Het Comité Slachtoffers en Nabestaanden van Politiek Geweld heeft op vrijdag 8 december een gedenkwandeling gemaakt vanaf het Monument van de Binnenlandse Oorlog, een conflict dat 450 militairen en burgers het leven koste, naar het Monument Bastion Veere in Fort Zeelandia, de plek waar vijftien Surinamers, 35 jaar geleden het leven werd ontnomen. Bij deze gelegenheid onthulde het Comité het symbolische ‘het pad van verzoening’.
Humphry Jeroe, voorzitter van het Comité Slachtoffers en Nabestaanden van Politiek Geweld, gaf aan dat het idee van een verzoeningspad is overgenomen uit Zuid-Afrika. Het is een voorstel van Stanley Henkeman en Eddie Wewe, die beiden de onthulling deden.
De bedoeling van het pad is om de pijn en het leed van slachtoffers van politiek geweld met elkaar te verbinden in plaats van die gescheiden te houden. “Het moet ons tonen dat mensen die eerder vijanden waren samen op het pad kunnen lopen en dat er niet meer naar wapens gegrepen hoeft te worden om conflicten op te lossen.”
Dew Baboeram (Sandew Hira), die zich inzet voor verzoening en aanwezig was bij de onthulling van dit symbolisch verzoeningspad, zegt aan Suriname Herald dat deze dag voor hem een trieste dag is. Hij is echter hoopvol gezien de belangrijke stap die met dit pad gezet wordt. “Op deze dag van nationale rouw gedenken we de overledenen van 8 december en alle slachtoffers van de periode van de Binnenlandse Oorlog. Het is een heel moeilijk proces om te moeten gaan door een periode van haat en woede, die er terecht is bij mensen die familie hebben verloren door een onnatuurlijke dood, om te kunnen komen op het punt van vrede, rust en verzoening. Dit is niet makkelijk,” zegt Baboeram.
De twee monumenten symboliseren een verbintenis met daartussen een fysiek pad dat moet bijdragen aan dit verzoeningsproces. Baboeram hoopt dat iedere Surinamer tenminste een keer in dit leven op dit pad kan lopen. Hij ziet graag dat deze symboliek doorgegeven wordt in het onderwijs, aan jonge Surinamers en dat zij op dit pad mogen lopen en snappen waarom zij dat doen.
Het symbolische pad van verzoening bestaat uit enkele markers bestaande uit een bord met een plakkaat in de vorm van een pijl die vanuit de ene gedenkplaats wijst naar de andere en terug en stenen voeten die richting het Fort Zeelandia gaan en ook voeten die weer teruglopen richting het Monument van de Binnenlandse Oorlog.
Na een kranslegging en gedenkwoord bij het Monument van de Binnenlandse Oorlog moest dit ritueel herhaald worden bij het Monument van Bastion Veere, maar vanwege miscommunicatie werd het comité de toegang tot het fort geweigerd. De kransen werden door de teleurgestelde comitéleden bij de poort achtergelaten, maar de symboliek van ‘het pad van verzoening’ is nu wel een fysieke werkelijkheid.
