Aan het eind van het jaar worden er voor enkele Afro-Surinaamse gezinnen rituelen uitgevoerd voordat zij het nieuwe jaar ingaan. Het begint met een grondige schoonmaak van het huis en het erf. Tijdens het bidden wordt opnieuw gevraagd om kracht, wijsheid en economisch voordeel voor het gezin.
| ADVERTENTIE |
  |
Het ritueel begint met een gebed op het perceel, waarbij een kalebas met water of melasse water wordt gebruikt om de voorouders en de yeye’s, oftewel winti’s, te bedanken voor het afgelopen jaar. Ook wordt gevraagd dat de deuren en wegen open mogen staan voor voorspoed en welvaart.
Dankbetuigingen gaan niet alleen over het vermijden van ongelukken of inbraken, maar ook over het waarderen van alle mooie momenten en het overwinnen van uitdagingen in het afgelopen jaar. Tijdens de gebeden wordt ook aandacht besteed aan positieve ontwikkelingen op de werkvloer.
Het is van groot belang om te vragen om alles wat mensen op aarde kunnen gebruiken om vooruit te komen in het leven. De doelen en vooruitzichten worden uitgesproken over het erf en de familieleden. De voorbereidingen beginnen ruim voor de feestdagen, en de laatste rituelen worden vóór middernacht op de laatste dag van het jaar afgesloten met een gebed.
Bepaalde bonumans en -vrouwen stoppen rond 15 december met hun spirituele werkzaamheden, niet alleen om een rustperiode in te lassen, maar ook uit respect voor de christelijke gemeenschap die de geboortedag van Jezus Christus herdenkt van 24 tot 26 december. De werkzaamheden hervatten kort na de jaarwisseling.
Andere bonumans en -vrouwen werken door, omdat zij niet gebonden zijn aan de herdenking van de geboortedag van de Zoon van God. Binnen het wintigeloof staat de mens centraal, met God (Anana Keduaman Keduanpon) aan de top, samen met de winti’s van de grond, het water, het bos en de lucht, en de yorka’s en kabra’s (voorouders) worden ook geëerd.
In de winti-bribi-gemeenschap begint elk gebed met Anana. Het verschil tussen twee groepen in deze gemeenschap is de dualisten die zowel het wintigeloof belijden als trouw zijn aan de kerk, en de wintibelijders die afstand hebben genomen van christelijke elementen. Deze laatste houden geen rekening met christelijke feestdagen en voeren hun rituelen normaal uit.
Het moment voor de swit watra wordt voorafgegaan door het reinigen van het lichaam en de ziel met een watra gemaakt van blauwsel. Dit wordt gedaan om negatieve woorden te verwijderen en de weg naar geluk en succes te openen na het baden in de swit watra.
Het maken van de swit watra is eenvoudig. Bloemen zoals rozen, fayalobi’s, jasmijnbloemen, een orgeade, een champagne, een swit sopi en geluksolie worden gebruikt om al het positieve aan te trekken dat mensen nodig hebben in het leven. Sommige mensen voegen andere dranken toe aan hun watra, afhankelijk van hun persoonlijke voorkeur. Een swit watra moet niet alleen lekker ruiken, maar ook goed aanvoelen. Het is belangrijk om te controleren of de watra goed is voordat je begint met baden.
Tijdens en na het baden wordt gebeden voor kracht, wijsheid, geld en het openen van wegen om al het positieve te ontvangen. Bij het nemen van een wasi wordt een pangi (kleed) gedragen. Na het baden droogt men niet af met een pangi, maar blijft men rustig zitten tot het water verdampt is. Dan kan men nieuwe en schone kleding dragen en wachten tot middernacht, wanneer de pagara wordt afgesloten en er opnieuw gelukwensen worden uitgesproken na een gebed. Zo verlopen de afsluitingsrituelen van het jaar bij wintibelijders, hoewel er verschillen kunnen zijn vanwege unieke familierituelen.
