Collegegeld in dollars, gebrekkige faciliteiten en willekeur in het afstudeertraject maken studeren aan de universiteit tot een onmogelijke opgave – met desastreuze gevolgen voor de toekomst van Suriname.
De Anton de Kom Universiteit van Suriname (AdeKUS) zou de motor moeten zijn van vooruitgang in ons land. Een plek waar jonge mensen hun talenten ontwikkelen en waar de kiem wordt gelegd voor de academici en professionals die Suriname zo hard nodig heeft. De werkelijkheid is helaas een stuk minder rooskleurig. Steeds vaker voelen studenten zich niet gesteund maar tegengewerkt. In plaats van kansen stuit je op muren.
In haar jaarrede gaf de president nog een hoopvolle uiteenzetting: onderwijs zou toegankelijk worden voor eenieder, betaalbaar en inclusief. Het was een boodschap die veel jongeren kracht gaf. Maar wie vandaag bij de universiteit aanklopt, merkt dat die woorden daar geen gewicht hebben. Het lijkt alsof AdeKUS zich onttrekt aan het nationale beleid en haar eigen regels bepaalt, hoe onredelijk ook.
Het grootste struikelblok is het collegegeld dat in Amerikaanse dollars wordt vastgesteld. Iedereen weet hoe zwaar die koers drukt op gezinnen die in Surinaamse dollars verdienen. Het is niet alleen moreel verwerpelijk, het druist ook in tegen onze wetgeving: het is verboden om producten of diensten in vreemde valuta aan te prijzen. Toch eist de universiteit dit doodleuk van haar studenten.
Vooral limietstudenten zijn de dupe. Zij moeten hetzelfde betalen, vaak duizenden dollars, zonder dat daar daadwerkelijk colleges tegenover staan. Betaal of je studeert niet af – dat is de keiharde boodschap. Het voelt als een vorm van chantage en zeker niet als beleid van een instelling die kwaliteitsonderwijs zegt na te streven.
Wie het onrecht probeert aan te kaarten bij het ministerie van Onderwijs, krijgt geen luisterend oor. Studenten worden afgescheept met onprofessionele e-mails waarin doodleuk staat dat limieters maar naar de NOB-bank moeten om een lening af te sluiten. Alsof studeren in Suriname alleen is weggelegd voor wie bereid is zichzelf diep in de schulden te steken. Dat is geen beleid, dat is de deur dichtgooien voor jongeren die willen investeren in hun toekomst.
Het afstudeertraject is een ander hoofdpijndossier. Waar deze fase een bekroning zou moeten zijn, verandert het vaak in een lijdensweg. Studenten moeten absurde bedragen betalen, inclusief koersverschillen, om ĂĽberhaupt hun scriptie te mogen inleveren. Wie niet betaalt, komt simpelweg niet verder. Het is onderhandelen met het mes op de keel.
En dan is er de schrijnende ongelijkheid. De overheid maakte onlangs geld vrij om Surinaamse studenten in het buitenland te ondersteunen bij hun afstuderen. Voor studenten aan onze eigen nationale universiteit was er niets. Hoe leg je dat uit? Is een student die in Nederland of Cuba studeert meer waard dan degene die in Paramaribo keihard ploetert?
Suriname kampt al jaren met een tekort aan hoogopgeleiden. We hebben artsen, ingenieurs, juristen, economen en onderzoekers nodig. Maar in plaats van dat de universiteit dit tekort helpt wegwerken, lijkt ze het probleem alleen maar groter te maken. Wie ontmoedigd raakt door torenhoge kosten, eindeloze bureaucratie en een gebrek aan faciliteiten, haakt af. En wie wel afstudeert, kiest vaak voor het buitenland. Zo jaagt de universiteit het talent dat ons land broodnodig heeft juist weg.
Alsof de financiële en administratieve drempels nog niet genoeg zijn, ontbreekt het ook aan elementaire voorzieningen. De bibliotheek is hopeloos verouderd. Toegang tot actuele data is minimaal. Er zijn nauwelijks studieruimtes waar studenten in hun vrije tijd terechtkunnen. En digitale ondersteuning is beneden peil. Onderzoek doen in zulke omstandigheden is niet alleen frustrerend, het is soms gewoon onmogelijk.
Wat dit alles extra wrang maakt, is dat AdeKUS zich graag tooit met internationale begrippen en mooie logo’s. Vooral de Sustainable Development Goals, en in het bijzonder SDG 4 over kwaliteitsonderwijs, worden breed uitgedragen. Maar in de praktijk wordt dat ideaal met voeten getreden. In plaats van inclusiviteit en gelijke kansen krijgen studenten ongelijkheid, willekeur en frustratie.
Tijd voor verandering
Het is tijd dat de universiteit de spiegel durft op te pakken. De studenten zijn geen melkkoeien, geen obstakels en zeker geen lastposten. Zij zijn de toekomst van Suriname. Als we echt willen bouwen aan een beter land, kan de universiteit het zich niet veroorloven om jongeren de toegang te ontzeggen of hen op te zadelen met onbetaalbare schulden.
Onderwijs hoort deuren te openen, geen sloten te plaatsen. Het hoort hoop te geven, geen wanhoop. Suriname heeft talent genoeg. Wat ontbreekt is een universiteit die haar verantwoordelijkheid neemt.
Zolang AdeKUS barrières blijft opwerpen, torpedeert zij niet alleen de dromen van haar studenten, maar ook de vooruitgang van ons land.
Raoûl Hellings
Student master Sustainable Development
NB. Ik ben geen limieter, maar dat maakt de situatie niet minder erg.
