Mogelijk stevent Suriname af op een democratische autocratie. Deze regering, de huidige coalitie, lijkt dit politiek model te omarmen. Maar is dit wat Suriname en de Surinamers willen? Kan het werken? Mijn persoonlijke mening bewaar ik voor nu.
Onderstaand zet ik deze paradox uiteen, u mag zelf kritisch een oordeel vellen.
Tijdens de recente EBS-staking zagen we dat de ingezette politieagenten en de Mobiele Eenheid door hun aanwezigheid de stakers onnodig intimideerden. Waarom moet een agent een masker dragen? Dit zijn allemaal tekenen dat de politiek niet luistert naar het volk. Er wordt autocratisch geregeerd, het volk wordt getergd en vooral geïntimideerd. Is dit het begin van autocratie in Suriname? In ieder geval is Potros Santokhi, die weer 5 jaar wil regeren, wederom niet in het land maar lekker aan de cocktails op de Bahama’s.
De term “democratische autocratie” klinkt op het eerste gezicht als een paradox. Democratieën worden doorgaans geassocieerd met vrijheid, participatie en gelijkheid, terwijl autocratieën bekendstaan om hun gecentraliseerde controle, gering maatschappelijk overleg en soms onderdrukking. Toch is de term niet geheel onbekend in de politieke wetenschappen en kan hij inzicht geven in de complexe dynamiek van sommige moderne regeringsvormen. Dit artikel onderzoekt wat een democratische autocratie inhoudt, hoe het functioneert en wat de potentiële voor- en nadelen zijn van een dergelijke politieke structuur.
Wat is democratische autocratie?
Een democratische autocratie is een hybride regeringsvorm die kenmerken van zowel democratie als autocratie combineert. In deze regeringsvorm bestaat er een façade van democratische instellingen, zoals verkiezingen en parlementen, terwijl de daadwerkelijke macht geconcentreerd is in handen van een klein aantal individuen of zelfs één enkele persoon. Deze machthebbers kunnen bijvoorbeeld de uitvoerende macht manipuleren om politieke rivalen uit te schakelen en wettelijke beperkingen op hun eigen autoriteit te minimaliseren.
Kenmerken van democratische autocratie
Voor een interessante uitleg over wat autocratie is en wat de gevaren zijn, kunt u naar dit filmpje op YouTube kijken:
Verkiezingen en schijn-democratie
Verkiezingen worden vaak gehouden om de legitimiteit van de machthebbers te versterken, maar deze zijn zelden vrij en eerlijk. De uitkomsten zijn vaak voorspelbaar en manipulatie van stemmen is aan de orde van de dag. Het Surinaams volk wordt onvoldoende erkend via DNA en heeft niet de mogelijkheid mee te bepalen via tussentijdse verkiezingen of referenda.
Persvrijheid en censuur
Terwijl er vaak claims zijn van persvrijheid, wordt de media nauwlettend gecontroleerd. Onafhankelijke journalisten kunnen lastiggevallen, gevangengezet of erger worden. Er zijn meerdere pogingen gedaan om het allemaal aan banden te leggen.
Juridische systemen
De rechtspraak oogt onafhankelijk, maar is geïnfiltreerd door het regime en fungeert vaak als een verlengstuk van de uitvoerende macht om tegenstanders te onderdrukken. Dit is op dit moment een drama, willekeur regeert, alleen de kippendief weet waar hij/zij aan toe is. Surinaamse rechters ontbreekt het aan ontwikkeling als het gaat om complexe, technisch inhoudelijke zaken die verder reiken dan “man schiet vrouw dood” of “koe gestolen door buurman”.
Burgerlijke vrijheden
De burgerlijke vrijheden zijn doorgaans beperkt. Demonstraties en protesten worden toegestaan zolang ze geen essentiële bedreiging vormen voor de machthebbers, maar harde maatregelen worden genomen tegen echte oppositie. Deze lijken vooralsnog ok.
Er zijn verschillende landen die elementen van een democratische autocratie bezitten, en elke casus is uniek. Enkele vaak genoemde voorbeelden zijn landen waar verkiezingen worden gehouden, maar waar significante restricties gelden op politieke vrijheid en burgerrechten. In dit soort regimes worden de façade en kenmerken van een democratie gehandhaafd, terwijl de werkelijke macht in handen is van een autocratische politieke elite.
Voorbeelden van democratische autocratieën
– Rusland: hoewel Rusland verkiezingen houdt en een bepaalde mate van politieke participatie toestaat, is het duidelijk dat de macht geconcentreerd is rond president Vladimir Poetin en zijn regime. De verkiezingen worden vaak beschouwd als oneerlijk en gemanipuleerd. Onafhankelijke media worden sterk onderdrukt, en politieke tegenstanders worden vaak vervolgd of gedwongen in ballingschap te gaan.
– Turkije: onder het leiderschap van Recep Tayyip Erdoğan heeft Turkije zich in toenemende mate ontwikkeld tot een democratische autocratie. Terwijl verkiezingen worden gehouden en elementen van een democratie aanwezig zijn, heeft Erdoğan de afgelopen jaren zijn macht geconsolideerd door politieke tegenstanders te onderdrukken, de media te controleren en de rechterlijke macht onder zijn invloed te brengen.
– Hongarije: Hongarije onder Viktor Orbán is een ander voorbeeld. Orbán en zijn Fidesz-partij hebben de media gecentraliseerd, de rechterlijke macht hervormd ten gunste van de regering, en verkiezingen ten gunste van zichzelf gemanipuleerd. Hoewel er nog steeds een zekere mate van politieke participatie is, is de reële macht sterk geconcentreerd bij Orbán en zijn bondgenoten.
Voordelen en nadelen
Voordelen:
– Stabiliteit: in sommige gevallen kan een democratische autocratie politieke stabiliteit brengen, vooral in landen met een geschiedenis van geweld of politieke chaos.
– Snelle besluitvorming: concentratie van macht kan soms leiden tot snellere besluitvorming, wat nuttig kan zijn in crisissituaties.
Nadelen:
– Onderdrukking: de prijs van stabiliteit is vaak onderdrukking, met inperkingen op vrijheid, mensenrechten en politieke participatie.
– Corruptie en wanbeheer: macht zonder controle leidt vaak tot corruptie en inefficiënt bestuur.
– Gebrek aan legitimiteit: ondanks façade-democratie ontbreekt het vaak aan echte legitimiteit, wat kan leiden tot protesten, internationale sancties en in sommige gevallen, revoluties.
Conclusie
Democratische autocratieën bestaan in het spanningsveld tussen autoritaire controle en democratische façades. Hoewel ze bepaalde voordelen kunnen bieden zoals stabiliteit en snelle besluitvorming, zijn de kosten meestal hoog in termen van burgerrechten, vrijheid en gerechtigheid. Het blijft essentieel voor burgers en waarnemers om kritisch te blijven kijken naar zulke hybride systemen en te streven naar echte democratieën die zowel de stem van het volk als hun fundamentele rechten respecteren en beschermen.
Of Suriname ook een democratische autocratie wordt, ligt in uw handen. De volksvertegenwoordigers zijn niet voldoende ontwikkeld en u heeft geen tussentijdse stem in hele belangrijke beleidsbeslissingen. Dit zijn gevaarlijke ontwikkelingen waar u zich bewust van moet zijn. En zo loert de democratische autocratie om de hoek.
Ashwin Ramcharan
