kunnen overbrengen.
Volgens Stutgard zijn onze handen de grootste bron van contaminatie voor wat hygiĂ«ne betreft. âJe raakt overal aan, je raakt jezelf aan, je raakt anderen aan, je handen komen in contact met ontlasting, met urine, met dieren en met een gecontamineerde omgeving, waardoor je op die manier veel makkelijker geĂŻnfecteerd kan raken.â
Permanente voorlichting
De COVID-19-crisis heeft het belang van handhygiĂ«ne sterk benadrukt. Ook bij ziekten als lepra kan handhygiĂ«ne cruciaal zijn om besmetting te voorkomen. Toch heeft de microbioloog niet de indruk dat handhygiĂ«ne overal goed wordt toegepast. âWanneer ik naar de winkel ga, dan spuiten ze sanitizer op Ă©Ă©n hand maar, de hand die ik uitsteek. Die tweede hand wordt niet gedaan, dus daardoor heb ik onvoldoende sanitizer op om beide handen te ontsmetten. Maar men is zich er niet van bewust, hoe serieus handhygiĂ«ne moet worden genomen,â stelt Stutgard.
Hij merkt op dat de overheid weliswaar met een verplichting is gekomen om de handen te reinigen, maar er is nog onvoldoende voorlichting over hoe het op de juiste manier moet geschieden. âHet liefst moet je permanente voorlichting geven, waardoor de mensen uiteindelijk gaan begrijpen wat je bedoelt.â