Het is dit jaar een bijzondere Keti Koti-viering geweest. Een bijzonder moment, in de geschiedenis van de relatie tussen de Nederlandse slavendrijvers en de voormalige Surinaamse slaven, waarbij de regering weer kansen laat liggen.
Burgemeester Femke Halsema bood afgelopen week namens het stadsbestuur van Amsterdam haar excuses aan voor de rol die Amsterdam heeft gespeeld bij de slavernij. Hiermee heeft zij de deur geopend voor veel wat nog komen gaat. Het zal niet lang meer duren of ook de regering van Nederland en wellicht de koning zal moeten toegeven dat Nederland een stuk van haar verdorven verleden moet erkennen. Wat zouden de Surinamers hiermee moeten? Ophouden met bedelen bij Nederland, grijp de kansen!
De feiten waar je niet naast kunt kijken
Amsterdam heeft een immense rol gespeeld bij de handel in slaven, wereldwijd. Dit bleek vorig jaar uit onderzoek. In het boek De Slavernij in Oost en West, Het Amsterdam Onderzoek wordt onomstotelijk geconcludeerd, door ruim veertig onderzoekers, dat Amsterdam zo duizenden slaven uit Afrika verscheepte. Het begon allemaal met de oprichting van de Geoctroyeerde Sociëteit van Suriname (1683), waarin de stad Amsterdam samen met de familie van Aerssen van Sommelsdijck en de West-Indische Compagnie, als de drie aandeelhouders een private onderneming voerde. Het bloed vloeide en men werd er rijk van.
Ik citeer burgemeester Halsema: “Voor de actieve betrokkenheid van het Amsterdamse stadsbestuur bij het commerciële systeem van koloniale slavernij en de wereldwijde handel in tot slaaf gemaakten bied ik, namens het college van burgemeester en wethouders, excuses aan”. Halsema geeft terecht aan dat het tijd is “om het grote onrecht van de koloniale slavernij te metselen in de identiteit” van de stad Amsterdam. “Met een ruimhartige en onvoorwaardelijke erkenning.”
De stap die Femke Halsema (Amsterdam) zet is de eerstesteenlegging bij het metselwerk dat moet beginnen. Want de Nederlandse regering, Mark Rutte, duikt al eeuwen weg voor deze zwarte oeuvre in de bibliotheek van Nederland. Lang zal het niet meer duren of ook de Nederlandse regering moet zich verontschuldigen. En dat hebben we niet alleen te danken aan het geweten van het huidige stadsbestuur van Amsterdam, geleid door Halsema, maar vooral aan de sterke lobby van de Surinaamse Nederlanders en hun invloed binnen het Amsterdamse stadsbestuur!
De inzet van de Surinaamse Nederlanders
Zie hier de kracht van de lobby van de Surinaamse Nederlanders. Amsterdam als wereldstad, waar veel Surinaamse Nederlanders veel te brokkelen hebben in de lokale politiek en het stadse leven, heeft ingezien dat het correct is, dat het getuigd van grootheid van haar huidig bestuur, om haar donkerste verleden te erkennen. De kogel aan het been van de voormalige slaven is hiermee door de hypocrisie van het Nederlandse geweten, mede door de krachtige lobby van de Surinaamse Nederlanders, waarvan akte!
Grote kans en Grove belediging?
Wat opmerkelijk is, is dat de Surinaamse regering bij dit bijzonder historisch moment, in de relatie van Suriname-Nederland, lauw tot niet adequaat reageert. Er is geen officieel bericht vanuit de Surinaamse regering uitgegaan naar de stad Amsterdam en Halsema, dat men bereid is voorwaardelijk of onvoorwaardelijk de excuses van de stad Amsterdam te erkennen.
Ik vind dit allemaal zeer storend. Deze nalatigheid staat niet netjes aan het adres van Surinamers die afstammen van voormalige slaven en de mensen die zich hebben ingezet om het voor elkaar te krijgen. En het heeft niets te maken met protocol. Suriname is een onafhankelijk land en hoeft bij Nederland geen “witte voetjes te maken” (interessant gezegde, gezien het onderwerp van dit artikel, vindt u niet?). Als onafhankelijk land moet je voor je eigen humane principes staan en ieder ander land moet het respecteren, ook Nederland!
Toepassen van de “Ubuntu” filosofie als mogelijkheid?
De regering van Suriname laat zo een hele belangrijke kans liggen om Nederland nog meer te confronteren met haar koloniale rol, en de regering van Nederland, demissionair of niet, te dwingen ook spoedig excuses aan te bieden aan Suriname. Schuldbekentenis hoeft niet meteen te betekenen dat Nederland miljarden claims van nabestaanden om haar oren krijgt.
De Surinaamse regering zou bijvoorbeeld nu al kunnen aansturen, samen met de nabestaande van de Surinaamse slavernij, om hetzelfde te doen wat er in Zuid-Afrika is gebeurd; een op de Ubuntu filosofie, groot gemaakt door de geestelijke leider Desmond Tutu, gebaseerd verwerkingsproces en zo aan te sturen om vergevingsgezindheid.
Geen protocol voor nodig maar daadkracht en durf!
Dr. Ashwin Ramcharan RO