In de zaak Pan American zijn twee interviews, die in het publieke domein de ronde doen, van groot belang. Het “De president vergist zich” interview van vicepresident Brunswijk, alias Bravo, en het ‘giechel’ -interview van minister Stanley Raghoebarsing van Financiën. Wat verklappen de twee interviews ons?
Het ‘giechel’-interview van Stanley
Allereerst het interview met Stanley Raghoebarsing op Radio ABC. Luistert u zelf naar het fragment.
Dit interview spreekt boekdelen en is ook gênant voor Raghoebarsing en deze regering van grappenmakers omdat het getuigt van gepercipieerde arrogante schofterigheid door vragen en opmerkingen van journalisten giechelend af te willen doen.
Stanley heeft het over “mondelinge afspraken”. Opmerkelijk dat een minister van Financiën, die weet wat zijn voorganger Hoefdraad heeft achtergelaten en wat hem uiteindelijk is overkomen, giechelend door het leven gaat. Ik kan niet anders concluderen dan dat de bloeddrukpillen van Stanley ook hallucinerende werkingen hebben en leiden tot giechelkanonnades als moeilijke dossiers door journalisten ter sprake worden gebracht.
Stanley, zoals je nu wel gemerkt zult hebben, het Pan American-dossier is geen “giechel-dossier” maar een dossier dat ook jou en Potros Santokhi de kop kan kosten en zelfs de regering kan doen vallen, het land in crisis stuurloos achterlatend.
Het moet nu voor iedereen duidelijk zijn; vp Brunswijk is niet alleen een jongen van de universiteit, hij stopt jullie duidelijk met zijn guerrilla-mindset als kopercentjes in zijn achterzak. Zijn vernuft om politiek te bedrijven en bommetjes van de NDP te pareren is bewezen. Hij geeft de VHP politieke les.
In ieder geval maakt Stanley voor ons allen duidelijk dat Armand Achaibersing wijs was door het Pan American-dossier te bestempelen als een “dossier non-grata”, een dossier met een onaangename geur, een dossier dat je niet moet onderschatten en vooral niet moet aanraken. Stanley geeft in het ‘giechel-interview’ bij Radio ABC dit allemaal ook aan. Maar waarom wordt de US$ 8 miljoen dan toch goedgekeurd ter betaling wanneer vp Brunswijk er niet bij is?
“De president vergist zich” -interview van Brunswijk:
Dit brengt ons bij het tweede interview dat de Surinaamse regeringsgeschiedenis in zal gaan als het “De President vergist zich” -interview (ook toegevoegd aan dit artikel). Hierin geeft Brunswijk, alias Bravo, met grote bravoure aan tot drie keer toe (dus niet een of twee keer, maar drie keer) het Pan American-dossier met een vies geurtje te hebben vermeden, om toch te horen dat bij zijn afwezigheid het dossier de derde keer mogelijk bespoten met “VHP air freshner”, wel heeft geleid tot goedkeuring van betaling van US$ 8 miljoen. En dat zou Potros Santokhi als “Presidento-bigi-mang” hebben goedgekeurd.
Wel, wel, wel, Surinamers, mi lobi volk, ik geloof Brunswijk alias Bravo. Brunswijk is een man die zo eerlijk is gebleken dat hij de SRD-koers tot tweemaal toe heeft geprobeerd te bewegen met zijn telepathische gaven, een keer omlaag, en recent in hetzelfde “De President vergist zich” -interview weer naar 50 (terwijl Potros Santokhi met zijn SRD-koers beweeggave de overwinningsvlag uithing omdat de SRD-koers door zijn beleid naar 32 was gegaan).
Brunswijk en de ABOP gaan vrijuit als de Pan American-zaak uiteindelijk zal blijken een corruptiezaak te zijn en koppen moeten rollen. Stanley Raghoebarsing hangt, terwijl Achaibersing hem waarschijnlijk had gewaarschuwd voor het bommetje van de NDP (Stan, yere mi mati, no go prei tof man, lib a dossier dati), want dat is de Pan American-zaak. Het is een bommetje van de NDP dat in het gezicht van deze regering lijkt te ontploffen. Wie verder hangt is Potros Santokhi. Net als Bouterse met zijn ’tralala’ moment, heeft Chan nu zijn “Pan Am” moment.
De vraag is waarom deze regering, en vooral de VHP, het zo belangrijk vond om Pan Am 8 miljoen te betalen terwijl het een deal betrof die onder de NDP-regeertermijn is overeengekomen. Waarom wilde de VHP en vooral Chan ondanks het feit dat twee van haar ministers van financiën het dossier met een geurtje (de bom van NDP), een lastig dossier vonden, toch koste wat kost regelen? Dit terwijl Suriname in een crisis zit, de ene bedelronde na de andere bedelronde bij IMF, IDB, andere bilaterale bedelrondes bij allerlei landen opzet, kinderen in het ziekenhuis sterven, de vitale beroepen, politie, militairen, verpleegsters, onderwijzers, allemaal met een schamel salaris de eindjes bij elkaar moeten knopen. Was er zo’n haast voor de VHP om het geurende Pan Am-dossier af te ronden?
Wat gaat er in de hoofden van deze regeringspersonen om als ze dit soort dwaze beslissingen nemen en een dossier dat door een vorige regering in elkaar is gezet, een regering die jezelf als president op alle pre-2020 verkiezingspodia hebt weggezet als een roversbende, op te pakken en af te wisselen, was dat zo nodig?
Hoeveel stemmen en zetels dacht de president de VHP rijker te maken met het afwikkelen van het Pan American-dossier?
Kan Suriname twee presidenten en twee ministers van Financiën berechten?
Het antwoord op deze vragen brengt veel ongewenste consequenties met zich mee. Suriname zou in korte tijd zoveel te verwerken krijgen dat het weliswaar stuurloos kan dobberen op de crisisoceaan zonder adequaat leiderschap. Maar zoals het er nu voorstaat, lijkt het eerder alsof Suriname beter af is zonder het huidige type leiders van de afgelopen 48 jaar.
De manier waarop landen hun rechtssystemen gebruiken om gerechtigheid te handhaven, kan zeer uiteenlopend zijn. Een vergelijking maken tussen Maleisië en Suriname kan ons inzicht geven in hoe landen omgaan met hun verantwoordelijkheid en het berechten van hooggeplaatste functionarissen.
In Maleisië heeft het rechtssysteem getoond dat het zelfs machtige en invloedrijke individuen niet ontziet. In recente jaren zijn prominente figuren, waaronder voormalig premier Najib Razak, geconfronteerd met gerechtelijke vervolging. Najib Razak werd veroordeeld voor corruptie en machtsmisbruik in relatie tot het 1MDB-schandaal, een van de grootste financiële schandalen in recente geschiedenis. Hij kreeg een gevangenisstraf van twaalf jaar en een aanzienlijke boete. Deze zaak en veroordeling stuurden een krachtige boodschap naar de bevolking van Maleisië: niemand staat boven de wet, ongeacht hun status.
Het verschil in rechtshandhaving tussen Maleisië en Suriname kan deels verklaard worden door de politieke en sociale context van beide landen. Maleisië heeft politieke veranderingen doorgemaakt, waarbij de oppositie de verkiezingen won en een meer progressieve en transparante benadering van het rechtssysteem nastreefde. Deze verandering heeft bijgedragen aan de bereidheid om hooggeplaatste functionarissen ter verantwoording te roepen, los van hun status.
Aan de andere kant heeft Suriname te maken gehad met politieke instabiliteit en een complexe erfenis van de militaire dictatuur. Dit heeft geleid tot politieke verdeeldheid die de rechtsgang kan beïnvloeden. De ontsnapping van Desi Bouterse kan gezien worden als een symptoom van deze complexiteit, waarbij de grenzen van gerechtigheid en verantwoordelijkheid vervagen.
De vergelijking tussen Maleisië en Suriname op het gebied van rechtshandhaving toont de uitdagingen en implicaties van het berechten van hooggeplaatste functionarissen in het rechtssysteem. Het succes van Maleisië in het berechten van invloedrijke personen laat zien dat rechtvaardigheid mogelijk is, ongeacht iemands positie. Aan de andere kant benadrukt het falen van Suriname om Desi Bouterse verantwoording af te laten leggen, de noodzaak van een sterk en onafhankelijk rechtssysteem dat politieke druk kan weerstaan en iedereen gelijk behandelt voor de wet.
Het is van essentieel belang dat landen leren van elkaars ervaringen en beste praktijken op het gebied van rechtshandhaving. Dit zal helpen bij de ontwikkeling van robuuste, geloofwaardige en eerlijke rechtssystemen die de rechten van individuen beschermen en gerechtigheid waarborgen, ongeacht hun positie of invloed. Alleen door vastberadenheid en de consistente handhaving van de wet kunnen samenlevingen de fundamenten van rechtvaardigheid versterken op een eerlijke en transparante wijze.
Pan American, hoe gaat het OM en de pg ermee om?
Het OM en de pg van Suriname moeten goed oppassen. Er doet zich binnen korte tijd wederom een vuurproef voor. Voor de eerste is de hele magistratuur gezakt, want Bouterse, de Michael Jackson van de NDP, is gevlogen en dat kan volgens de Hollywood-scriptwriters alleen als er een geraffineerde samenspanning was van alle betrokken partijen.
Nu lijkt het erop dat de pg en het OM weer slapeloze nachten hebben door de Pan American-zaak en de noeste arbeid van de klokkenluider en niet te vergeten onze held Sampie. Bij het OM schijnen de whiskyflessen uit de bureaulades sneller aangevuld te moeten worden vanwege hoogst-noodzakelijke overconsumptie als gevolg van politiek gelieerde stress die de zaak Pan American veroorzaakt onder de OM-zaakgelastigden.
Als het OM en de pg willekeur gaan toepassen in de zaak Pan American, dan zou dit weliswaar kunnen leiden tot complete anarchie in Suriname en is het zoveelste bewijs geleverd dat Suriname betrouwbaarheid van de magistratuur een nul scoort, met alle gevolgen waaronder een signaal naar buitenlandse investeerders dat Suriname “not fit for business” is.
Eerst Bouterse en Hoefdraad, nu Chan en Stanley, Suriname, hoe moet het verder met u? Nog even en Suriname wordt de set voor de nieuwste film van Laurel en Hardy, een land dat niemand meer serieus neemt.
Ashwin Ramcharan
