Dat de koers op hol is geslagen kan komen door een bewuste keus van de regering in samenspraak met het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Ik ga er even vanuit dat vicepresident Ronnie Brunswijk zich versprak in een van zân laatste interviews over de koers van de SRD en waarbij hij aangaf dat men de koers wellicht gaat vrijgeven omdat er geen tools zijn om de koers te stabiliseren.
Zoals ik eerder schreef: de Centrale Bank van Suriname (CBvS) is de tandeloze aap. Maar dit wordt het volk niet verteld. Brunswijk doet het gelukkig wel. Hij zegt duidelijk: âals de koers blijft stijgen, heb ik geen tekst meer naar het volkâ, hij begrijpt het, nu de geweldige adviseurs van Potros Santokhi nog. Koersmanagement is ook sturing door perceptie (doet men niet), niet alleen sturing op ingewikkelde metrics (doet men autistisch wel).
Het IMF is vanaf het begin voorstander geweest om de koers los te laten. De regering heeft het niet gedaan en/of gedurfd omdat dan de vlam in de pan zou slaan en het volk gehakt van de nieuwe regering zou maken. Dus heeft men dit uitgesteld. Nu kruipt de koers ongecontroleerd en ontembaar naar de 30 en ik voorspel dat door nog meer import de koers rond de kerst/oud op nieuw ronde 35 staat. Immers, de pagaraâs en Double Blacks moeten toch met valuta betaald worden? En dus gaat stagflatie deze regering killen!
Koers kan naar 50 door stagflatie
Hoe je het draait of keert, door de hardnekkige huidige inflatie, en de steeds stijgende inflatie in Europa en specifiek in Nederland zullen de importen van Suriname alleen maar nog meer valuta vergen; als de prijzen van goederen in Nederland stijgen, zullen de importeurs meer valuta nodig hebben om dat potje bruine bonen te importeren. Dus ontstaat er nog meer druk op de binnenlandse valutavoorraad. Met als gevolg dat de koers nog meer kan oplopen richting de 50.
Als de koers blijft stijgen dan zullen de verstandige vakbonden meer looncompensatie gaan vragen, onderwijzers en verplegers, alle ambtenaren, ook het leger, zullen eisen dat hun lonen stijgen, en als dat gebeurd is de keel van de regering dichtgeknepen, dan kan deze regering, die het druk heeft met de âBeggars clubâ Caricom, het niet meer overzien. De loonprijsspiraal, zoals dat wordt genoemd, kickt in en draait deze regering de nek om. Want waar gaan ze die salarisverhogingen vandaan halen? Juist, door net als de vorige regering monetair te moeten financieren (als ze IMF de deur wijzen) en dus gaat de koers nog meer stijgen.
Toen de regering zich kon voorbereiden heeft ze er niets aan gedaan, de Caricom-show was belangrijker. Men wist al maandenlang dat de Open Market Operations niet werkten zoals het zou moeten. Nu gaat deze regering de rekening betalen, nog mooier ze gaat u de rekening laten betalen voor hun snurkgedrag, terwijl ze lekker in aircokamers hebben zitten snurken tijdens overleggen en nog meer vruchteloze meetings.
Dit allemaal terwijl de Surinaamse economie structureel minder gaat groeien, want investeerders zijn gewoon niet welkom, BIBIS wil geen investeerders, en de interne productie laat al 46 jaar op zich wachten, en dus gaat de strop van stagflatie (stagnatie van groei en inflatie) zich sluiten om de keel van deze regering. Stagnatie betekent geen groei, meer werkloosheid en inflatie betekent dat de werklozen nog meer moeten betalen voor producten in de winkel, met andere woorden; wo pina en uiteindelijk wo dede! Over en uit!
Conclusie
Stagflatie gaat de regering-Santokhi killen. Tenzij deze regering een import ontmoedigend beleid gaat voeren, slim accijnzen en heffingen verhoogd op onnodige artikelen als alcohol, tabak en onnodig pagaraâs en zo nog meer, gaat de deviezenvoorraad onvoldoende zijn en gaat de toename van de schaarste aan valuta door de cambioâs misbruikt worden om de koers te verhogen.
Hogere royaltyâs aan de goudexporteurs vragen, dat durft men niet. Hogere belastingen voor de casinoâs durft men ook niet. En onderhandelen met bedrijven die valuta kopen bij de banken over de hoeveelheid valuta die ze maximaal mogen kopen durft men ook niet. Maar de kleine man, de gemiddelde huishoudens laten doodbloeden en creperen, dat is makkelijk, dus doet men dat. En misschien verdient u deze straf ook.
Laat men zich verdiepen in hoe Brazilië perceptie heeft gebruikt om de koers te stabiliseren.
Dr. Ashwin Ramcharan RO
