Na alle commotie in de media en de gemeenschap omtrent de SLM-affaire is het, met uitzondering van een sobere mededeling van het Openbaar Ministerie dat Prenobe Bissessur en Xaviera Jessurun, twee hoofdrolspelers in de onwelriekende affaire als getuigen zijn gehoord, merkwaardig stil.
Merkwaardig ook omdat volgens het Openbaar Ministerie nog steeds geen verdachten zijn geïdentificeerd. Velen vragen zich af hoe er getuigen gehoord worden zonder dat er verdachten zijn. Zulks ondanks het feit dat gepleegde onoorbare handelingen (waaronder het afsluiten van een lucratief contract ten eigen bate, verkoop van onroerend goed aan slechts één bekende bieder en het inhuren van buitenlandse taxateurs tegen absurde tarieven) genoegzaam bekend zijn. Zodanig bekend zelfs dat De Nationale Assemblee (DNA) om die reden een geplande vergadering heeft afgelast.
Vooralsnog neem ik aan dat het Openbaar Ministerie een legitieme reden heeft voor haar werkwijze in deze zaak.
De stilte vanuit het Openbaar Ministerie kan erop duiden dat justitie mogelijk op het spoor gekomen is van nog meer strafbare feiten. Zo is van één van de zogenaamde getuigen in justitiële kringen bekend dat hij enige tijd geleden onder de vorige regering samen met anderen van de staat Suriname een bedrag van één miljoen euro heeft ontvangen (wederom onder dekking van een lege NV) voor het opzetten van woonhuizen, zonder dat tot op heden één woning is opgeleverd.
Intussen is ook bekend geworden dat momenteel in een gerechtelijke procedure lopende bij het kantongerecht te Paramaribo de vernietiging van het zogenaamde ‘Herstelplan’ wordt gevorderd omdat dat plan is opgezet met voorbedachte rade om crediteuren van de SLM te benadelen. Moest het daarom zo geheimgehouden worden dat zelfs de Raad van Commissarissen daarvan niet op de hoogte was?
Indien de crediteur die de vordering heeft ingesteld in het gelijk gesteld wordt zal het plan dat door de bedenkers en uitvoerders als een wondermiddel wordt gepresenteerd uiteindelijk in de prullenbak terechtkomen. De aan juristen en anderen betaalde tonnen euro’s zal als de zoveelste verspilling van gemeenschapsgeld de historie ingaan. Veel harde valuta voor juridisch prulwerk, net als bij de HPSG-affaire.
Storm in glas water of stilte voor de storm?
Is de geconstateerde stilte, de bekende stilte voor de storm of is het zoals de adviseur van de president, Ron Wijnstekers, de gemeenschap wil doen geloven een “storm in een glas water”, daarmee zijn opdrachtgever “in zijn hemd zettende”? Want had niet dezelfde opdrachtgever/president niet direct nadat de vuile was naar buiten kwam zijn andere adviseur Bissessur onmiddellijk bij het grofvuil gezet? En probeerde die Bissessur niet onmiddellijk daarna in het holst van de nacht het land te ontvluchten? En is ook niet SLM-directeur Paul de Haan in het holst van de nacht het land ontvlucht? Hoezo is er niets aan de hand mijnheer Wijnstekers?
Wet, recht, ethiek en moraal
Volgens Wijnstekers is er een contract, er zijn prestaties geleverd tegen marktconforme tarieven en daarom is er niets onrechtmatigs gebeurd. Daarmee begeeft Wijnstekers zich op glad ijs. De man is accountant en dient juridische vraagstukken over te laten aan juristen. Nog daargelaten het feit dat er alle reden is om aan zijn objectiviteit en onafhankelijkheid te twijfelen.
Recht is heden ten dage – zo begrijp ik het als niet jurist – meer dan alleen letterlijke toepassing van regels. De geschreven wet bepaalt met inachtneming van beginselen als redelijkheid, billijkheid, zorgvuldigheid, regels van moraal en fatsoen, juridische ethiek en de omstandigheden van elk individueel geval uiteindelijk wat in concreto recht is.
Voeg daar nog aan toe bestuursrechtelijke normen als fair play, geen misbruik maken van bevoegdheden/posities, evenwichtigheid en evenredigheid dan zult ook u heer Wijnstekers moeten begrijpen dat het recht echt niet zo simpel is als u het wilt doen voorkomen.
Ook de mededeling van Jessurun dat ministers en de president op de hoogte waren van bepaalde handelingen die zij gepleegd heeft samen met De Haan en Bissessur heft het strafwaardig karakter van hun handelingen niet op. De wet geldt voor eenieder. De president noch ministers mogen daarvan afwijken.
Trouwens heeft Jessurun ook niet in het openbaar verklaard dat zij het zogenaamde team van clusterministers heeft voorgehouden dat zonder het afsluiten van het contract met Bissessur het project stagnatie zou oplopen? En is dat niet een subtiele vorm van chantage?
Rol Openbaar Ministerie
Het is te hopen dat het Openbaar Ministerie de Anticorruptiewet niet alleen naar letter, maar ook met inachtneming van de hierboven genoemde normen toepast net zoals in de gevallen van Robert van Trikt, Ashween Angnoe, Faranaaz Hausil, Ginmardo Kromosoeto en Ashwin Adhin. De gemeenschap heeft recht op effectieve bestrijding van corruptie.
De wetgever heeft aan het Openbaar Ministerie in de Anticorruptiewet een voorhoederol toebedeeld bij de bestrijding van corruptie. Het is van groot belang dat het Openbaar Ministerie die rol met grote voortvarendheid vervult en daardoor het respect en gezag van de samenleving krijgt die het als één van de pijlers van de rechtstaat verdient.
De pijlers van de trias politica dreigen nu wel heel erg scheef te gaan staan. Ook de kamikazecoalitie is niet in staat om verantwoording door de regering af te dwingen. Het blijft vooral bij het afvuren van natte vuurpijlen op de regering. En een president die ondanks dat het land in een crisis verkeert nog steeds denkt dat problemen worden opgelost door statements in den vreemde en ook het eeuwig gezwets van de minister van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking heeft het land meer gekost dan opgeleverd.
Drs. Ewald Badloe
Bestuurs- en bedrijfskundige
