De situatie in het land wordt met de dag onduidelijker. Aan burgers werd voor de verkiezingen van 25 mei 2015 gezegd dat alles in orde was. Suriname stond er economisch goed voor. Na de verkiezingen hadden we niet alleen een crisis, maar ook een wereldcrisis. Inmiddels is gebleken dat van een wereldcrisis geen sprake is. Met het internet kunnen mensen zelf nagaan hoe de wereldeconomie ervoor staat.
Toen werden we opgeschrikt door die enorme verhogingen bij de EBS en SWM. Ook andere goederen werden aanzienlijk duurder. Alsof dit niet genoeg was, werd onze munt ook nog gedevalueerd. Het geheel aan verrassingen werd vervolgd met het aankloppen bij het Internationaal Monetair Fonds voor het aanvragen van een lening.
Alsof dit volk niet al genoeg aan zijn hoofd heeft, worden we ook nog geconfronteerd met een ‘constitutionele crisis’. De crisis zou het gevolg zijn van een uitspraak van de krijgsraad die in een vonnis van 9 juni 2016 heeft bepaald dat de schorsing van het 8 Decemberstrafproces moet worden opgeheven. In 2012 nog, na de aanname van de Amnestiewet, zei de krijgsraad op voorstel van auditeur militair Roy Elgin, dat een in te stellen constitutioneel hof zich moest buigen over deze wet. De krijgsraad concludeerde op 9 juni dat vier jaar te lang is voor het instellen van een constitutioneel hof. De redelijke termijn is volgens de krijgsraad hierdoor overschreden.
De uitspraak van de krijgsraad kwam als donderslag bij heldere hemel. “Hoera,” riepen de nabestaanden voorzichtig. “Constitutionele crisis,” riep het kamp van de hoofdverdachte tevens president Desi Bouterse. “Verstoring van het evenwicht tussen de drie machten: de uitvoerende-, wetgevende- en rechterlijke macht,” aldus Bouterse. Volgens de president werd hem dit onder de aandacht gebracht door zijn minister van Justitie en Politie, Jennifer van Dijk-Silos.
Er ontstond in de pers een polemiek tussen voor- en tegenstanders van de uitspraak van de krijgsraad. Alles wat krom was, werd recht gesproken. Bouterse kwam in De Nationale Assemblée niet verder dan te vertellen dat krachten ons willen afstevenen met een chaos. Helaas ging de president niet nader in op zijn geponeerde stellingen. Na zijn toespraak was de onduidelijkheid alleen maar groter. Fractieleiders mochten in slechts twee minuten een statement maken. Tot een discussie kwam het niet.
De vragen die nu rijzen: mocht de krijgsraad besluiten dat het 8 Decemberstrafproces moet worden vervolgd? En mocht De Nationale Assemblée in 2012 een Amnestiewet aannemen, terwijl er een zaak bij de rechter was? Op beide vragen geven staatsrechtsgeleerden, politicologen en politici verschillende antwoorden. Dit geeft al aan hoe groot het gemis van een constitutioneel hof is, dat sinds 1975 in de grondwet is opgenomen. Gelukkig komt er nu naar alle waarschijnlijkheid wel zo een hof.
Helaas zal de ontwerpwet die handelt over het constitutionele hof, het predicaat ‘omstreden’ kunnen krijgen vanwege de haast en de schijnbaar onduidelijke motieven die achter de snelle behandeling van dit wetsontwerp zitten. Is de behandeling van dit wetsontwerp bedoeld om de rechtsstaat te versterken of om de belangen van enkele personen te beschermen? Time will tell!