President Obama heeft vannacht in Chicago zijn afscheidstoespraak gehouden. Dat is een traditie die teruggaat tot de eerste president van de Verenigde Staten, George Washington.
Grote verrassingen levert zo’n speech doorgaans niet op en die van Obama is daarop geen uitzondering. Het vertrekkende staatshoofd vat samen wat hij heeft bereikt en bedankt iedereen die hem daarbij heeft geholpen – Obama gaf veel aandacht aaan de kiezer, die hij opriep zich niet te laten ontmoedigen door tegenslag of nederlagen. En natuurlijk waren er lovende woorden voor zijn vrouw Michelle, waarbij Obama een traan wegpinkte en hun dochters Malia en Sasha.
Ook het thema ‘verandering’, dat zo’n grote rol speelde in zijn campagne van 2008, toen Obama voor het eerst werd gekozen, kwam geregeld terug. “U was de verandering. U heeft de hoop van mensen beantwoord en door u is Amerika in bijna alle opzichten een betere plek dan toen ik begon.”
Middelbare blanke man
Als hoofdthema benoemde Obama de democratie en de staat waarin die bij zijn vertrek verkeert, met de diepe politieke verdeeldheid en de raciale tegenstellingen die aldoor weer opspelen in Amerika.
“Na mijn verkiezing werd er gesproken over een post-raciaal Amerika. Hoe goed bedoeld ook: dat was niet realistisch. Ras blijft een sterke en vaak tot verdeeldheid leidende kracht in onze samenleving.” Het is beter dan het was, maar er is nog een lange weg te gaan, hield de president zijn land voor.
Er waren woorden voor alle minderheden, migranten, vluchtelingen, armen, transgenders. Maar Obama benoemde ook uitdrukkelijk “de middelbare blanke man, die alle voordelen lijkt te hebben, maar die in een andere wereld terecht is gekomen door economische, culturele en technologische verandering” – een regelrechte verwijzing naar de achterban van zijn opvolger Donald Trump.
Corrupt
Obama riep zijn landgenoten op zich sterk te maken voor de democratie. Je moet accepteren dat anderen anders denken en dat je soms je zin niet krijgt, was zijn boodschap. Een impliciete terechtwijzing was er voor zijn opvolger, die tijdens de campagne vaak kritiek uitte op het systeem: “We verzwakken de democratie als we sommigen Amerikaanse noemen dan anderen, als we het hele systeem afschrijven als onherroepelijk corrupt en daarvan de schuld geven aan onze gekozen leiders zonder onze eigen rol bij de verkiezingen te onderzoeken.”
NOS
