Odi odi al mijn lieve volgers. Aai baja, ik weet, ik moet me verontschuldigen voor het ongerief. Want jullie hebben uitgekeken naar die tori hé. Maar geen nood, ik ben er weer. Ik moest er even tussenuit om energie en inspiratie op te doen. En echt ik kon geen betere plek hebben opgezocht om mijn story te vertellen.
Ik hou van Suriname, en het Surinaamse binnenland is het helemaal. In principe heb ik het binnenland reeds totaal verkend, maar ja dat was ook meer in het verlengde van mijn werk. Marron gebied, Inheems gebied, het is me allemaal wel bekend. Ik heb de cultuur van onze broeders en zusters van dichtbij mogen ervaren. Mooi, vaccinerend, adembenemende natuur en wat me altijd al heeft geboeid, super djadja sranan uma’s! (Zeer sterke Surinaamse vrouwen!)
Toen zich daarom de gelegenheid zich voordeed, om als toerist-in-eigen-land, mee te gaan op een tour naar het Boven Surinamegebied heb ik geen moment getwijfeld, maar stond een half uur voor de afgesproken tijd al op de verzamelplek. Omgekeerde SU tijd zou je kunnen zeggen. Ik was gewoon heel erg enthousiast. Bijna ontroerend om te zien hoeveel van ons het land niet kennen. De gids, een jonge marron heer, heeft daar goed op ingespeeld. Ik was onder de indruk van zijn talent. Het ontwikkelingsniveau en de drive om over SU en zijn cultuur te vertellen waren meesterlijk. Ook zijn voornemen om een keer naar de toeristenbeurs in Europa te gaan, vond ik top. Zie daar wat ontwikkeling allemaal kan betekenen.
Onvermoeibaar vertelde hij over de vroegere omstandigheden en hoe het er nu voor staat. Verhalen over de vroegere Afobakkaweg, en de typische anekdotes van het binnenland. Pure nostalgie. Ik ken bijvoorbeeld de Afobakkaweg nog als een onverharde bauxietweg. Vierbaans, dwars door de Surinaamse jungle. Zowel in de droge- als in de regentijd was dat een waar avontuur om naar de stuwdam of naar Atjoni te rijden. Je deed er minimaal de dubbele tijd over als nu, en het hoogtepunt was dan toch wel de poederberg. Chauffeurs met ervaring om u tegen te zeggen brachten ons gevaarlijk dicht tegen het ravijn aan, toch nog veilig naar de waterkant. De bussen vertrokken vanuit ‘Schiphol’ aan de Saramaccastraat, hoewel het waren trucks. Omgebouwd om passagiers te vervoeren. Ander vervoer naar die gebieden was toen, ook vanwege de weg omstandigheid, niet voor handen. Je kwam totaal door de bauxiet gekleurd, door elkaar gerammeld en moe aan op je eindbestemming. De geasfalteerde weg nu is een heel ander verhaal. Zie daar weer wat ontwikkeling allemaal doet.
De situatie op Atjoni is ook erg veranderd in vergelijking met toen. Er staat een nette overdekte plek waar je aan de waterkant kan wachten op je verdere vervoer naar het binnenland. Er staat zowaar een burgerparticipatie- en informatiecentrum. Er is voldoende bedrijvigheid, de bussen met toeristen staan te wachten om in- of uitgeladen te worden. Prachtige kleurrijke korjalen liggen aangemeerd, allemaal voorzien van zwemvesten. Zeer belangrijk, want veiligheid voorop.
Al deze tekenen van duidelijke vooruitgang bereiken voor mij hun hoogtepunt, wanneer we aankomen op het vakantieoord. Geleid door een sterke marron vrouw, is het oord dat nog geen tien jaar geleden bijna was weggevaagd door de binnenlandse overstromingen, herbouwd tot een lust voor lichaam- en geest. Alles staat er stralend bij. Van de glimmende potten in de keuken, tot aan de sanitaire voorzieningen in elke lodge. Samen met het personeel werkt ze eraan om alles perfect aan kant te houden. Haar attitude is aanstekelijk. Vrolijk babbelend en zeer positief gestemd. Ze verteld over de plannen om het allemaal nog meer uit te breiden. Je kunt het echt al voor je zien, en het succes is nu al een feit.
Het is weer duidelijk, vrouwen zijn rotssterk. Telkens als ik zie hoe ze zich door elke situatie kunnen heenslaan, komt dat gevoel van trots naar boven. Volgens de marron traditie hebben vrouwen altijd al een heel sterke positie gehad. Ze zorgen letterlijk voor het nageslacht en werken hard aan verdere verbetering van hun leefomstandigheden. Deze djaja uma is er een levend voorbeeld van. Het mag dan ook duidelijk zijn dat je niet alleen vanuit een politieke plek een bijdrage kan leveren. Vrouwen genoeg die op andere plaatsen hun ding doen, tot groot succes en ontwikkeling van zichzelf en allen om hun heen. Vrouwen weten wat ze waard zijn. Ze weten ook precies waar ze voor gaan. Ze horen erbij als ontwikkeling is waar we als land voor gaan, dus ik stem nu en op de verkiezingsdag op een Djaja Uma.
Ernestina Gödeken
PALU