De Amerikaanse president Joe Biden zegt dat alles erop wijst dat Rusland een inval gaat doen in Oekraïne. In een korte bijeenkomst met journalisten bij het Witte Huis zei hij dat de kans op een inval “erg groot” is. Op de vraag wanneer die inval zal zijn, antwoordde hij: “in de komende dagen”.
Biden zei ook dat hij nog geen antwoord van president Vladimir Poetin heeft gehad op de voorstellen die hij heeft gedaan om de crisis diplomatiek op te lossen. De mogelijkheid voor dat laatste blijft bestaan, benadrukte Biden, om eraan toe te voegen dat hij niet van plan is weer contact met Poetin op te nemen.
Eerder vandaag sprak minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken van een “cruciaal moment”. “De situatie ter plaatse laat zien dat Rusland toebeweegt naar een inval”, zei hij.
Rusland: Amerikaanse eisen onaanvaardbaar
Vrijwel op het moment dat Biden zei dat hij wacht op een antwoord van Poetin, maakte het Kremlin dat antwoord via persbureau Tass bekend. Even later bevestigde het Witte Huis dat het Russische antwoord binnen is.
Rusland spreekt van “Amerikaanse ultimatums om troepen uit delen van Rusland weg te halen in combinatie met sanctiedreigingen”. Volgens het Kremlin zijn de Amerikaanse eisen onaanvaardbaar en ondermijnen ze de kansen op een overeenkomst.
Ook zegt Rusland dat het gedwongen zal zijn tot “militair technische maatregelen” als Amerika niet bereid is “wettelijk bindende garanties” te geven. Verder noemt Rusland “de groeiende militaire activiteit van de VS en de NAVO alarmerend”, omdat de Russische “rode lijnen” worden genegeerd.
Tegelijk biedt Rusland ook nieuwe gesprekken aan over de veiligheidssituatie in Europa.
Rusland heeft verder de tweede man van de Amerikaanse ambassade in Moskou het land uit gezet. Een verklaring daarvoor is niet gegeven. Het Witte Huis spreekt van een “escalerende stap”.
Veiligheidsraad
Minister Blinken is vanmiddag bij een overleg van de VN-Veiligheidsraad over Oekraïne om de diplomatieke spanningen te bespreken. Blinken paste hiervoor vandaag onverwacht zijn reisplannen aan. Ook de Amerikaanse VN-ambassadeur Linda Thomas-Greenfield zei eerder vandaag dat de VS er sterk rekening mee houdt dat Rusland ieder moment een inval kan doen.
De Veiligheidsraad is vanmiddag bijeengekomen voor het jaarlijkse overleg over de uitvoering van de zogeheten Minsk-akkoorden. In 2015 leidden de akkoorden tot een bestand in Oekraïne. Maar afspraken uit het bestand worden vrijwel dagelijks geschonden.
Over en weer
Pro-Russische separatisten en het Oekraïense leger beschuldigen elkaar vandaag van beschietingen bij de bestandslijn in Oost-Oekraïne. Halverwege de middag waren er zware beschietingen te horen bij het vliegveld van Donetsk, in een van de twee ‘volksrepublieken’ van separatisten in het oosten van Oekraïne.
Het Kremlin zegt extreem bezorgd te zijn over de opleving van het geweld en roept het Westen op zijn invloed aan te wenden om verdere escalatie te voorkomen.
Het hoofd van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) zei aan het eind van de middag in de VN-Veiligheidsraad dat het geweld inmiddels is geluwd.
De OVSE heeft waarnemers in het gebied die toezien op de naleving van het bestand uit 2014. Volgens de OVSE zijn er tussen gisteravond en vanochtend zo’n 500 explosies gehoord. Daarna waren er nog maar zo’n 30 explosies.
Confrontatie uitlokt
Wie er begon, is onduidelijk. De separatisten zeggen dat het Oekraïense leger vandaag vier keer het vuur heeft geopend. Daarbij zouden zware wapens zijn gebruikt die zijn verboden volgens het akkoord van Minsk, de basis van het staakt-het-vuren.
De regering in Kiev en ook de VS hebben de afgelopen weken gezegd dat Rusland mogelijk een confrontatie uitlokt of een confrontatie in scène wil zetten om een Russische inval te rechtvaardigen. Russische troepen zouden dan Oost-Oekraïne kunnen binnenvallen onder het voorwendsel dat de Russisch-sprekenden en Russische staatsburgers beschermd moeten worden. Rusland beschuldigt het Westen van hysterie.
Rusland blijft troepen opbouwen
Rusland zei deze week troepen weg te halen, maar volgens de NAVO gaat de opbouw van Russische troepen bij de Oekraïense grens door. Vandaag zeiden westerse woordvoerders in Polen dat veertien bataljons deze week dichter bij de grens zijn gekomen. Ook zou er een pontonbrug zijn gebouwd, wat wordt gezien als zeer uitzonderlijk.
Rusland heeft volgens het Westen meer dan 130.000 militairen aan de grens met Oekraïne samengetrokken, van wie de helft op minder dan 50 kilometer van de grens staat.
Een Amerikaanse woordvoerder zei verder dat 4600 Amerikaanse militairen in Polen zijn aangekomen. Hun komst was eerder aangekondigd. Zij moeten helpen de oostflank van de NAVO tegen Rusland te verdedigen.