De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) luidt de noodklok over de voorgenomen wijziging van de Wet op de Staatsschuld, die vandaag in De Nationale Assemblee (DNA) wordt behandeld. Volgens de organisatie is er opvallend veel haast bij de behandeling, aangezien het voorstel pas op 3 oktober door de initiatiefnemers is ingediend. De VES noemt het wetsvoorstel een “dwaling” van zowel de regering als het parlement, geeft Swami Girdhari, secretaris van de VES, te kennen tegenover Suriname Herald.
De VES waarschuwt dat de voorgestelde aanpassingen de fiscale discipline van de overheid ernstig zullen verzwakken en de nationale economie blootstellen aan nieuwe risico’s. President Jennifer Geerlings-Simons had kort na haar inauguratie nog benadrukt dat “fiscale discipline in elke fase van onze ontwikkeling gewenst is, maar vooral in de komende jaren van belang zal zijn”. De huidige wetswijziging staat volgens de VES lijnrecht tegenover deze uitspraak.
Vrijbrief voor onverantwoord beleid
Een van de meest controversiële onderdelen van de conceptwet is dat overschrijdingen van het schuldplafond tot en met 2028 automatisch als geaccepteerd zouden worden. Bovendien zou de regering ruime bevoegdheden krijgen om spoedleningen af te sluiten. “De regering krijgt hiermee van de DNA een vrijbrief voor onverantwoord financieel-economisch beleid. In plaats van strengere kaders krijgen we een wettelijk gelegaliseerde uitzonderingstoestand,” stelt Girdhari. De VES vreest dat dit de parlementaire controle ernstig ondermijnt en de deur openzet voor ondoordacht lenen.
Verlenging tot 2036 zonder plan
Opmerkelijk is dat de regering in artikel II van het wetsvoorstel een verlenging van elf jaar vraagt om de schuldquote terug te brengen naar het wettelijk plafond van 60% van het bruto binnenlands product (BBP). Girdhari benadrukt dat de VES erop wijst dat er opnieuw geen schuldenplan aan DNA is voorgelegd, hoewel de wet dit vereist. “Als de overheid vanaf eind 2028 olie- en gasinkomsten zal hebben, waarom dan een verruiming tot 2036? Is men van plan de olie-inkomsten te verbrassen?” vraagt de VES zich af.
Minister krijgt ‘vrijbrief’ bij spoedleningen
Girdhari noemt het “gevaarlijk” dat de minister van Financiën volgens het voorstel zelfstandig spoedleningen kan aangaan. Pas na drie maanden hoeft daarover verantwoording te worden afgelegd in DNA — “tegen die tijd als het al een voldongen feit is, niet vooraf.” Girdhari legt uit dat de VES dit ziet als een ondermijning van de rechtstreekse rol van het parlement.
Terug naar het beleid van 2015-2020
Girdhari trekt een vergelijking met de periode 2015-2020, toen de toenmalige regering onder leiding van Financiën-minister Gillmore Hoefdraad herhaaldelijk het schuldplafond verhoogde met goedkeuring van de toenmalige DNA, eveneens onder leiding van de huidige president Jennifer Geerlings-Simons. “Dat beleid heeft geleid tot de zware schuldenlast waarmee het land nu kampt,” aldus Girdhari. “De huidige wetswijziging gaat nog veel verder en zal de financieel-economische ontwikkeling verder stremmen, met mogelijke risico’s voor de koers en de waarde van de SRD. Dat leidt onvermijdelijk tot verdere verarming van de samenleving.”
VES kijkt naar houding NPS
De VES kijkt met bijzondere belangstelling naar de houding van de Nationale Partij Suriname (NPS) in dit debat. “De NPS was in de periode 2015-2020 faliekant tegen de verruiming van het obligoplafond,” herinnert Girdhari. “We hopen dat alle fracties in DNA de wijziging van de Wet op de Staatsschuld verwerpen en de economie behoeden voor verdere verslechtering.”