Als we president Santokhi moeten geloven, zijn onder zijn leiding de grootste maatschappelijke problemen van Suriname opgelost. Hij begint nu aan zijn klus in de gezondheidszorg.
De leiders van de gevestigde Surinaamse politieke partijen doen elkaar na in gedrag, in taalgebruik, in presentatie en in hun onvermogen om een praktische en duurzame maatschappijvisie te ontwerpen voor het bestuur van hun land. Het is mentale vadsigheid en gebrek aan bestuurlijke moed. Gedragingen die we ons door rijke landen laten aansmeren als zijnde kenmerken van een ontwikkelingsland, wat een waardeloos excuus is van de bedenkers van het woord ontwikkelingsland, om hun medeverantwoordelijkheid voor onze misère te ontlopen.
Het is verkooppraat voor zogenaamde ontwikkelingsprojecten; de prijs van de koop staat niet in verhouding tot wat je als koper ervoor krijgt. Want de kosten – inclusief de wederzijdse corruptie waarmee de transactie gepaard ging – worden na de verkiezing op de zwakste partij afgewenteld.
In vergelijking met voorgaande burgerregeringen, maakte de regering onder leiding van Santokhi reuzenstappen wanneer het om zulke (bijna) transacties ging. Als presidentskandidaat beloofde Santokhi samenwerking en matiging, maar eenmaal president werd zijn primaire doel geld en nog eens geld, niet het welzijn van Surinamers. Santokhi koos voor een primitief soort kapitalisme door Maslow’s piramide en de natuurlijke ordening van het menselijk bestaan (eerst gezonde mensen, dan gezond kapitaal) te negeren. Geld vergaren voor zijn politieke sponsoren werd belangrijker dan de gezondheid en het welzijn van Surinamers; net als in de tijd van katibo en kontraki.
En nu aan de vooravond van de volgende verkiezing, blijkt Santokhi in Guyana gesprekken gehad te hebben met een mega-investeerder in gezondheidszorg, die hij uitnodigde naar Suriname te komen voor business. Want Suriname heeft al decennia dringend behoefte aan betere gezondheidszorg en dat gaat Santokhi in zijn laatste jaar fixen.
Laat me vooropstellen, ik vind al decennia dat Surinamers betere gezondheidszorg verdienen. Ik bracht mijn intellectueel/cognitief en persoonlijk kapitaal in als bescheiden bijdrage voor verbetering. Al jaren schrijf en spreek ik over de slechte kwaliteit van onze gezondheidszorg. De slechte kwaliteit van het systeem, het toezicht, het bestuur & leiderschap, het beheer, het aanbod, de opleidingen, de voorzieningen, de cultuur en de infrastructuur. Ieder initiatief dat bijdraagt aan duurzame verbetering – hoe klein dan ook – juich ik daarom toe. En beroepsmatig heb ik een trackrecord in verschil zien tussen red flags en business banners.
Suriname doet het na 50 jaar onafhankelijkheid, nog steeds met het gedachtengoed en de gezondheidsmodellen die Nederland achterliet. En 50 jaar geleden al hadden dit gedachtengoed en de modellen hun uiterste houdbaarheid bereikt. Dat vonden de Nederlanders ook, gezien de verschillende transformaties waar zij vanaf de jaren 60 van de 20e eeuw, hun gezondheidszorg aan onderwierpen.
Wat we nu in Suriname hebben is een rudimentair en verwaarloosd overblijfsel van wat ooit goed genoeg was. Nu worden we er zieker van dan beter, maar aangezien we niet aan benchmark doen en geen data bijhouden, is alles wat hierover wordt gezegd speculatie. En hoe langer we speculeren, hoe moeilijker verbeteren wordt, want de verwaarlozing en het ethisch verval zijn de norm geworden en daaromheen hebben zich subsystemen gevestigd die – net als houtschimmels op dode bomen – cultuur ontwikkelen die zich voegt in het bestaande ecosysteem. Een ecosysteem kan duurzaam ziekteverwekkend zijn!
De vorige president ging aan het eind van zijn eerste regeertermijn met een groot gevolg family and friends naar China voor geld voor de bouw van een nieuw academisch ziekenhuis in Wanica. Volgens één van zijn adviseurs zou dit ziekenhuis het meest grote en moderne ziekenhuis in Zuid-Amerika worden. Dat ziekenhuis kwam nooit. Saillant detail: voor deze presidentiële China-zakenreis werd het enige intercontinentale toestel van Surinam Airways gebruikt en zette dit bedrijf zijn betalende klanten (toeristen, mensen op terugreis na werkbezoek, etc.) dagenlang in de wachtrij.
We weten intussen, Santokhi wil Bouterse overtroeven in alles. Dus komt nu de oprichter en eigenaar van Mwale Medical and Technology City, de in New York wonende Keniaan Julius Mwale, moderne gezondheidszorg naar Suriname brengen. Een megagezondheidszorgproject dat binnen 3-6 maanden van start zal gaan, na een “zorgvuldige planning en financiering door partners en investeerders”.
Wie de partners en investeerders zijn, wordt niet gemeld, ook niet het kapitaal dat ze inbrengen. Volgens de berichten zal de focus van dit project liggen op: verbeteren van ziekenhuismanagement, implementeren van slimme stadsconcepten en internationaal medisch toerisme in samenwerking met – jawel – Surinam Airways.
Wie is Julius Mwale? Een ondernemer in hightech. Zijn verhaal vertelt als de Keniaanse jongensdroom, ook al woont hij al heel lang niet meer in Kenia. Ooit was hij een militair in het Keniaanse leger dat hij – volgens zijn verhaal – ontvluchtte omdat hij met de overheid in conflict raakte over het intellectueel eigendom van zijn technische uitvinding. Vervolgens werd hij asielvluchteling in verschillende Afrikaanse landen en belandde via die route in de USA.
Het keerpunt in zijn leven kwam, toen hij wonend in een asielverblijf in de USA, in de nasleep van 9/11 een techniek bedacht (de two-factor authentication technology) die bankennetwerken beveiligt tegen terroristische aanvallen. Om een lang verhaal kort te maken. Hij richtte een bedrijf op (SBA Technologies Incorporation), kreeg de New Yorkse overheid zover dat deze een wet maakte die banken verplichtte gebruik te maken van zijn two-factor authentication.
In 2005 werd zijn uitvinding gepatenteerd, grote banken gingen ermee werken en Mwale werd een man van miljarden US-dollars met een privéjet. Hij besloot de weldoener van zijn geboortedorp te worden en dit dorp (Butere) te ontwikkelen tot een internationale hub met voorzieningen voor medisch toerisme rond het lokale Hamptons Hospital.
Mwale droomt groot en staat met zijn fortuin niet op de lijst van Fortune of Forbes. Op vragen over zijn fortuin geeft hij ontwijkende antwoorden. Hij noemt zichzelf een miljardair van ideeën, wiens doel is Afrika te transformeren zodat 800 miljoen Afrikanen in 2050 qua inkomen bij de middenklasse horen.
Het is nu tijd dat Surinamers voor een president v/m gaan die hun gezondheidszorg niet minacht!
Filia Kramp