Er is in de Engelse taal een alom bekend gezegde: You only have but once, to make a good first impression. Hiermee doelend op de eerste indruk die je kunt hebben van iets of iemand, of zelfs van een situatie, welke voor altijd bepalend zal blijken te zijn voor je beeldvorming met betrekking tot die persoon, het ding of de situatie. Met vooral de nadruk natuurlijk op het woord ‘good’, want die eerste indruk moet daarbij ook nog ‘goed’ zijn. Ook in het Surinaams bestaat die uitdrukking, maar meer in de zin van handelingen plegen of dingen doen voor het oog van de mens. Sma ai sani. Daarmee leg je de basis voor een positieve of juist negatieve indruk die blijvend aan je kan blijven plakken. Hoe belangrijk die indrukken zijn verliezen we vaak uit het oog.
Mensen zijn visueel ingestelde wezens. We gaan in de meeste gevallen af op wat we met het oog waarnemen en bepalen aan de hand daarvan of we iets leuk, minder leuk, of helemaal niet leuk vinden. Uiterlijkheden dus. Al dat uiterlijk vertoon, pracht en praal, kan strelend zijn voor het oog. Maar ik kan ook genoeg voorbeelden noemen van situaties die absoluut niet oogstrelend zijn. Erger nog, ze kunnen behoorlijk misleidend zijn. En de uiteindelijke interpretatie is des persoon, dus vaak verschillend. Bedenk maar eens hoe erop gereageerd wordt als we door bijvoorbeeld een zwerver worden benaderd. De meesten onder ons worden direct negatief of lopen in een grote boog om de persoon heen. Dezelfde zwerver in nette kleding wordt minimaal aangehoord als die om onze aandacht vraagt.
Met de race naar de verkiezingsdag toe zie je ook steeds meer uiterlijk vertoon. Neem nu maar eens de vlaggenshows die weer overal worden gehouden. Is het zo geweest, dat we in de bijkans afgelopen vijf jaar alle vlaggen zagen verdwijnen of dat ze er versleten bij hingen, nu zie je ze in geuren en kleuren weer over het hele land wapperen. Daarmee wordt weer de indruk gewekt dat de aanhang zijn/haar kleur betuigt. Alle partijen planten driftig overal waar ze tot hun territorium rekenen vlaggen neer. Overal op daken worden ze ook vast getimmerd. Maarrr, als je op sommige plekken goed kijkt, dan valt het op dat de vlaggen wel opvallend wapperen op plekken waar er behalve kakkerlakken en houtluizen geen eene ziel woont. Jaaaa, goed staaltje uiterlijk vertoon.
Ook de gebezigde podium taal is een vertoning. Veel schreeuwerige beloftes. Vertellen hoe deze of gene er totaal niks van heeft gebakken, en ik formuleer het heel netjes, en hoe het dan totaal anders zal worden aangepakt. Binnen de korste keren nog wel. Uitbarstingen van personen die met veel vuur, emotie en zelfs echte tranen hun opgekropte frustraties de vrije loop laten. Hierop zouden Oscar winnaars zelfs jaloers zijn. Dat dit niet de eerste indruk is die daarmee wordt achtergelaten, is snel duidelijk. En was het een eerste indruk, dan was het niet bepaald de beste. Als je daarmee jezelf of je omgeving kan overtuigen van je oprechtheid, is ook maar de vraag. Want herkansing no deh! Je moet het echt van de eerste keer hebben. En men heeft het allemaal gevolgd de afgelopen zittingsperiode. En we zijn echt niet dom.
Dat hele politieke gebeuren is altijd al een vertoning geweest. Al decennialang. Van wel of geen spierballen hebben. Van wel of geen daadkracht hebben. Van wie de grootste achterban heeft en massa op de been kan brengen. Van wie met genoeg uiterlijk vertoon de eindstreep haalt.
De algemene indruk is dat politiek een manipulatief intrige spel is. Waar alles geoorloofd is om je eigen doelen te bereiken, terwijl je de indruk wekt het algemeen belang te dienen. Heel even heeft het volk de gelegenheid om met het plaatsen van zijn/haar stem aan te geven wie de vertoning mag voortzetten. Aan de dingen die zich de laatste tijd voordoen te oordelen zal daar niet al te veel verandering in komen. Niets wordt onbenut gelaten. Ik ben benieuwd hoeveel nieuwe combinaties nog op de proppen zullen komen voordat deze race uitgeraced is.
De Surinaamse odo: Awari taki teh ie wan njang levre iem plata! zegt het helemaal. Vrij vertaald betekent het dat: Als je wil genieten van de voordelen, dan moet je bereid zijn tot het uiterste te gaan. In de context van het uiterlijk vertoon dat zich momenteel manifesteert is dat niet erg positief. Tot het uiterste gaan wordt ingevuld door echt erg plat te gaan. Niveauloos is niet datgene waar mijn volk op staat te wachten.
Ernestina Gödeken
PALU