Na een zware, maar vruchtbare week in Suriname, kwam ik doodmoe aan in Nederland. De Nationale Conferentie over Dialoog en Verzoening die opgedragen werd aan Barabas, commandant van het Jungle Commando, die de weg naar vrede heeft helpen banen, was een groot succes. Mensen die nooit een stem hebben gehad, hebben nu een stem gekregen. Hun verhalen, verdriet en pijn is voor het eerst in één ruimte zichtbaar getoond. Het heeft veel mensen geraakt.
Brunswijk is boos geworden dat we de conferentie aan Barabas hebben opgedragen. Hij heeft een ander perspectief. Dat is een goede zaak. Eindelijk mengt hij zich openlijk in de discussie over de Binnenlandse Oorlog. Ik hoop dat hij het voorbeeld van president Bouterse volgt en ook met mij twee dagen wil zitten om vanuit zijn perspectief te vertellen wat er is gebeurd.
Wat een verschil tussen 8 en 9 december. Ik ging op 8 december naar de kerk vanuit de gedachte dat ik welkom was. Die indruk werd mij vooraf ook gegeven. In de kerk werd ik door mijn broer voor leugenaar uitgemaakt zonder dat ik een weerwoord kon geven. Buiten de kerk werd ik bij vertrek uitgescholden en bedreigd. Veel mensen in de kerk waren van de vroegere elite, aanhangers van het Nederlandse kolonialisme.
Op 9 december was er een heel ander publiek: mensen uit het binnenland en familieleden van militairen die omgekomen waren. Het volk tegenover de elite. In de kerk werd ik uitgejouwd, omdat ik de stemlozen een stem had helpen geven. Bij het volk, waar de meeste slachtoffers vielen, werd ik bedankt voor het helpen geven van een stem aan de stemlozen. Wat een verschil.
Stanley Henkeman had zondagmiddag een KLM-vlucht genomen. Gordon Rahman en ik hadden de SLM-avondvlucht, die door het slechte weer in Nederland ook nog eens vier uur later vertrok. In Nederland aangekomen, werd ik ook nog eens verrast door een sneeuwstorm. De wegen waren praktisch onbegaanbaar. Uiteindelijk kwam ik half acht ’s avonds thuis. Henkeman bleef bij ons logeren om de volgende ochtend naar Cape Town, Zuid-Afrika te vliegen. De volgende ochtend moest ik om vijf uur ´s ochtend op, om hem naar de airport te brengen. Kortom een vermoeiende tijd.
Ik heb maar kort kunnen rusten, want vrijdag moest ik naar Gothenburg Zweden vliegen om deel te nemen aan een conferentie over Islam en Decolonizing The Mind. Zweden is nog kouder dan Holland. Het was -6 graden.
Ik stond op de sprekerslijst samen met mijn goede vrienden Ramon Grosfoguel van de University of California Berkeley en Hatem Bazian, oprichter van het Zaytuna College, de eerste islamitische onderwijsstelling voor het hoger onderwijs in Amerika. Hatem is een Palestijn en vooraanstaande denker op het gebied van de islamitische bevrijdingstheologie.
Het was fijn om hen weer te zien. Hatem zie ik minimaal één keer per jaar in Granada Spanje bij de Summer School over Islamic Liberation Theology. Ramon ontmoet ik minimaal vier keer per jaar, omdat we samen in het Decolonial International Network zitten. We vergaderen in Barcelona, Granada, Parijs en London.
Ik vertelde Ramon en Hatem over de ontwikkelingen in Suriname en over het bezoek van Stanley Henkeman. Ramon had Henkeman ontmoet in Pretoria, Zuid-Afrika. Ik was daar om met Ramon en prof. C.K. Raju, een Indiase wiskundige, te spreken op een conferentie van de University of South-Africa over decolonizing the university. We zaten in hetzelfde hotel met Henkeman die met mij had afgesproken.
In januari wordt in Cape Town, Zuid-Afrika een Summer School gehouden over Islamic Liberation Theology. Ramon gaat daar spreken. Hij zal Henkeman ontmoeten om bij te praten.
De conferentie in Zweden werd vooral door moslimjongeren bezocht. Vrijdag stond in het teken van Palestina.
Hatem gaf een analyse van de impact van het besluit van president Trump om Jeruzalem te erkennen als deel van Israël. Hij legde uit hoe de Balfour Verklaring die 100 jaar geleden werd gesloten waarin de Britse minister van Buitenlandse Zaken Balfour in Palestina een eigen staat beloofde. Trump heeft Balfour nou definitief afgerond. Het idee van een twee statenoplossing, waarbij een Joodse en Palestijnse staat naast elkaar zouden bestaan is definitief begraven. Nu rest alleen de één-staat-oplossing wat inhoud dat de Joodse apartheidsstaat ontmanteld moet worden om gelijke rechten toe te kunnen aan alle inwoners.
Op zaterdag en zondag behandelden Ramon en ik het onderwerp dekoloniale theorievorming en de relatie met de islam.
Dit soort conferenties zijn niet alleen een plaats om kennis over te dragen. Ik ben al zes jaar bezig met het schrijven van een boek over Decolonizing The Mind en ben nu in de afrondende fase. De conferentie gebruik ik om de ideeën uit het boek te toetsen aan een kritisch publiek.
De internationale discussie gaat voorbij aan de Surinaamse intelligentsia. Discussies over filosofie, wetenschap, kennisproductie vanuit dekoloniale perspectieven zouden moeten plaatsvinden op de Anton de Kom Universiteit van Suriname en in publieke debatten. Suriname mist dit alles. Er zou een instituut voor dekolonisatie van Suriname moeten worden opgericht die zich tot taak stelt om Suriname mee te nemen in de vaart der volkeren en de internationale discussies in Suriname te introduceren, zodat we weten wat voor denkwerk er wordt verricht in Afrika, Azië en Latijns-Amerika in plaats van dat we ons alleen beperken tot wat we van Nederland leren. Het is deel van ons dekolonisatieproces dat nog steeds niet is afgerond.
Sandew Hira