Afro-afstammelingen in vier Amazonelanden leveren uitzonderlijke prestaties op het gebied van natuurbeheer, blijkt uit nieuw onderzoek van Conservation International,die is gepubliceerd in Nature Communications Earth and Environment.
De studie onderzocht gronden van Afro-afstammelingen in Brazilië, Colombia, Ecuador en Suriname en stelde vast dat daar sprake is van aanzienlijke lagere ontbossingspercentages en grotere hoeveelheden biodiversiteit en niet-herstelbare koolstof, dit is koolstof die, als ze verloren gaan door aantasting van ecosystemen, gedurende ten minste 30 jaar niet opnieuw kan worden vastgelegd.
Het artikel is de eerste peer-reviewed studie die statistische, ruimtelijke en historische data combineert om de sleutelrol van Afro-afstammelingen in natuurbescherming kwantitatief te onderbouwen. Het onderzoek volgt de formele erkenning vorig jaar door de Convention on Biological Diversity tijdens de United Nations Biodiversity Conference (COP16) van de essentiële bijdrage die Afro-afstammelingen leveren aan biodiversiteit en het behalen van wereldwijde natuurbeschermingsdoelen.
Deze publicatie komt op een belangrijk moment, nu Brazilië zich voorbereidt op COP30 later dit jaar, waarmee de aandacht wereldwijd op de rol van de Americas in de strijd tegen klimaatverandering wordt gevestigd.
Afro-afstammelingen in de Americas hebben al lange tijd gefungeerd als beschermers van het milieu, zonder erkenning of beloning. De meeste van hun gebieden zijn zelfs niet formeel erkend,” zegt Martha Rosero Peña, Directeur voor Social Inclusion bij conservation International. “De bewijzen zijn echter onmiskenbaar; de wereld kan veel leren van hun manier van landbeheer.
Belangrijkste bevindingen:
Het onderzoek richtte zich op specifiek op formeel erkende gronden van Afro-afstammelingen in Brazilië, Colombia, Ecuador en Suriname. Afro-afstammelijke gemeenschappen in deze landen beheren samen 9.9 miljoen hectare land, goed voor 1% van het totale landoppervlak van 1
miljard hectare in de vier onderzochte landen.
De gronden van Afro-afstammelingen scoorden aanzienlijk beter dan het nationale gemiddelde op drie belangrijke indicatoren voor natuurbehoud.
• Lagere ontbossing:
o 29% minder in beschermde gebieden
o 36% minder buiten beschermde gebieden
o 55% minder aan de randen van beschermde zones
• Biodiversiteitshotspots: 57% van de gebieden behoort tot de top 5% van biodiversiteit ter wereld (in Ecuador zelfs 99%).
• Koolstofopslag: Deze gebieden bevatten 486 miljoen ton niet-herstelbare koolstof, een cruciale factor in de strijd tegen klimaatverandering.
Erkenning ontbreekt
De bevindingen van het onderzoek wijzen op een belangrijke gap. Hoewel bijna een op de vier mensen in Latijns-Amerika zich identificeert als Afro-afstammeling, zijn Afro-afstammelijke gemeenschappen sterk ondervertegenwoordigd in internationaal milieubeleid, waaronder VN- klimaat en biodiversiteitstoppen, waar beleid, financiering en leiderschapsbesluiten worden vormgegeven.
Afro-afstammelijke gemeenschappen beheren al eeuwenlang landschappen op manieren die zowel mensen als natuur ondersteunen, maar hun bijdrage blijven grotendeels onzichtbaar binnen de reguliere natuurbescherming,” zegt Sushma Shreta, Ph. D. directeur van Inheemse Wetenschap, Onderzoek en Kennis bij Conservation International en hoofdauteur van het onderzoek. “Dit onderzoek maakt duidelijk dat hun zorg voor het milieu niet slechts historisch is. Het is een doorlopend proces dat erkend, ondersteund en als voorbeeld genomen moet worden.”
Hugo Jabini, mensenrechten- en milieuactivist van de Saamaka-gemeenschap in Suriname zei: “Deze studie is erg belangrijk voor ons, de Saamaka gemeenschap, omdat het voor het eerst laat zien hoe wij door onze diepe culturele en spirituele verbondenheid met het land, essentiële bosgebieden in stand hebben gehouden. We hopen dat dit bijdraagt aan meer bewustwording, zodat onze [politieke leiders] ons niet langer zien als gewone landopeisers.”
“Deelname aan internationale fora zoals COP30 kan de zichtbaarheid, vertegenwoordiging en invloed van Afro-afstammelijke leiderschap in het internationaal milieubeleid aanzienlijk vergroten. Dit draagt bij aan een eerlijke en inclusievere milieugovernance,” voegde Jabini daarna toe.
Nalatenschap van Natuurbehoud
Afro-afstammelingen en de duurzame landgebruikspraktijken die zij vandaag de dag hanteren, putten uit de vindingrijkheid en ervaring van hun voorouders, die via de trans-Atlantische slavenhandel met geweld uit Afrika werden weggevoerd. Sommige wisten te ontsnappen voordat ze tot slaaf werden gemaakt, terwijl anderen aan de slavernij wisten te ontkomen en hun eigen nederzettingen oprichtten in afgelegen gebieden in de Americas. In dichte bossen, moerassen en mangrovegebieden vonden zij een toevluchtsoord en ontwikkelden zij door de generaties heen “vluchtlandbouw”, innovatieve praktijken die gemeenschappen in stand hielden, terwijl ze verborgen bleven voor koloniale machten. “Het is belangrijk om te benoemen dat ook degenen die op de plantages bleven, deze innovatieve praktijken toepasten en voedselvoorziening boden aan de nederzettingen,” aldus Rosero.
Veel van deze praktijken, zoals “voedselbossen, combineerden traditionele Afrikaanse kennis met nieuwe omgevingen en leidden tot veerkrachtige ecosystemen die deze gemeenschappen in stand hielden en uitgroeiden tot belangrijke bolwerken voor biodiversiteit en koolstofopslag.
Deze studie roept op tot actiepunten die vergelijkbaar zijn met die welke nog steeds nodig zijn voor Inheemse- en lokale gemeenschappen, wiens rol als rentmeesters van het milieu en landrechten eveneens onvoldoende worden erkend, ondanks een grote hoeveelheid wetenschappelijk bewijs:
1. Juridische erkenning van Afro-afstammelingengebieden om hun voortdurende bescherming te waarborgen;
2. Meer onderzoek en financiering ter ondersteuning van Afro-afstammelingen en hun natuurbeschermingswerk; en
3. Integratie van de duurzame landgebruikspraktijken van Afro-afstammelingen in het wereldwijde klimaat- en biodiversiteitsbeleid.
“Afro-afstammelingen beschermen essentiële ecosystemen. Deze baanbrekende studie kwantificeert hun impact en toont aan dat rechtvaardigheid, zekere landrechten en winst voor biodiversiteit hand in hand gaan. Wereldwijde onderhandelingen die echte impact nastreven, moeten Afro-afstammelingen centraal stellen in het leiderschap, en het Permanent Forum steunt hen in het veiligstellen van die positie,” zei ambassadeur Martin Kimani, voorzitter van het Permanent VN-Forum voor Personen van Afrikaanse Afkomst.
“Collectieve landtoekenning aan gemeenschappen van Afro-afstammelingen is een bewezen en effectief instrument voor natuurbehoud en draagt in belangrijke mate bij aan het behoud van strategische ecosystemen in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied,” zei Angélica Mayolo, voormalig minister van Cultuur van Colombia en MLK-scholar bij MIT’s Environmental Solutions Initiative, afkomstig uit Buenaventura, Colombia – een centrum van Afro-afstammelingen.
“Om voort te bouwen op dit succes is het essentieel om verdere formele erkenning van eigendomsrechten te bevorderen in landen waar dit nog niet is gerealiseerd, zoals Panama, Costa Rica en de Dominicaanse Republiek. Verder is de ontwikkeling van innovatieve financieringsinstrumenten en economische kansen voor Afro-afstammelingen die leven in biodiverse regio’s die onder aanzienlijke sociaaleconomische druk staan en kwetsbaar zijn voor klimaatgerelateerde risico’s ook belangrijk,” aldus Mayolo.
Van Erkenning naar Actie: Het Werk van Conservation International met Afro-afstammelijke Gemeenschappen
Conservation International werkt samen met gemeenschappen van Afro-afstammelingen om hun leiderschap op het gebied van natuurbehoud en klimaatactie te versterken. Door middel van onderzoek en dataverzameling, gemeenschapsinitiatieven zoals het Afro Women Fellowship Program, en campagnevoering op wereldplatforms, helpt de organisatie om erkenning, financiering en beleidssteun veilig te stellen voor het beheer van land door Afro-afstammelijke gemeenschappen. Zo wordt ervoor gezorgd dat deze gemeenschappen een volwaardige stem
krijgen in het vormgeven van natuurbeschermingsstrategieën die hun leefgebieden en bestaansmiddelen direct beïnvloeden.
“Afro-afstammelingen beschermen al eeuwenlang biodiversiteit en beheren ecosystemen met geavanceerde natuurbeschermingspraktijken die de wereld nu pas begint te begrijpen,” voegde Rosero toe. “Hun leiderschap draait niet alleen om het behoud van het verleden, maar ook om het vormgeven van de toekomst van klimaat- en natuurbeschermingsbeleid. Door samen te werken met deze gemeenschappen versterken we natuur gebaseerde oplossingen die zowel mensen als de planeet ten goede komen.”
Over het Onderzoek
Het onderzoek werd uitgevoerd door Conservation International inclusief haar veldteams in Brazilië, Colombia, Ecuador, Guyana en Suriname, in samenwerking met MIT’s Environmental Solutions Initiative, het Smithsonian Environmental Research Center, de University of Florida en New York University.
Over Conservation International
Conservation International zet zich in voor de bescherming van de natuur ten behoeve van de mensheid. Via wetenschap, beleid, veldwerk en financiering brengen we de meest cruciale gebieden in de natuur onder de aandacht en zorgen we voor hun behoud, voor het klimaat, de biodiversiteit en de mens.
Met kantoren in 30 landen en projecten in meer dan 100 landen werkt Conservation International samen met overheden, bedrijven, het maatschappelijk middenveld, inheemse volkeren en lokale gemeenschappen om mensen en natuur samen te laten floreren.
