Wanneer mensen tegen mij zeggen dat Suriname weinig vooruitzichten heeft om uit onze huidige impasse te komen, en dat het moeilijk zou zijn zaken in het land weer recht te trekken, dan verbaas ik mij wel om de mate waarin mensen werkelijk geloven in wat ze zeggen en denken. Want laten we wel zijn, Suriname zit niet in de problemen omdat de omstandigheden zo moeilijk zijn, Suriname is in de problemen gebracht, omdat men bewust ervoor gekozen heeft, de verkeerde beslissingen te nemen.
Als een kapitein die bewust gekozen heeft zijn boot op een klif te laten opbotsen, omdat de boot in goed vaarwater loodsen tegen de belangen in zou gaan van een groep “machtige mensen”, waar elke regering rekening mee dient te houden. Immers, het zijn deze groeperingen die de partij die aan de macht is, hebben geholpen de verkiezingscampagne te financieren, en deze mensen moeten weer terugbetaald worden. En de belangen van deze machtige mensen gaan nou eenmaal tegen de belangen in van het land.
Protectionisme houdt in, om de lokale producenten de beschermen. In Suriname gebeurt het omgekeerde, de producenten die buitenlandse valuta in het laatje moeten brengen worden geboycot, en de importeurs, die de schaarse valuta juist weg brengen worden gesteund.
Wanneer we als natie vooruit willen komen, dan is het zaak om de vooruitgang niet tegen te werken. We zouden eenieder, die iets voor ons land wil betekenen moeten koesteren en ondersteunen. Helaas is het eerder regel dan uitzondering om eenieder, die iets voor het land wil doen zo veel als mogelijk tegen te werken. Als voorbeeld hoeven we alleen maar te denken aan de vele (export) bedrijven die de laatste jaren hun deuren hebben moeten sluiten. Of mensen als Letitia Vriesde of Clarence Seedorf, die alleen maar tegenwerking hebben mogen ervaren, toen ze iets goeds voor ons land wilden doen.
Tegenwerking komt vaak al vanuit de overheid. Vraag any ondernemer die u kent maar hoe het hun vergaan is op het moment dat ze een bedrijf wilden opstarten. Vertraging bij de KKF, lange lijsten met veelal overbodige bescheiden die overlegd dienen te worden. Veel onnodige bureaucratie. Lange wachttijden, lange rijen, ambtenaren die vreselijk hun best doen om je aanvraag af te keuren, zodat ze je weer weg kunnen sturen. Op alle fronten is opeens alles een probleem, water, elektriciteit en telefonie aanvragen moet zo moeilijk mogelijk geschieden.
Een bankrekening aanvragen kost heel veel tijd, en wordt zo lastig mogelijk gemaakt. Wanneer je dan bij de bank vraagt waarom alles zo stroef verloopt, krijg je als antwoord dat dit gedaan wordt om witwassen tegen te gaan. En wij Surinamers accepteren en geloven dat! Het vreemde van dit alles is, dat de echte grote witwassers rustig hun gang kunnen blijven gaan, terwijl het juist de eerlijke hardwerkende burger is, die op alle mogelijke manieren wordt belemmerd vooruit te komen.
De bureaucratische regels komen veelal vanuit de overheid. Onze landgenoten zelf helpen ook mee om het ondernemersklimaat zo lastig mogelijk te maken. Het fascineert me mateloos te zien hoe de meeste ambtenaren alles fout doen wat er fout gedaan kan worden, belangrijke stukken verliezen, documenten worden verkeerd verwerkt, tegenstrijdige verklaringen of richtlijnen worden afgelegd, stempels worden niet gegeven, instanties werken slecht samen, kortom niemand is scherp, onverschilligheid alom.
Maar het moment dat ze jou of mij kunnen tegenwerken, zijn ze plotseling allemaal ontzettend scherp, niets ontgaat dan hun oplettend oog, en ze zullen altijd wel iets vinden om je weer weg te sturen. Chapeau! Uiteindelijk worden we er allemaal armer van, inclusief de plotseling oplettende ambtenaar.
Natuurlijk zijn er meer aspecten welke onze ontwikkeling tegenhouden, maar deze genoemde punten zijn slechts een paar voorbeelden van hoe wij Srananmans onszelf en elkander zo lelijk in de vingers snijden. En helaas heeft de bestuurlijke leiding van ons land hier veel in bepaald.
Hoe nu verder? We kunnen natuurlijk de schuld aan anderen geven, maar wat als we nu de hand in eigen boezem steken en zelf kijken waar wij schuld dragen? Tenslotte hebben wij toegestaan dat ons dit allemaal kon overkomen. Wijzelf kijken de andere kant uit en zeggen “Winti wai lanti pai”. En het ergste, wij hebben deze regering, de vorige regering, en de voor vorige regering zelf juichend gekozen.
Het antwoord is simpel, er moet een nieuwe frisse wind waaien. Met de oude politieke partijen zullen we nooit vooruitkomen. De toekomst is aan ons wanneer we naar de stembus gaan en ditmaal op de juiste partijen stemmen.
Martin van Leesten
Passie voor Suriname
