Wij zien een ontwrichting van de cohesie in de samenleving voltrekken. Dit is funest voor de ontwikkeling van Suriname, voor nu en voor generaties hierna. Het effect van de ontwrichting is veel groter dan het leed van de hoge koers. De ontwrichting kan Suriname een eeuw teruggooien.
Waarde van cohesie
Ter verduidelijking, gebruik deze gedachte als analogie: “geld is niet belangrijker dan mijn gezondheid want als ik gezond ben dan kan ik alles terugverdienen”. Dus je wilt als mens in “tact” blijven om weerbaar (financiële) klappen kunnen opvangen. Dit geldt ook voor de samenleving, die moet intact gehouden worden om weerbaar alle problemen aan te kunnen en te kunnen werken aan ontwikkeling. Als die cohesie vernietigd wordt dan blijft uitzicht op economische vooruitgang een illusie.
Een economisch welvarend land biedt geen garantie voor duurzame vooruitgang als er spanningen zijn in de samenleving. Het spreekt voor zich dat de ideale wereld een land is waar er zowel sociale cohesie als economische vooruitgang is, maar de realiteit is vaak anders. In Suriname is het echter nu op alle fronten – economisch, sociaal en maatschappelijk – een drama. Een man made drama!
Bijzondere samenstelling
De Surinaamse gemeenschap is een bijzonderheid door de samenstelling ervan. De samenleving is tot een postzegel klein verkaveld in denominaties, enerzijds een prachtig mozaïek, maar anderzijds een slapende vulkaan. Hoe ontwikkel je zo’n samenleving? De heer Jnan Adhin had hiervoor een concept van “Eenheid in verscheidenheid” bedacht en beschreven. Het is echter geen enkele politieke partij en politicus, op een na, gelukt om het concept in de praktijk in te brengen. Surinamers zijn in de kern vrij racistisch en discrimineren vrij primitief. De magere ontwikkeling van het land is grotendeels ook toe te schrijven aan dat racistisch gedrag.
Men wil in Suriname graag geloven dat het een eenheid is, maar die eenheid is en oppervlakkig en ook nog heel broos. Die broosheid wordt in stand gehouden door de benepen politici met een verdorven inborst. Surinamers geven op dit punt graag de schuld aan de koloniale invloeden. Dat is voor mij een te laffe en goedkope manier om weg te kunnen kijken want je zou ze moeten vragen waar hun eigen verstand en interne beschaving is gebleven. De kolonisten zijn al 50 jaar weg en niemand dwingt jou nog slaafs hen na te doen.
Vrijwel geen van de politici en politieke partijen hebben een visie om het concept van “Eenheid in verscheidenheid” harmonieus, respectvol en ontspannen in te vullen. Als ze iets proberen dan is het niets meer dan gekunstelde schijnvertoningen in lijstsamenstellingen. Het is Bouterse echter als enige gelukt om het concept van Jnan Adhin in de praktijk te brengen. Hij heeft zich kunnen ontworstelen aan koloniale invloeden. Hij heeft zichzelf aan zijn haren kunnen trekken om op dit onderwerp met kop en schouders boven alle Surinaamse partijen en politici te ontstijgen. Onder zijn bewind was niet alleen een samenhang te zien, maar de samenleving was veel egaler, de kleine man voelde zich niet minder dan de Surinamers met een koloniaal elitair gedrag. Suriname was egaler, harmonieuzer en ontspannen. Deze cohesie en egaliteit is nu bruut verstoord.
Sociale ravage
Op dit moment voltrekt zich in Suriname een sociale ravage. De president staat onvoldoende stil bij zijn handelingen die en het beleid dat de sociale cohesie aan het ontwrichten is. Er zijn nu spanningen ontstaan tussen verschillende etniciteiten en religiën. Dit begint ongezonde vormen aan te nemen. Groepen Creolen spreken openlijk uit dat ze geen Hindostaanse president willen, onterecht natuurlijk. President Santokhi wordt door hen nu synoniem gesteld met de Hindostaan, zeer ten onrechte natuurlijk. Andersom hoor je veel Hindostanen nu ronduit uitspreken dat Creolen alleen maar pakketten willen en moeilijk doen omdat een Hindostaan president is, zeer onjuist.
De president lijkt het maar niet te begrijpen hoe de samenleving is gecomponeerd en hoe ermee om te gaan, hij is niet in staat om het concept van zijn oud-partijgenoot in de praktijk te brengen, hij is op dit punt duidelijk het mindere van Bouterse. Santokhi is in staat geweest om in 2,5 jaar de cohesie aan flarden te schieten en blijft kijken alsof hij water ziet branden. Nee, niet water brandt maar het land staat in brand meneer de president.
Er is veel onvrede in het land. Die onvrede wordt veelal vertolkt door vooral Creolen. De Hindostanen duiken weg. Dit doen ze veelal omdat ze zich vereenzelvigen met Hindostaan Santokhi. Een hele foute en onverstandige houding van de Hindostanen omdat Santokhi met zijn beleid juist contraproductief is voor de Hindostanen. De Hindostanen zouden er verstandig aan doen om zich te ontdoen van hun blindelingse sympathie voor de Hindostaan Santokhi.
Dat de Hindostaan graag eindelijk een Hindostaan als president wil zien is begrijpelijk en ook terecht, maar dan wel een Hindostaan die op het punt van “eenheid in verscheidenheid” een topper is, iemand die op dat punt Bouterse kan evenaren of zelfs overtreffen. En die iemand is Santokhi helaas niet, hij heeft het niet.
Oproep
De huidige coalitiepartijen tamboereren te vaak dat zij na elke NDP/Bouterse-regering moeten werken aan het herstel van de economie, wat voor hun synoniem staat voor niets meer dan koersbeheersing, dus geen economische bedrijvigheid of productieverhoging. Andersom zou de NDP/Bouterse nu ook kunnen zeggen dat zij elke keer na een Front-regering hard moeten werken om samenleving uit het moeras van verdeeldheid te halen, om sociale rust en samenhang terug te brengen.
Die sociale samenhang is zoals eerder gezegd veel belangrijker dan de koers van de SRD. Ten overvloede, het is evident dat als het er economisch slecht aan toe gaat men als mens reflexen van eigen volk eerst lijkt te tonen maar daar zit ook de paradox in namelijk hoe brozer de samenleving hoe sneller men in primitieve reflexen schiet.
Mijn oproep aan de samenleving en de politiek is om die cohesie te koesteren en de waarde ervan in te zien. Neem dat mee in het beoordelen van beleid en visie.
Hikmat Mahawat Khan
Noot:
1. Ik ben geen pleitbezorger voor Bouterse en roep iedereen ook op om dit onderwerp niet te vermengen met andere onderwerpen rond hem;
2. Ik ben mij ervan bewust dat het onderwerp gevoelig is, maar ik kies ervoor om een koe een koe te noemen. Ik roep op om ontspannen reflectie te geven op het onderwerp.