Diabetes mellitus is een groeiend gezondheidsprobleem, stellen de World Health Organization (WHO) en de Internationale Diabetes Foundation (IDF). Zij maken zich ernstig zorgen hierover. Met een aantal van 422 miljoen diabeten wereldwijd is daar alle reden toe.
Reeds in 2006 nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties unaniem een resolutie aan, waarin wordt erkend dat diabetes een wereldwijde pandemie is en een ernstige bedreiging vormt voor de algemene gezondheid. De aandoening vermindert de kwaliteit van het leven, kan leiden tot vroegtijdige dood en verhoogt de kosten voor de gezondheidszorg. Mensen met diabetes hebben een significant verminderde levensverwachting. In 1991 riepen de IDF en de WHO 14 november uit tot Wereld Diabetesdag, om de publieke aandacht voor het toenemend aantal gevallen van diabetes te vergroten. Op die dag wordt ook de verjaardag van Frederick Banting herdacht. Hij is degene, die samen met zijn assistent Charles Best in 1922 insuline ontdekte. Met deze campagne wordt meer aandacht gevraagd voor de preventie en behandeling van diabetes, alsook wetenschappelijk onderzoek naar de aandoening. Het thema dit jaar is Eyes on diabetes.
Suikerziekte
Diabetes, ook wel bekend als suikerziekte, is een chronische ziekte waarbij de alvleesklier onvoldoende insuline aanmaakt, of waarbij het lichaam de geproduceerde insuline niet effectief kan gebruiken. Insuline is een hormoon dat de bloedsuikerspiegel regelt. Hyperglykemie, of verhoogde bloedsuikerspiegel, is een veel voorkomend effect van ongecontroleerde diabetes en leidt na verloop van tijd tot ernstige schade aan een groot aantal systemen van het lichaam, vooral de zenuwen en bloedvaten. Diabetische retinopathie is een belangrijke oorzaak van blindheid en treedt op als gevolg van langdurige herhaaldelijke schade aan de kleine bloedvaten in het netvlies. Ongeveer 2,6 procent van alle gevallen van blindheid kan worden toegeschreven aan diabetes, terwijl de aandoening ook één van de belangrijkste oorzaken is van nierfalen.
Verviervoudigd
Het eerste WHO-verslag over diabetes, de WHO Global Report on Diabetes, toont aan dat het aantal volwassenen met diabetes sinds 1980 bijna verviervoudigd is. Factoren die hebben geleid tot deze dramatische stijging naar ruim 422 miljoen volwassen diabeten, zijn onder meer overgewicht en obesitas. Reeds in 2012 veroorzaakte diabetes 1,5 miljoen sterfgevallen. De complicaties van deze aandoening kunnen leiden tot een hartaanval, beroerte, blindheid, nierfalen en amputatie van de onderste ledematen. In Suriname is dat niet anders. Gegevens uit het Academisch Ziekenhuis (AZP) 2005-2008 tonen aan dat er 15 amputaties per jaar plaatsvinden bij patiënten met diabetes; meer mannen dan vrouwen worden getroffen (60 procent vs. 40 procent). Van de patiënten met amputaties, was 35 procent in de leeftijdsgroep 60 – 70 jaar, gevolgd door 30 procent in de leeftijdsgroep 50-60 jaar en 15 procent in de leeftijdsgroep 40 – 50 jaar. Gegevens over amputatie tonen aan dat 50 procent van de patiënten Hindoestaans is, gevolgd door 30 procent van Creoolse komaf en 9 procent van Javaanse afkomst. 40 procent van de patiënten is afkomstig uit Paramaribo, 30 procent van het district Wanica, 10 procent van het district Saramacca en 6 procent van Commewijne, zoals data van het AZP aangeeft.
Vroege diagnose
Vroege diagnose van diabetes kan als men regelmatig de bloedglucose controleert. Deze test kan makkelijk en goedkoop uitgevoerd worden. Dan kan de arts op tijd een effectieve behandeling voorschrijven. Interventies die kostenbesparend zijn, betreffen:
• bloedglucosecontrole;
• bloeddrukcontrole;
• voetverzorging;
• bloedlipidencontrole (om het cholesterolgehalte te regelen);
• screenen op vroege tekenen van diabetes gerelateerde nierziekte en behandeling.
Zelfmonitoring
Actieve participatie van mensen met diabetes in het toezicht en de behandeling van hun ziekte is een essentieel component van goede diabeteszorg. Om dat doel te bereiken, is het noodzakelijk dat diabeten over de juiste kennis en vaardigheden beschikken over het belang van zelfmonitoring. Zelfmonitoring is een praktisch hulpmiddel, dat mensen kan helpen om hun ziekte te begrijpen, vooral de invloed van zaken zoals lichaamsbeweging, voeding, fysieke en emotionele stress en medicatie. Dit is niet alleen handig om hypo- en hyperglykemieën (te lage en te hoge bloedglucose) op te sporen en te reguleren, maar helpt diabeten ook om hun zelfinzicht en levensstijl te verbeteren. Voor veel diabeten is zelfmonitoring met een bloedglucosemeter dagelijkse kost. De gemeten waarden maken het mogelijk de behandeling bij te sturen.
