Bij de Saamaka alleen moet de wettelijke erkenning van hun grondgebieden alleen nog plaatsvinden. Ze moeten hun rechten op de gronden nog krijgen. De vereisten waren dat het vonnis gepubliceerd moest worden, wat ook is gebeurd. Verder moest de Saamaka stam een bepaald bedrag krijgen van de staat, wat ze ook hebben gekregen. Echter kan de wettelijke erkenning, waarop zij recht hebben alleen door wetgeving.
“Als door de gemeenschap wordt geklaagd, dat het vonnis niet wordt uitgevoerd hebben ze gelijk. Hun geklaag is bovendien ook terecht,” zegt Patricia Meulenhof, voorzitter van de presidentiĆ«le commissie grondrechtenvraagstuk, in gesprek met Suriname Herald. Het traditioneel gezag van Brokopondo heeft zich onlangs weer geuit over het niet uitvoeren van het Saamaka-vonnis door de staat Suriname.
In 2017 werd de staat Suriname veroordeeld door het Inter-Amerikaans Hof voor mensenrechten. “Het Inter-Amerikaans Hof heeft de staat Suriname verplicht om met wetgeving te komen, maar dat is na jaren nog steeds niet gebeurd. De NDP en BEP waren in de gelegenheid om dat te doen, maar ook zij hebben het laten liggen,” vertelt de commissievoorzitter.
Ook kapitein Hendry Kaffe van Brokopondo, deelt dezelfde mening. Hij klaagt en zegt dat het Saamaka-vonnis bewust niet wordt uitgevoerd. “Er is een vonnis dat uitgevoerd moet worden en tot heden is er nog niets gedaan. Waarom is het zo moeilijk voor de regeringen om het grondenrechtenvraagstuk op lossen. Ex-president Ronald Venetiaan met zijn tien schone vingers heeft niets laten uitvoeren. De regering-Bouterse is daarna gekomen, heeft tien jaar gezeten en had zoveel beloofd maar ook niets gedaan. Wanneer de binnenlandbewoners rechten krijgen op de gronden, weten we waar we staan en waar we aan toe zijn.”
Meulenhof legt verder uit dat niet alleen een groot deel van Brokopondo is uitgegeven als concessie, maar ook in Marowijne en andere delen van het binnenland is dat het geval. De minister van Natuurlijke Hulpbronnen, David Abiamofo, zou nu wel met een Surinaamse kaart moeten komen en aangeven waar er allemaal als concessie is uitgegeven. Hiermee kunnen we een beter beeld hebben van de uitgegeven concessies. Als deze regering vindt dat ze transparant zijn, moeten ze de informatie met de gemeenschap delen.
Wat ook volgens de grondenrechten deskundige niet naar voren wordt gebracht is dat de in stam wonende en tribale volkeren geen recht zullen krijgen op de bodemschatten en bossen, dat zegt het Hof niet. āHet Hof zegt, wat je traditioneel gebruikt daarvan krijg je recht. Wat men moet doen is dat men de mensen wel moet horen en tot ze praten, zodat ze toestemming kunnen geven wanneer zij de gronden gaan gebruiken of uitgeven.ā
De nog uit te voeren vonnissen door de staat Suriname zijn het Moiwana-, Galinea- en Lokono vonnis.
Simone Awanna
