Een belangrijke dag voor de president van Zuid-Afrika, Jacob Zuma; hij staat aan de vooravond van de stemming over een motie van wantrouwen tegen hem. Oppositiepartijen zijn er zeker van Zuma hiermee ten val te kunnen brengen. Maar dat kan alleen als ze de steun krijgen uit Zuma s eigen partij, het ANC.
Eerdere moties tegen Zuma strandden op de overmacht van het ANC, dat liefst 249 van de parlementszetels in handen heeft. Alle oppositiepartijen samen hebben 151 zetels. Hun motie van wantrouwen kan alleen slagen als meer dan 60 ANC-leden bereid zijn hun president te laten vallen.
En dat zullen ze alleen durven als de parlementsvoorzitter, Baleka Mbete, vandaag toestemming geeft voor een anonieme stemming, waardoor niet te achterhalen is welke ANC’ers hun president ontrouw waren. Zij beslist daar vanmiddag over.
Kritiek
Er is de afgelopen maanden veel kritiek op de president vanuit de eigen gelederen. De rebellie vlamde op, nadat Zuma zijn minister en staatssecretaris van Financiën en andere kabinetsleden ontsloeg, omdat ze weigerden opdrachten van de president uit te voeren.
De ministers verzetten zich tegen Zuma, omdat hij zijn beleid lijkt af te stemmen op de wensen van drie invloedrijke Indiase zakenmensen, de gebroeders Gupta. Volgens tal van getuigenissen gaat hun invloed zo ver dat ze zelfs bepalen wie minister wordt in het kabinet van Zuma en wie ontslagen moet worden.
Verraad
Ook al is hier veel onvrede over binnen het ANC, verraad van president Zuma kan zijn partijleden duur komen te staan. In december komt de voltallige partij bijeen en besluiten honderden gedelegeerden wie Zuma mag opvolgen als partijvoorzitter en de ANC-kandidaat wordt bij de verkiezingen in 2019.
Meerdere kandidaten hebben zich gemeld voor die strijd, maar de race gaat nu tussen Nokosaza Dlamini-Zuma, de ex-vrouw van Jacob Zuma die hem volmondig steunt en vicepresident Cyril Ramaphosa. Ramaphosa heeft zich in de afgelopen maanden kritisch uitgelaten over Zuma’s banden met de Gupta’s.
Maar door onderdeel te worden van het plan om president Zuma vroegtijdig ten val te brengen, dreigt Ramapahosa de held van de oppositie te worden en de vijand van zijn eigen partij. Zijn isolatie, schrijft de Mail and Guardian, “zal de kansen van Noksazana Dlamini-Zuma vergroten president te worden”.
Spannend
Met andere woorden: het is een catch 22 de komende 24 uur. Jacob Zuma heeft al eerder laten zien het machtsspelletje binnen zijn partij te beheersen. Zijn mogelijke val is opnieuw het gesprek van de dag. Maar zolang niet duidelijk is wie zijn rol als patriarch in het patronagesysteem van het ANC overneemt, is het te vroeg voor zijn partijleden het zinkende schip Zuma te verlaten.
NOS
