Meer dan 17 miljoen mensen per jaar sterven aan hart- en vaatziekten. Veel van deze mensen zijn blootgesteld aan ongezond gedrag, zoals het gebruik van tabak, het eten van voedingsmiddelen met te veel zout en te weinig lichaamsbeweging. “Helaas verschillen we niet zoveel van de wereld en hebben we hart- en vaatziekten als grootste doodsoorzaak,” zegt Liesbeth Berggraaf, voorzitter van de Stichting Diabetes Educatie Suriname (SDES), bezorgd.
Eén van de grootste risicofactoren van hart- en vaatziekten is diabetes. Daarnaast zijn hypertensie, roken, overmatig alcoholgebruik en weinig bewegende belangrijkste oorzaken die leiden tot overgewicht, wat weer kan leiden tot hart- en vaatziekten. “Suriname heeft een goede keuken, maar helaas niet de gezondste: veel vet en veel zout en dat is een ongezonde leefstijl,” vertelt Berggraaf.
Wat zijn hart- en vaatziekten?
Hart- en vaatziekten zijn aandoeningen van het hart en de bloedvaten en omvatten coronaire hartziekte, cerebrovasculaire aandoeningen, reumatische hart- en vaatziekten en andere aandoeningen. Vier van de vijf sterfgevallen als gevolg van hart- en vaatziekten zijn te wijten aan hartaanvallen en beroertes. Personen met een risico op hart- en vaatziekten kunnen verhoogde bloeddruk, een verhoogd glucosegehalte, overgewicht en obesitas hebben. Verhoogde bloeddruk is een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten en chronische nierziekte. Verhoogde bloeddruk wordt gedefinieerd als de systolische bloeddruk van 140 mm Hg of hoger of de diastolische bloeddruk van 90 mm Hg of hoger.
Hoge bloeddruk en nieren
Hoge bloeddruk of hypertensie staat bekend als de silent killer. Tijdens een lezing voor huisartsen eerder dit jaar zei nefroloog Ingrid Heerenveen vaak patiënten op de poli te krijgen met bloeddrukken van 240/160 mm Hg, zonder dat ze klachten hebben. Dit is altijd een opname waard. Een patiënt met zo’n hoge bloeddruk mag niet zonder meer naar huis gestuurd worden, want als de nieren te lang blootgesteld worden aan deze bloeddrukken, dan zal de nierfunctie sneller achteruitgaan. “Kortom: die sluipmoordenaar moeten wij echt opsporen,” zei Heernveen. Schade aan de nieren door hoge bloeddruk wordt hypertensieve nefropathie genoemd. Een langdurig verhoogde bloeddruk leidt geleidelijk aan tot beschadiging en vernauwing van de bloedvaten.
Vermindering van de bloedtoevoer naar de verschillende organen heeft als gevolg:
– beroerte;
– schade aan de bloedvaten;
– hartaanval en hartfalen;
– nierfalen.
Hoge bloeddruk en de feestdagen
Zeker tijdens de feestdagen kan het erg verleidelijk zijn om je disciplinair eetgedrag als hypertensiepatiënt overboord te gooien. De vele lekkernijen maken het haast onmogelijk om niet overmatig te gaan eten. Toch is het heel goed mogelijk om ook tijdens de feestdagen gezond én lekker te blijven eten. Veel groenten en fruit is aan te raden, alsook gezonde borrelhapjes en voedzame soepjes op groentebasis. Een gezonde leefstijl is echter meer dan gezond eten, ook lichaamsbeweging, stressreductie, voldoende slaap en zich onthouden van roken en drankgebruik zijn belangrijke elementen om de feestdagen gezond door te komen.