President Nicolás Maduro van Venezuela heeft maandag gewaarschuwd dat een militaire opbouw van de Verenigde Staten in het Caribisch gebied gericht is op het omverwerpen van zijn regering. Indien Venezuela wordt aangevallen, zegt hij klaar te staan om een “republiek in wapens” uit te roepen.
Tijdens een zeldzame ontmoeting met journalisten benadrukte Maduro dat zijn land vrede nastreeft, maar paraat is voor elk mogelijk offensief van de VS. “Ze zoeken een regime change door militaire dreiging,” aldus de president. “Venezuela wordt geconfronteerd met de grootste bedreiging die ons continent in de afgelopen honderd jaar heeft gekend.”
Volgens Maduro heeft Washington acht marineschepen met 1200 raketten en een nucleaire onderzeeër richting Venezuela gestuurd. “Bij een aanval zullen we onmiddellijk overgaan tot gewapende strijd ter verdediging van ons grondgebied,” zei hij.
De Verenigde Staten stellen dat de troepenmacht in het Caribisch gebied deel uitmaakt van een operatie tegen Latijns-Amerikaanse drugskartels. Het gaat onder meer om de geleide-missieluchtdoorns USS Gravely, USS Jason Dunham, de destroyer USS Sampson en de kruiser USS Lake Erie. Volgens Amerikaanse media kan het aantal schepen en manschappen de komende dagen nog worden uitgebreid met amfibische aanvalsschepen, 4000 mariniers en extra maritieme eenheden. Washington ontkent echter plannen om troepen op Venezolaans grondgebied te stationeren.
Als reactie heeft Maduro troepen langs de Venezolaanse grenzen ontplooid en duizenden burgers opgeroepen om zich bij milities aan te sluiten. “Bij maximale militaire druk hebben wij maximale paraatheid uitgeroepen voor de verdediging van Venezuela,” benadrukte hij.
De regering van president Donald Trump heeft Maduro herhaaldelijk beschuldigd van nauwe banden met criminele en drugshandelnetwerken. Bewijzen hiervoor zijn volgens Amerikaanse media echter nooit geleverd. Toch heeft Washington in augustus de beloning voor informatie die leidt tot Maduro’s arrestatie verdubbeld naar 50 miljoen dollar. Een intern inlichtingenrapport zou bovendien hebben geconcludeerd dat er geen bewijs bestaat voor betrokkenheid van Maduro bij de Venezolaanse bende Tren de Aragua, een claim die eerder door Trump werd gepromoot.
Maduro herhaalde tijdens de persconferentie dat hij de legitieme president is na zijn derde termijn te hebben gewonnen in de fel betwiste verkiezingen van 2024. De oppositie claimt echter dat zij de werkelijke winnaar was. Zowel de VS als de meeste landen in de regio weigeren Maduro’s overwinning officieel te erkennen.
De spanning tussen Venezuela en de VS kent een lange voorgeschiedenis. Sinds de tijd van Hugo Chávez, Maduro’s voorganger en leermeester, positioneert Caracas zich als uitgesproken tegenstander van Washington. Onder Chávez werden nauwe banden gesmeed met landen als Cuba, Rusland, China en Iran, die ook vandaag een belangrijke rol spelen in de steun aan Maduro’s regering. Economisch verkeert Venezuela ondertussen al jaren in crisis, met hyperinflatie, tekorten aan basisproducten en een massale uittocht van miljoenen Venezolanen naar buurlanden. Deze instabiliteit vormt volgens analisten een voedingsbodem voor interne onrust en externe druk.