Vrijwel iedere stap die Rusland zet op Oekraïens grondgebied moet Poetin bekopen met nieuwe sancties vanuit het buitenland. Het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, de Europese Unie, de G7-leiders: talloze strafmaatregelen werden de afgelopen dagen op papier gezet. Een overzicht.
Europese Unie
De EU-leiders kwamen donderdagavond bijeen op een ingelaste top over de Russische invasie van Oekraïne. Ze kondigden een nieuw pakket harde sancties aan die “enorme en ernstige gevolgen” zullen hebben voor Rusland:
– De sancties raken onder meer “de financiële sector en de energie- en transportsector”. Hoe die sancties er precies uit gaan zien, wordt vrijdag bekendgemaakt.
– De handel met Rusland in onder andere goederen die ook militair kunnen worden gebruikt, wordt aan banden gelegd.
– Voor prominente Russen wordt reizen naar de EU bemoeilijkt.
– Een aantal Russen worden persoonlijk gestraft. Zij kunnen niet meer bij eventueel in de unie ondergebracht vermogen en mogen de EU niet meer in.
EU-burgers en -bedrijven mogen geen zaken meer met hen doen.
De EU komt spoedig met een derde pakket sancties, dat ook Belarus zal treffen. Dat land dient als een van de uitvalsbases voor de Russische invasie. Verder zijn er nog twee andere sancties waarover overlegd gevoerd wordt:
– Het afsluiten van Rusland van het internationale betalingsverkeer, een maatregel die ze volgens ingewijden nu nog achter de hand zouden houden.
– President Vladimir Poetin en buitenlandminister Sergey Lavrov persoonlijk straffen.
Verenigd Koninkrijk
De Britse premier Boris Johnson waarschuwde Poetin al weken voor de invasie dat zijn land direct in actie zou komen als Rusland Oekraïne binnen zou vallen. Hij voegde de afgelopen dagen daad bij woord.
Zo werden dinsdag al vijf Russische banken en drie hooggeplaatsten aangepakt. Zij konden niet meer bij het geld dat ze in het VK op de bank hebben staan en worden geweerd uit het land. Daar voegde Johnson donderdag deze maatregelen aan toe:
– Alle Russische (en Belarussische) bedrijven hebben geen toegang meer tot hun geld in het Verenigd Koninkrijk en er gelden per direct diverse exportbeperkingen, zoals op technologische snufjes.
– Alle Russische banken worden geweerd van de markt.
– De Russische luchtvaarmaatschappij Aeroflo mag niet meer vliegen naar het Verenigd Koninkrijk.
– Russische inwoners mogen nog maar een beperkte hoeveelheid geld in het Verenigd Koninkrijk beheren.
– Van een aantal hooggeplaatsten wordt het geld op de bank ‘bevroren’, oftewel: ze kunnen er tijdelijk niet bij.
Welke Russische elite krijgt sancties opgelegd?
– Kort gezegd: Dat is niet helemaal duidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat hun geld wordt bevroren en zij bijvoorbeeld een inreisverbod krijgen.
– Het gaat om “personen die betrokken zijn bij de bedreiging en ondermijning van de soevereiniteit, onafhankelijkheid en territoriale integriteit van Oekraïne”
– Oftewel: het gaat vooral om vertrouwelingen van Poetin. Hij moest donderdag een lobby van de bedrijvenbranche zekerheid bieden.
– Het VK legde bijvoorbeeld persoonlijke sancties op aan Gennady Timchenko en Boris Rotenberg, steenrijke en bovenal goede vrienden van Poetin.
Verenigde Staten
Hoewel de sanctiepakketten van de EU, VK en de VS niet precies hetzelfde zijn, komen ze wel aardig overeen. Dat er onderling overlegd is, valt te zien. Zo legde ook het land van president Joe Biden in de afgelopen dagen al sancties op aan (grote) Russische banken, handelaren en aanhangers van Poetin.
Biden blikt ook al vooruit op de lange termijn. Zo wordt het onmogelijk voor Amerikaanse banken om te handelen in Russische staatsobligaties om zo de toegang tot westerse geldstromen af te snijden. Daarnaast zet hij met Duitsland in op blokkering van het gaspijpleidingproject Nord Stream 2. Rusland wil daarmee het westen van gas voorzien en op die manier de economie van een broodnodige boost voorzien.
Donderdag volgden nog meer sancties voor het Russische zakenleven, waarmee Biden zijn Russische ambtgenoot langzaam maar zeker tot ‘paria van de wereld’ wil bestempelen.
– De VS bevriest per direct voor honderden miljarden tot ruim een biljoen aan Russisch geld
– De VS gaat het – buiten initiatieven van de G7 om – moeilijker maken voor Russische bedrijven om handel te drijven in buitenlandse valuta.
– Er komen per direct exportbeperkingen voor Rusland
– Biden straft ook Belarus voor het meewerken aan de Russische invasie. 24 personen, twee staatsbanken en verschillende defensiebedrijven krijgen sancties opgelegd. Het is niet precies duidelijk hoe die strafmaatregelen zijn ingevuld.
De G7-leiders
In de G7 zitten zeven van de rijkste landen ter wereld, zoals de VS, Japan en Duitsland. Zij hebben de invasie hard veroordeeld, en stellen dat Poetin “zichzelf aan de verkeerde kant van de geschiedenis plaatst”. Donderdag kondigden ook zij aan als groep in actie te komen, met “strenge, vernietigende sancties”, zo sprak Biden.
Vrijdag wordt het complete sanctiepakket gepresenteerd, maar Biden onthulde al een tipje van de sluier. Zo willen de G7-leiders dat:
– Het moeilijker wordt voor Rusland om te handelen in dollars, de Japanse yen, euro’s en de Britse pond.
– Tegelijkertijd wil de G7 de export van energie waarborgen, omdat West-Europa (en dus Nederland) leunen op Russisch aardgas.
Waarom nog geen sancties zijn opgelegd met betrekking tot SWIFT.
– Ter info: SWIFT is een internationaal systeem dat betalingen tussen banken mogelijk maakt.
– Oekraïne ziet Rusland graag verbannen worden, zodat het land helemaal geen toegang meer heeft tot Europese geldstromen.
– Dat zou westerse landen echter hard raken, zo beaamde premier Mark Rutte. Daarom wordt er nog over nagedacht. “Wij zijn niet tegen die twee elementen, maar we willen wel heel goed weten of dat verstandig is.”
