Het lijkt erop dat Surinaamse autoriteiten (president, vicepresident, minister van Justitie en andere binnenlandse veiligheidsinstanties) niet waren voorbereid op het vonnis van de heer Bouterse. Ja, wel op het gebied rond de rechtszaal, maar zo bedoel ik het niet. Alsof niet is geanticipeerd op een mogelijkheid die niet ondenkbeeldig was, zeker na het eerdere en gelijke vonnis van de lokale militaire rechtbank in dezelfde zaak. Gaan we weer iets op zijn beloop laten zoals we met zoveel belangrijke zaken doen?
Bij wijze van spreken was de inkt van het vonnis nog niet droog, of het woord gratie was links en rechts te horen. Dus hebben we nu aan de ene kant gevangenisstraf als vonnis van de rechter en aan de andere kant gratie als tjé poti alternatief voor gevangenisstraf. En de veroordeelde zelf? Die is nergens te bekennen. Taal noch teken. Dat kan toch niet waar zijn?! Waar denkt u aan?
Gratie is geen alternatief voor gevangenisstraf. Gratie is een gunst, een humaan gebaar van een staatsautoriteit aan een door de rechter veroordeelde. De president (in Suriname schenkt die gratie) kan een door de rechter opgelegde straf of maatregel verminderen. Maar hoe komen we erbij dat, nog voordat de heer Bouterse één minuut van zijn straf heeft gezeten, hij gratie verdient? Op grond van wat? Op grond van dat hij president was? Maar dat is het nu juist. Bouterse is niet veroordeeld voor zijn gedrag als president of leider van de NDP, maar voor zijn gewelddadig en bloedig militair gedrag met doden in december 1982. Daarvoor is de man gestraft, niet omdat hij politicus of politiek leider van de NDP is!
Ik las op zijn Facebookpagina de reactie van de Surinaamse president op de veroordeling van Bouterse en vervolgens las ik dit artikel. Wat demonstreert de man leegte. Natuurlijk moet Bouterse de cel in, stel je voor zeg. Maar er is wel degelijk een optie voor de cel. Zie het eind van dit artikel. De manier waarop we (dus ook onze leiders) in Suriname met hevige en pijnlijke confrontaties met onszelf omgaan geeft te denken. Het is alsof we iets willen, maar niet durven. Alsof we geen ruggengraat, geen botten en geen ziel hebben. Gebrek aan zelfvertrouwen? Gebrek aan liefde voor elkaar? Gebrek aan bestuurlijke vaardigheden? Gebrek aan moed? Precies daar – tussen willen en niet durven – bloeit onze nationale verwaarlozing en verdampt onze maatschappelijke moraal. Waar zijn we bang voor?
Als ik adviseur was van de president van Suriname en zijn minister van Justitie en Politie zou ik ze het volgende adviseren. Plaats de heer Bouterse niet in Santo Boma en geef hem geen gratie, niet nu. Maak van zijn lievelingsbuitenverblijf Brokobaka zijn gevangenis. Om dat voor Suriname en voor hem veilig te doen, zijn er een aantal fysieke, juridische en economische maatregelen vereist en een hele goede communicatie en verbinding met de bevolking. Aangezien Suriname niet het eerste land is dat een veroordeelde leider met permanente huisarrest straft, kan ze advies inwinnen in landen met ervaring op dit gebied. Waar hebben we een minister van Buitenlandse Zaken en ambassades voor? De andere optie? Er is geen andere optie! Er is een vonnis dat uitgevoerd moet worden. Doe het fatsoenlijk en doe het zo snel mogelijk, voordat er onbestuurbare processen op gang komen!
Overigens, wie denkt dat 20 jaar huisarrest geen straf is, heeft in haar/zijn leven nog geen minuut vrijheid geproefd!
Filia Kramp
