Als de Aanbestedingswet 2023 wordt aangenomen zoals die nu is, zal de Onderraad voor Aanbestedingen en Gunningen (ORAG) niet meer kunnen bepalen aan wie gunningen worden verleend. Volgens de wet wordt een Nationale Raad voor Aanbestedingen en Aanschaffingen in het leven geroepen, die toezicht moet houden op de naleving van de wet.
Asis Gajadien (VHP), een van de initiatiefnemers van de wet, heeft dinsdag in De Nationale Assemblee (DNA) uitgelegd dat de ORAG alleen in staat zal zijn om het advies goed te keuren of af te keuren op basis van niet toereikende financiële middelen of als het aanbestedingsproces niet goed is verlopen. Verschillende DNA-leden waren het niet eens met dit nieuwe besluit.
Zo vindt Melvin Bouva (NDP) dat de ORAG nog steeds moet beslissen wie toegewezen wordt en dat de nationale raad gewoon toezicht moet houden op de naleving van de wet. Gregory Rusland, fractieleider van de NPS, zei dat de ORAG de beslissing zou moeten nemen, omdat de minister of de vicepresident verantwoording daarover kan afleggen in het parlement. De raad kan geen verantwoording afleggen in DNA.
Obed Kanape, fractieleider ABOP/PL, zei dat als de raad het proces bij de ministeries controleert en ervoor zorgt dat deze transparant zijn, de besluitvorming aan de ORAG kan worden overgelaten. Bouva merkte op dat het advies slechts een suggestie is en dat de regering niet verplicht moet zijn om zich eraan te houden. Rusland was van mening dat afkeuring tot vertraging zou leiden, omdat alles opnieuw zou moeten beginnen.
Gajadien benadrukte echter dat de nationale raad een coördinerende en adviserende rol heeft en dat de uiteindelijke gunningsbeslissing nog steeds bij de ORAG ligt. Hij zei dat het enige verschil is dat de ORAG niet in staat is om het gunningsadvies naast zich neer te leggen en een andere aannemer te kiezen. De raad legt nu richtlijnen voor uniformiteit van het aanbestedingsproces op, waar ministeries zich aan moeten houden. Als het advies om budgettaire redenen niet uitvoerbaar is of als men van mening is dat het aanbestedingsproces niet correct is, kan de ORAG besluiten dat de aanbesteding niet doorgaat.
Gajadien deelde mee dat de Aanbestedingswet gesynchroniseerd wordt aan het Caricom Public Procurement Protocol. Zo zal Suriname bij het toetsen van regels niet steeds aan twee documenten moeten toetsen. In de wet zijn bepalingen van het protocol overgenomen, maar er zijn ook afwijkingen van het protocol afhankelijk van de Surinaamse situatie.
Belangrijk is dat de wet nu voorziet in regels van transparantie, waarbij het nu verplicht is om openbare aanbestedingen te houden en de informatie over aanbestedingen te publiceren. Er zijn gevallen waar de overheid hiervan mag afwijken, maar ook hiervoor zijn er regels in de wet.
Jennifer Vreedzaam (NDP) merkte op dat transparantie ligt aan de inborst van de mensen die zitten in het bestuur en dat zaken goed vastgelegd moeten worden. Zij vroeg ook dat de overeenkomsten die gesloten zijn na de aanbesteding gepubliceerd worden.
Ivanildo Plein (NPS) wilde weten hoe de wet zich verhoudt tot de financiële decentralisatie districten en de Anticorruptiewet. Bouva zei dat hij zich kon vinden in de geest van de wet om te werken aan het vergroten van transparantie en wilde weten op welke punten het aanbestedingsproces eenvoudiger wordt gemaakt.
Gajadien zei dat veel vragen die gesteld worden verwoord zijn in de wet en deed een beroep op de leden om te lezen. Chanrui Wang (VHP), tweede initiatiefnemer van de wet, stond stil bij de verschillende voordelen van deze wet en zei dat als we een beter Suriname willen met minder corruptie en waar gunningen gaan naar mensen die steekpenningen betalen of vrienden en familie, de besluiten nu gemaakt moeten worden.
Minister Stanley Raghoebarsing van Financiën en Planning benadrukte dat de wet goed bestuur moet versterken en het Surinaams bedrijfsleven internationale kansen biedt. Hij beantwoordde vragen van de vorige keer, maar vroeg ruimte om de nieuwe wijzigingen te bespreken met de initiatiefnemers en de Commissie van Rapporteurs. De vergadering zal worden voortgezet op een ander tijdstip.
