Suriname is sterk afhankelijk van mineralen. In 2022 kwam 53 procent van de staatsinkomsten uit de mineralensector, waarvan een groot deel afkomstig was van de activiteiten van Staatsolie, vanwege de hoge prijzen. Het nadeel hiervan is dat het slechts om één bedrijf gaat. Mocht dit wegvallen, betekent dit direct een zware klap voor de economie. Voor een land met een economie gebaseerd op mineralen zijn er valkuilen.
ADVERTENTIE |
Dit werd vermeld door Staatsolie-directeur Annand Jagesar tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES). Met de grote ontwikkelingen die voor de boeg staan, noemde de directeur enkele zaken in de Surinaamse olie- en gassector. Gezien de mogelijke valkuilen benadrukte hij opnieuw hoe belangrijk het is om de economie te diversifiëren.
Hij vroeg zich af of het land, oftewel de instituten, hierop voorbereid zijn. Een ander punt is dat de sector niet hernieuwbaar is, wat betekent dat als de helft van de productie wegvalt, dit direct leidt tot een terugval van twee derde van de inkomsten voor de staat.
Als voorbeeld noemde hij Angola, waar de productie 1,8 miljoen vaten per dag bedroeg. Het land maakte een bloeiperiode door, totdat de productie daalde naar 1,1 miljoen vaten. Misschien is de productie niet het grootste probleem. De grootste zorg is de prijs, stelt Jagesar.
In Suriname is dat ook gebeurd. Telkens kwam de overheid in de problemen wanneer de olieprijs ongunstig uitviel. Bij elke daling van US$ 10 per vat ontvangt de overheid US$ 40 miljoen minder. Met de offshore productie erbij betekent dit US$ 450 miljoen minder voor Suriname op de hoogtijdagen.
Daarnaast moeten bij de valkuilen ook zaken als de resource curse in overweging worden genomen, waarbij corruptie en slecht bestuur een rol spelen. Venezuela en Nigeria zijn hier voorbeelden van.
Het heeft wel nadelen voor andere sectoren. Iedereen wil de oliesector in vanwege het goede salaris. Wanneer deze sector ten einde komt, weet het land niet hoe het verder moet om geld te verdienen in andere sectoren. Verder kan er oververhitting van de economie plaatsvinden, meent de topman van Staatsolie. De grote instroom van valuta zorgt voor een sterke munteenheid.
Het feit is dat Suriname aan de vooravond staat van grote ontwikkelingen. Suriname zal zijn rijkdommen goed moeten beheren. Wat niet zal werken, zijn systemen uithollen, excessief lenen en hopen op een goede afloop. Wat wel zal werken, is een goed ingericht politiek systeem met een onbaatzuchtige overheid.
Jagesar pleit voor het verder ontwikkelen van instituten en waar nodig nieuwe op te richten. Suriname moet investeren in duurzame sectoren. Het hebben van een soeverein welvaarts- en stabilisatiefonds is noodzakelijk. De vraag wat het beste is voor Suriname moet altijd op nummer één staan, aldus de Staatsolie-topman. Zijn inleiding had als thema: “Nooit meer arm!?”