Ik heb zeer recentelijk een beschouwing gegeven over het liegen van leiders. Daarbij heb ik het accent gelegd op kerk- en politieke leiders. Met drogreden tracht men volgelingen achter zich te krijgen. Als waarnemer kijk en luister je naar de door hen verzonnen redenen om hun doel te bereiken. Ik beluisterde afgelopen maandag een programma op de radio en hoorde het onsamenhangende verhaal van drs. Wim Bakker, die zich nog uitgeeft als NPS’er.
Ik zal op de laatste opmerking niet verder ingaan, omdat het een interne NPS-aangelegenheid is. Waarop ik wel zal ingaan, zijn enkele beweringen die gedaan zijn met betrekking tot de ideologie van de Nationale Partij Suriname, de NPS. De heer Bakker beweert dat de NPS een socialistische partij was, althans dit zou bij de oprichting van de NPS op 29 september 1946 een punt van bespreking/discussie zijn geweest, voornamelijk aangaande de naamgeving van de partij. Ik moet stellen dat ik enkele literaturen heb kunnen lezen, maar ben die informatie dat de NPS een socialistische (sociaaldemocratische) partij was/is, nimmer tegengekomen. Juist heb ik in het prachtige boekwerk van de NPS “Groei te midden van beroering”, welk uitgegeven is in 1966, kunnen lezen dat de partij als ideologie bij de oprichting het nationalisme gehanteerd heeft.
De partijbeginselen van de NPS zijn evident in het voornoemde boekwerk opgenomen. Een van de hoogste idealen, die de partij toen bij de oprichting had, was de realisatie van de onafhankelijkheid. Daarnaast had de partij hoog in haar vaandel, de creatie van een welvarend land met een sociaalrechtvaardige welvaartspreiding. Ik teken aan dat dit streven de partij nog niet tot een socialistische partij maakt. De NPS kwalificeer ik, uitgaande van de partijbeginselen en wat ik vanaf 1966 goed heb kunnen volgen via literatuur en in de praktijk, als een neoliberale partij.
Waarom kon de NPS geen socialistische partij zijn bij de oprichting en daarna?
In oktober 1917 kwam in Rusland de communisten onder leiding van Vladimir Lenin aan de macht door de bourgeoisie te verdrijven. Kort daarna werd Oost-Europa het centrum van de communisten, met de gevormde Sovjet-Unie als absolute leider. De wereld werd opgedeeld in twee machtsblokken in militair, economisch en ideologisch opzicht. Vanuit die twee blokken werden pogingen gedaan om landen aan zich te binden en mede daardoor grotere invloed op het wereldgebeuren te hebben.
In 1959 slaagde kameraad Fidel Castro en strijdmakkers erin, het dictatoriale bewind van F. Batista met ondersteuning van de Sovjet-Unie te verjagen en werd de socialistische Republiek Cuba gevestigd voor de neus van de kapitalistische grootmacht en leider, de Verenigde Staten van Amerika. De tegenactie van de VSA onder supervisie van de CIA in 1960, werd een fiasco. Het Amerikaanse leger dat voor meer dan 90% bestond uit ex-militairen van Batista werd op de Varkensbaai letterlijk verpletterd.
De Verenigde Staten van Amerika creëerden via inlichtingendiensten als strategie tegen het opkomende socialisme/communisme diverse militaire regiems, die meedogenloze dictaturen vestigden in Midden- en Zuid-Amerika en andere delen van de wereld. Suriname is geografisch bekeken een Zuid-Amerikaans land. De scoop van VSA was ook gericht op Suriname, die op de koop toe nog een kolonie was van Nederland, dat erg bevriend was/is met de VSA. U herinnert zich nog de zienswijze van de VSA, dat het totale westelijke halfrond als hun achtertuin werd/wordt gezien.
Het is alleen al op grond van het hierboven gestelde, een wijs en tactisch besluit van de oprichters van de NPS in 1946 geweest, om de partij niet te binden aan het socialisme/communisme. Daarnaast blijkt dat de partij bij de oprichting vanuit een nationale optiek is opgericht en niet vanuit een etnische of klassenoriëntatie. De PSV die eerder werd opgericht, is primair vanuit een christendemocratische ideologie opgericht. De NPS bestond bij de oprichting uit de middenklasse, lagere klasse en diverse etniciteiten die zoals eerder gesteld een nationale emancipatie voorstonden.
De economische denkrichting was liberaal, dus kapitalistisch. De joden, Nederlandse boeren en Libanezen waren sterk vertegenwoordigd in de partij. Om deze groepen blijvend te binden aan de NPS, zou het ook niet wijs zijn geweest om de linkse ideologie te volgen. De nationale emancipatiestrijd, zou op een simpele manier, ook van binnenuit, getorpedeerd kunnen worden. Uiteindelijk werd de politieke strijd gevoerd om het leiderschap binnen de partij tussen David Findly, die het witte establishment vertegenwoordigde en de zwarte leider Jopie Pengel. Deze strijd heeft tot fragmentatie van de NPS geleid, niet alleen, maar de partij ontwikkelde (negatief) zich tot een creoolse partij. Ook kreeg de partij een etiket opgeplakt van een hernhutterpartij. Ik ga in dit artikel niet verder hierop in.
Ik denk met deze summiere historische feiten de bewering van de heer Wim Bakker te hebben rechtgetrokken. Hopelijk was het niet de bedoeling van Wim, die overigens NPS-parlementariër is geweest in de periode 2000 -2005, om met zijn benadering/uitleg aan geschiedvervalsing te doen. Hij legde uit dat Humphrey Keerveld pogingen ondernomen heeft om via de NPS het socialisme in Suriname te vestigen. Ik kom in een andere bijdrage specifiek op dit onderwerp terug.
Bert Eersteling
