Grote woede heerst onder gouddelvers en ondernemers in het gebied Kamp 21 in Matawai, nadat de politie vrijdag met harde hand overging tot ontruiming van hun kampen. Volgens betrokkenen zijn meer dan 120 kampen, inclusief werkplekken en verkoopstandjes, met geweld vernietigd.
De actie, die is uitgevoerd op bevel van de stichting onder leiding van Demusha Ceder, heeft kwaad bloed gezet bij de bewoners en werkers in het gebied. Volgens verschillende goudzoekers is de ontruiming zonder waarschuwing vooraf uitgevoerd.
“Den skowtu kon nanga bigi wagi en broko alles. Wi no abi presi fu go wroko moro. A vrouw san abi a stichting gi opdracht fu kon broko den kampu. A no kan,” zegt een boze gouddelver.
Jongeren hard getroffen
Ondernemer Edgar Valentijn, die al drie jaar actief is in het kamp, spreekt van grootschalige schade. “Het zijn vooral jongeren uit het Matawai-gebied die hier werken. Mijn kamp is vernietigd, inclusief twee crusherbakken. Wie gaat dat vergoeden?” aldus Valentijn, die de investering op miljoenen Surinaamse dollars schat.
Hij stelt dat het traditioneel gezag medeverantwoordelijk is voor de ontruiming. “Voor mij bestaat er geen granman. Die man handelt naar het woord van de regering. Hij komt niet op voor zijn volk,” aldus de ondernemer, zichtbaar geëmotioneerd.
Gebrek aan overleg en waarschuwing
Een andere ondernemer benadrukt dat er bij een eerdere ontmoeting met vicepresident Ronnie Brunswijk nadrukkelijk toestemming was verleend voor jongeren uit dorpen als Jacob, Misalibie, Baling en Bila Watra om in het kamp te werken. “Het is onbegrijpelijk dat de ontruiming zonder enig overleg heeft plaatsgevonden. Plotseling stonden de agenten op ons dak. Alles is stukgeslagen.”
De ondernemers zijn vooral boos over het uitblijven van communicatie. “Als men eerst met ons had gesproken, had het anders kunnen verlopen. De stichting moet ordenen, maar dat kan ook op een menselijke manier,” merkt een andere gedupeerde op.
Basya roept op tot actie
Basya Roberto Elmond uit het Matawai-gebied keurt de gang van zaken eveneens af. Hij stelt dat het traditioneel gezag geld zou aannemen van derden om mensen het gebied binnen te brengen.
“Er waren security guards aangesteld, maar omdat ze niet betaald werden, zijn ze vertrokken. De veiligheid is sindsdien niet gegarandeerd.” Elmond roept zijn stamgenoten op om in actie te komen. “Laat dit niet zomaar passeren. We moeten voor onze belangen opkomen.”
Reactie politie en stichting
De Gewestelijk Politiecommandant (GPK) van Brokopondo, bevestigde dat de politie handelde op verzoek van de stichting. “Het is Demusha Ceder die ons heeft ingeschakeld. Voor verdere vragen verwijs ik u naar haar.”
Suriname Herald heeft contact opgenomen met Ceder, bestuurslid van de betrokken stichting. Zij gaf echter aan niet te willen reageren op vragen over de ontruiming.
De situatie in Matawai blijft voorlopig gespannen. Gouddelvers en ondernemers eisen nu compensatie en een duidelijker beleid rond ordening in het gebied.