De aanname van de Wet Belastingdienst door De Nationale Assemblee (DNA) wordt door Ronny Asabina, fractieleider van de BEP en voormalig belastingambtenaar, omschreven als een historisch moment. Toch plaatst hij kanttekeningen bij de manier waarop de hervorming is aangepakt. “Een zaad wordt in de grond gestopt en we hopen dat het zal ontkiemen en wortel zal krijgen,” zegt hij beeldend over het proces van hervorming.
Asabina, die een economische achtergrond heeft, benadrukt dat de versterking van de Belastingdienst essentieel is voor de ontwikkeling van Suriname. “Primair, we moeten onze kern- en kennisinstituten in dit land kwalitatief gaan verbeteren. En een van deze kerninstituten is de Belastingdienst.”
Hij spreekt zijn steun uit voor de modernisering, maar waarschuwt tegelijk voor een onevenwichtige aanpak. “Eigenlijk moet ik zeggen dat we bijna een valse start hebben gemaakt door essentiële onderdelen van de Belastingdienst te omzeilen.”
Volgens hem is de douane – als cruciale schakel in de belastinginning bij import – onvoldoende betrokken in het traject. “We hebben gezien dat de douane niet op dezelfde manier, op dezelfde wijze is meegenomen,” stelt hij. Dit ziet hij als een structureel probleem, dat op termijn de effectiviteit van de hervorming kan ondermijnen.
Asabina vestigt ook de aandacht op de manier waarop het belastingklimaat bedrijven raakt. “Als de overheid het beleid niet op een gezonde manier inricht, wordt de klant belast en dat heeft direct invloed op de cashflow van bedrijven. En dat kan niet,” zegt hij. Er moet volgens hem meer aandacht komen voor de realiteit van ondernemers.
Ook op het gebied van vastgoed en verhuur ziet hij gemiste belastinginkomsten. Hij pleit voor beleid waarin exploitanten en verhuurders worden geregistreerd en rechtvaardig bijdragen aan het systeem. Tegelijkertijd kijkt hij naar regionale voorbeelden die Suriname kunnen inspireren.
Hij verwijst naar Curaçao, waar landgenoten uit de diaspora worden aangemoedigd terug te keren met fiscale voordelen zoals tijdelijke belastingvrijstelling bij woningbouw. “Wat we moeten doen, is in voorkomende gevallen ons fiscaal systeem versurinamiseren.”
Uit cijfers blijkt dat Suriname op het gebied van belastinginning achterblijft. “In de meeste ontwikkelingslanden ligt het aandeel belastinginkomsten in het bruto binnenlands product tussen de 25 en 28 procent. In Suriname zitten we onder de 16 procent. Je mag zelf uitrekenen hoeveel de staat misloopt,” aldus Asabina.
Daarom is het volgens hem van belang om het belastingstelsel toegankelijker te maken, zodat meer mensen zich erbij aansluiten. “Als je het laagdrempelig houdt, zul je zien dat meer mensen bereid zijn om belasting te betalen. Dan krijg je schaalvoordeel, en dat resulteert uiteindelijk in hogere opbrengsten voor de staat.”
Asabina roept op tot een consequente en eerlijke uitvoering van de hervormingsplannen. “Als we het volk beloven dat we een no-nonsense beleid gaan voeren, dan moeten we dat ook echt doen. We kunnen het volk geen knollen voor citroenen verkopen.”
Met de steun van de BEP-fractie voor deze wet benadrukt hij dat de partij wil bijdragen aan het verbeteren van de belastingcultuur in Suriname. “Het gaat erom dat burgers vertrouwen krijgen in het systeem en begrijpen waarom belasting betalen nodig is. Alleen dan kunnen we samen bouwen aan een rechtvaardige en sterke economie.”