Er leven momenteel 7,8 miljard mensen op aarde, en dat worden er nog elk jaar meer. Een nieuwe studie schat in dat de groei rond het jaar 2064 zal stoppen en dat de grens van tien miljard net niet bereikt wordt. De berekening valt wat lager uit dan gangbare VN-prognoses, die ervan uitgaan dat de wereldbevolking nog de hele eeuw blijft groeien.
| ADVERTENTIE |
  |
De nieuwe studie is uitgevoerd door een team van 25 onderzoekers van de Universiteit van Washington en gepubliceerd in het gezaghebbende medische tijdschrift The Lancet. Zij denken dat de mondiale bevolkingsgroei eerder zal afzwakken. De belangrijkste remmende factoren zijn onderwijs voor meisjes en vrouwen en verbeterde toegang tot voorbehoedsmiddelen.
Volgens het nieuwe onderzoek zal de piek rond 9,7 miljard mensen liggen, en zal de wereldbevolking daarna langzaam afnemen tot 8,8 miljard in het jaar 2100.
Dat is iets lager dan de ‘mediane’ berekening van de VN, die uitgaat van voortzettende stijging tot 10,9 miljard mensen in 2100. De VN heeft ook een laag en een hoog scenario, die aan het einde van de eeuw flink uiteen lopen: van 7,3 tot 15,6 miljard mensen. Dit geeft aan dat de onzekerheid relatief groot is.
Snelste bevolkingsgroei in Afrika
De geografische verschillen zijn erg groot. De nieuwe studie gaat uit van snellere afname van het geboortecijfer in Afrika, maar verwacht nog steeds dat de totale bevolking op dat continent deze eeuw zal verdrievoudigen. Ook het zuidelijk deel van Azië heeft relatief hoge geboortecijfers, terwijl in veel landen in Europa en Oost-Azië juist een lichte bevolkingsdaling wordt verwacht.
De hoofdredacteur van The Lancet Richard Horton reageert op de studie: “Deze belangrijke studie tekent een toekomst waar we ons zo snel mogelijk op moeten voorbereiden. Het biedt een visie op radicale verschuivingen in geopolitieke macht en onderstreept het belang van het beschermen en versterken van de seksuele rechten van vrouwen.”
Hij beklemtoont daarbij de grote geografische verschillen in bevolkingsgroei: “De 21e eeuw zal een revolutie zien in het verhaal van de menselijke beschaving. Afrika en de Arabische wereld zullen de toekomst vormgeven, waar Europa en Azië invloed verliezen.”
Is bevolkingsgroei een (klimaat)probleem?
Over bevolkingsgroei lopen de meningen al snel sterk uiteen. Sommigen zien in menselijke overbevolking het grootste duurzaamheidsprobleem, terwijl anderen zeggen dat de aarde groot genoeg is om tien miljard mensen te huisvesten en voeden, en dat problemen als klimaatverandering en biodiversiteitsverlies voortkomen uit oneerlijke verdeling. Bevolkingsgroei vindt immers vooral plaats in arme landen, waar de consumptie relatief laag is.
De Amerikaanse wetenschapper Dennis Meadows, die het onderwerp in 1972 op de kaart zette met zijn invloedrijke boek The Limits to Growth, ziet de waarheid in het midden. Klimaatverandering is het gevolg van de stijgende concentratie broeikasgassen, en die stijgt volgens Meadows door vier factoren: gemiddelde consumptie, energiegebruik, energietype en het totale aantal mensen.
Klimaatbeleid is via energiebesparing en het vervangen van fossiele door duurzame energie slechts gericht op twee van de vier factoren. “Bevolkingsgroei en materiële consumptie negeren we volledig”, zegt Meadows. “Het is politiek een te ongemakkelijk onderwerp.”
“Daardoor leven we nog steeds in de collectieve fantasie dat we klimaatverandering zullen oplossen zonder materiële welvaart te hoeven inleveren, en al helemaal zonder te proberen het politieke incorrecte gesprek te voeren over geboortecijfers.”
Meadows deelt de conclusie van het nieuwe onderzoek over de belangrijkste remmende factoren. Als vrouwen wereldwijd zelf mochten bepalen hoeveel kinderen ze willen, zou de wereldbevolking volgens hem vanzelf stabiliseren.
NU.nl
