De rechtsstaat in Venezuela is op sterven na dood. Dat constateren de VN in een zaterdag verschenen rapport over de mensenrechtensituatie in het geruïneerde Zuid-Amerikaanse land. De afgelopen jaren zijn honderden demonstranten door de Venezolaanse veiligheidsdiensten om het leven gebracht en dat blijft vaak zonder consequenties, stellen de VN. Criminelen worden zelden strafrechtelijk vervolgd.
Venezuela gaat al jaren gebukt onder een ernstige politieke en economische crisis. Sinds 2012 zijn honderdduizenden Venezolanen hun geboorteland ontvlucht. Er bestaan grote voedsel- en medicijntekorten en het land heeft te maken met hyperinflatie. Bij het neerslaan van burgerprotesten wordt vaak geweld gebruikt door politie en veiligheidsdiensten.
De Venezolaanse president Nicolás Maduro ontkent bij hoog en laag iets te maken te hebben met de situatie in het land. Zijn herverkiezing vorige maand stuitte internationaal op felle kritiek vanwege het gebrek aan ‘minimale democratische normen’, zoals de Spaanse ex-premier Mariano Rajoy het verwoordde.
Moorden
In het rapport zegt het mensenrechtenorgaan van de VN overtuigend bewijs te hebben dat veiligheidstroepen tussen juli 2015 en maart 2017 honderden onrechtmatige moorden pleegden tijdens de ‘Operatie voor de Bevrijding van het Volk’, een initiatief om de misdaad in het land te bestrijden met politie-acties in de arme wijken van Venezuela.
Volgens de VN hebben agenten tijdens deze acties zeker vijfhonderd jonge mannen vermoord. Ook zouden de veiligheidstroepen met bewijs hebben geknoeid om de schijn op te houden dat de slachtoffers tijdens een vuurgevecht om het leven kwamen. In sommige gevallen is het bewijsmateriaal zelfs geheel verdwenen.
De Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de VN, Zeid Ra’ad Al Hussein, roept de Venezolaanse regering op om de daders te berechten. De agenten worden echter beschermd door juridische onschendbaarheid. Bovendien heeft Venezuela de beschuldigingen over mensenrechtenschendingen in het verleden altijd afgedaan als leugens. Na de publicatie van het rapport bleef het stil vanuit Caracas.
Hoewel Venezuela zitting heeft in de Mensenrechtenraad van de VN, wordt VN-onderzoekers door Caracas pertinent de toegang tot het land ontzegd. De onderzoekers moesten zich daarom noodgedwongen baseren op interviews met getuigen en slachtoffers. Verder bewijsmateriaal komt uit de koker van voormalig procureur-generaal Luisa Ortega. Sinds zij vorig jaar door president Maduro werd ontslagen, leeft zij in ballingschap.
Al Hussein roept op tot een internationaal onderzoek naar de toestanden in Venezuela. Ook suggereerde hij om een internationaal strafhof zich over de kwestie te laten buigen.
De Mensenrechtenraad van de VN raakte deze week overigens zelf in opspraak nadat de Verenigde Staten besloten om eruit te stappen. Volgens de Amerikanen houdt de raad te veel de hand boven het hoofd van mensenrechtenschenders.
In het verleden uitte Washington in de raad al veelvuldig kritiek op de situatie rondom de mensenrechten in Venezuela. De raad zelf was vrijdag niet bereikbaar voor commentaar.
Trouw
